Do awansu zaliczamy różne rodzaje zmian w warunkach zatrudnienia, korzystne dla pracownika. Awans może mieć charakter pionowy, który oznacza przeniesienie pracownika na wyższe stanowisko w hierarchii organizacyjnej, poziomy, czyli transfer na równorzędne stanowisko, ale z większymi benefitami, bądź płacowy. W ostatnim przypadku to po prostu podwyżka wynagrodzenia.

Sytuacje, w których pracownik odmawia awansu, oczywiście się zdarzają, ale raczej są rzadkością. Wówczas pracodawca stoi przed trudnym wyborem. Musi zdecydować, czy skorzystać z wypowiedzenia zmieniającego – co w praktyce oznacza wypowiedzenie pracownikowi dotychczasowych warunków pracy i płacy i zaproponowanie nowych – czy po prostu zrezygnować ze swoich planów awansowania podwładnego.

Zgodnie z art. 42 § 3. Kodeksu pracy w razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy umowa o pracę zostaje rozwiązana z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Stawianie ultimatum długoletniemu, doświadczonemu pracownikowi zamiast spokojnej rozmowy na temat jego dalszej kariery zawodowej nie jest jednak dobrym rozwiązaniem. Może bowiem tylko obniżyć motywację pracownika, a to nie będzie korzystne dla firmy, jeśli ten zdecyduje się w niej pozostać.

Szef nie powinien traktować odmowy przyjęcia awansu przez pracownika na równi z brakiem zaangażowania z jego strony bądź odbierać tego jako naruszenia obowiązków pracowniczych. Pracownik ma prawo nie zgodzić się z proponowanymi zmianami, jednak powinien zdawać sobie sprawę ze wszystkich potencjalnych konsekwencji tej decyzji. Najpoważniejszą z nich jest brak możliwości dalszego zatrudnienia np. ze względu na likwidację, w ramach reorganizacji, dotychczasowego stanowiska.

Dlaczego pracownicy nie chcą awansować? Mają różne powody. Mogą mieć inne plany zawodowe, bać się, że nie podołają nowym obowiązkom, nie wierzyć we własne umiejętności albo po prostu chcieć zachować równowagę między życiem zawodowym a pracą. Wiedzą, że po awansie work-life balance nie będzie możliwy.

A dlaczego Polacy nie awansują, mimo że chcą? Wielu pracowników po prostu boi się wyjść z inicjatywą i nie pyta o awans, natomiast pracodawcy często niechętnie przyznają go sami z siebie.

Jak wynika z badania „Awanse i podwyżki wśród polskich pracowników”, przeprowadzonego przez InterviewMe, 37 proc. Polaków nigdy nie dostało awansu, a 62 proc. nie otrzymało takiej propozycji w ciągu ostatnich 3 lat.