Odzież robocza dla pracownika ma za zadanie chronić go przed zniszczeniem czy zabrudzeniem jego własnego ubrania. Niekiedy służy także do podkreślenia odrębności zawodowej. Zapewnienie odzieży roboczej jest obowiązkiem pracodawcy, choć nie musi on wyposażać w nią pracowników na każdym stanowisku i w każdym zakładzie pracy.
Odzież ochronna to nie to samo co odzież robocza
Na początku warto wyjaśnić, że odzież ochronna nie jest tym samym co odzież robocza. Pierwsze pojęcie odnosi się do odzieży, która zakrywa lub zastępuje odzież osobistą. Ma chronić pracownika przez zagrożeniami mechanicznymi, chemicznymi, termicznymi czy przed czynnikami atmosferycznymi. Czym innym jest natomiast odzież robocza. Pracownik będzie jej używać w sytuacji dużego ryzyka zabrudzenia substancjami nieszkodliwymi dla zdrowia czy szybkiego niszczenia odzieży.
Kiedy obowiązkowa jest odzież robocza dla pracownika?
W artykule 2377 Kodeksu pracy wskazano, w jakich sytuacjach musi zostać zapewniona odzież robocza dla pracownika. Będzie to wymagane:
- Jeśli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu
- Jeśli jest to konieczne ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nie ma więc wskazania konkretnych stanowisk czy zawodów, w których odzież robocza dla pracownika będzie niezbędna, a jedynie warunki, w których należy ją zapewnić. Do obowiązków pracodawcy należy zadbanie o to, aby odzież robocza dla pracownika posiadała właściwości ochronne i użytkowe. W przypadku gdy pracownik nie będzie posiadał wymaganego ubrania i obuwia roboczego, nie zostanie dopuszczony do pracy.
W niektórych przypadkach pracę można wykonywać we własnej odzieży
Istnieje jednak także możliwość ustalenia stanowisk, na których dopuszczalne jest używanie przez pracowników ich własnego ubrania i obuwia roboczego. Warunkiem jest, by spełniała ona wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, a także by pracownik wyraził zgodę na pracę we własnym ubraniu. Wówczas otrzyma ekwiwalent za odzież roboczą. Taka sytuacja będzie jednak niedopuszczalna jeśli pracownik:
- Wykonuje prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych;
- Wykonuje prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.
Pracodawca ponosi również koszty prania odzieży roboczej
Co do zasady to pracodawca jest odpowiedzialny za pranie odzieży roboczej. Jeśli nie jest w stanie tego zrobić, czynności te może jednak wykonać pracownik. Wówczas pracodawca będzie musiał wypłacić mu sumę odpowiadającą kosztom poniesionym z tego tytułu. Jeśli pracownik korzystał z usług pralni, rozliczenie nastąpi na podstawie paragonu. W sytuacji, gdy wykonuje on pranie we własnym zakresie, ekwiwalent jest wspólnie ustalany przez strony. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy odzież robocza dla pracownika nie może być jednak prana przez niego samego w sytuacji, gdy w wyniku stosowania w procesie pracy uległa ona skażeniu środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.
