Zdarza się, że pracownik poniesie – w związku z wykonywaną pracą – koszty, które następnie są mu zwracane przez pracodawcę. Czasem jednak sytuacja jest odwrotna i to pracownik musi zwrócić pracodawcy pieniądze.
Kiedy pracownik musi zwrócić pracodawcy pieniądze?
Część pracowników może nawet nie zdawać sobie sprawy z faktu, że są sytuacje, w których to oni – w świetle przepisów prawa – będą zmuszeni do zwrócenia pracodawcy pieniędzy. Mowa m.in. o kosztach podniesienia kwalifikacji zawodowych. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, jeśli pracownik nie podejmie podnoszenia kwalifikacji (a było to uzgodnione z pracodawcą i poniósł on już niezbędne koszty) albo z nieuzasadnionych przyczyn przerwie ich podnoszenie, to zobowiązany jest do zwrotu kosztów pracodawcy.
Podobnie będzie w sytuacji, gdy pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracownika lub ukończeniu nauki, w terminie określonym w umowie – przy czym nie dłuższym niż 3 lata. Tym samym jeśli pracownik, który podnosi swoje kwalifikacje (na koszt pracodawcy) zostanie zwolniony dyscyplinarnie (lub nastąpi to w ciągu 3 lat od podniesienia kwalifikacji), to również będzie zmuszony do zwrócenia pracodawcy poniesionych przez niego kosztów.
Oprócz tego pracownik musi zwrócić pracodawcy pieniądze także wtedy, gdy w podanym wyżej okresie rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem (z wyjątkiem sytuacji, gdy dojdzie do mobbingu). Analogicznie będzie również w sytuacji, gdy pracownik rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia w sytuacji domniemanego mobbingu przez pracodawcę lub sytuacji obciążających pracodawcę, prowadzących do rozwiązania przez pracownika umowy.
Wysokość zwróconych kosztów musi być w takim wypadku proporcjonalna do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w trakcie ich podnoszenia.
Zwrot kosztów nie zawsze będzie konieczny, ale…
Oczywiście jeśli pracownik nie podejmie opłaconego szkolenia lub przerwie je z przyczyn niezależnych od siebie (takich jak np. poważna choroba czy zawieszenie działalności przez firmę organizującą szkolenie czy kurs), to nie jest on zobowiązany do zwrotu kosztów pracodawcy. Warto mieć jednak na uwadze fakt, że ustawodawca nie doprecyzował, jaka przyczyna będzie uznana za nieuzasadnioną – co z kolei oznacza, że każdy przypadek będzie rozpatrywany indywidualnie.
Co istotne, zwrot kosztów szkolenia w wyżej wymienionych sytuacjach będzie konieczny, o ile pracodawca najpierw zawarł z pracownikiem umowę o szkolenie. To właśnie umowa stanowi podstawę dla pracodawcy do dochodzenia ewentualnego zwrotu kosztów.
