W wykazie prac rządu pojawił się projekt ustawy o inwestycjach i kredycie mieszkaniowym „Pierwsze Klucze”. Planowany termin przyjęcia projektu to II kwartał br. Nowy program mieszkaniowy ma ruszyć już od 2026 r. Jakie są jego szczegółowe założenia?
Program Pierwsze Klucze od 2026 r. Projekt w wykazie prac rządu
Część osób mogła nie wierzyć, że nowy program mieszkaniowy zakładający dopłaty do kredytów hipotecznych wejdzie w życie. Tak się wprawdzie nadal nie stało (a przed projektem jeszcze długa droga), natomiast w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się wreszcie projekt ustawy o inwestycjach i kredycie mieszkaniowym „Pierwsze Klucze„.
Czego można dowiedzieć się z wykazu? Po pierwsze, tak jak zapowiadano wcześniej, programem będą objęte mieszkania z rynku wtórnego; dopłaty do kredytów mają obejmować 120 pierwszych rat. Kredyt ma być udzielany na co najmniej 15 lat, ze stałą stopą procentową na poziomie stałym ustalonym na 60 miesięcy.
Wysokość dopłat ma być uzależniona od rodzaju finansowanego przedsięwzięcia; ma być to 1,5 proc. na kredyt Pierwsze Klucze oraz 0 proc. na sfinansowanie partycypacji lub wkładu mieszkaniowego. Co istotne, program zakłada również, że oprócz zakupu mieszkania z rynku wtórnego będzie można sfinansować za pomocą kredytu z dopłatami budowę domu jednorodzinnego, w tym wydatki związane z wykończeniem takiego domu.
Oprócz tego kredytem zaciągniętym w ramach programu będzie można sfinansować też nabycie prawa własności nieruchomości gruntowej lub jej części w celu budowy na niej domu jednorodzinnego. Ewentualnie – w celu realizacji inwestycji kooperatywy mieszkaniowej. Ponadto kredytem będzie można sfinansować również zakup domu jednorodzinnego na rynku wtórnym.
Co ciekawe, zmieniona ma być formuła naliczania dopłat do rat. Jak można przeczytać w istocie rozwiązań planowanych w projekcie,
W okresie stosowania dopłat zachowany zostanie model spłaty kredytu hipotecznego w oparciu o malejące raty kapitałowo-odsetkowe. Jednocześnie część raty kapitałowo-odsetkowej spłacana przez kredytobiorcę będzie w tym okresie spłacana na poziomie stałym, odpowiadającym wysokości ustalonej zgodnie z harmonogramem najwyższej raty pomniejszonej o dopłatę (co do zasady pierwsza kapitałowo-odsetkowa rata kredytobiorcy)
Ponadto wartość wskaźnika LtV nie powinna być niższa niż 50 proc.
Mają obowiązywać limity
Z wykazu wynika również, że tak jak twierdził wcześniej minister, mają obowiązywać limity – zarówno jeśli chodzi o ceny, jak i to, ile wcześniej sprzedający musiał nabyć mieszkanie/dom lub wybudować budynek. W przypadku mieszkania wymogiem będzie posiadanie przez sprzedającego tytułu prawnego do mieszkania co najmniej 3 lata. Dodatkowym wymogiem będzie oddanie do użytkowania ww. mieszkania w okresie nie krótszym niż 5 lat od dnia złożenia wniosku o kredyt. Z kolei jeśli chodzi o ceny, limit ma być ustalany w oparciu o danych o średnie koszty realizacji przedsięwzięć inwestycyjno-budowlanych w segmencie społecznym. Gminy będą miały jednak możliwość ustalenia odmiennych limitów niż ustawowy.
Obowiązywać ma również limit dochodowy:
Jeżeli średni miesięczny dochód gospodarstwa domowego kredytobiorcy przekraczał będzie limit dochodowy, wtedy kwoty dopłat do rat w przypadku 1-osobowego gospodarstwa domowego zostaną ustalone na poziomie niższym o 50 proc. kwoty, o jaką przekroczony jest limit dochodów. W przypadku pozostałych kredytobiorców wskaźnik obniżający wysokość dopłat do rat będzie bardziej korzystny dla kredytobiorców, wynosząc 25 proc
Jednocześnie, jak możemy przeczytać, uwzględniony został „wskaźnik lokalizacyjny”:
Wskaźnik ten wynosiłby co do zasady 1, ale w przypadku rynków mieszkaniowych w przypadku których poziom cen mieszkań znacząco odbiega od cen średnich będzie on korygował kwoty limitów podnosząc wartości o dodatkowe 10 proc. (wysokość wskaźnika lokalizacyjnego będzie w takich przypadkach równa 1,1),
Od 2026 r. w każdym kwartale obowiązywać będzie też limit przyjmowanych wniosków – w wysokości 10 tys. na kwartał. Taki zapis sugeruje, że program mógłby wystartować w 2026 r.
