Prognozy dotyczące tego, ile w przyszłości będzie wynosić przeciętna emerytura, nie należą do zbyt optymistycznych. Można jednak zadać sobie pytanie, jak duże świadczenia emerytalne ZUS wypłaca obecnie – i, przy okazji, jaka jest sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na oba pytania odpowiada nowy raport ZUS.
Przeciętna emerytura w 2025 r. Sporo poniżej pensji minimalnej
Jak co roku, opublikowany został raport dotyczący sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Kondycja FUS jest o tyle istotna, że to de facto z FUS wypłacane są świadczenia (to w praktyce do Funduszu trafiają co miesiąc składki, od których później wypłacane są emerytury, renty itd.). Ze wspomnianego raportu wynika, że sytuacja finansowa FUS w 2024 r. nadal była stabilna. Świadczy o tym chociażby wskaźnik pokrycia wydatków wpływami ze składek i ich pochodnych; pozwala on obiektywnie ocenić, jaka jest zdolność Funduszu do wypłaty świadczeń. Wskaźnik ten osiągnął w zeszłym roku 83,5 proc. – i tym samym jest na poziomie zbliżonym do roku 2023.
To, co może jednak wydawać się szczególnie interesujące, to wysokość przeciętnego świadczenia emerytalnego. Okazuje się, że przeciętna wypłata wyniosła w 2024 r. 3735,34 zł i była wyższa o 14,2 proc. od przeciętnej wypłaty w 2023 r. – głównie za sprawą waloryzacji świadczeń (wskaźnik wyniósł 112,12 proc.).
Nie da się jednak nie zauważyć, że nieco ponad 3700 zł brutto to kwota sporo poniżej minimalnej pensji w Polsce w 2025 r.; nawet w zeszłym roku minimalna krajowa była sporo wyższa od przeciętnej emerytury (od 1 stycznia minimalna pensja wynosiła 4242 zł brutto, od 1 lipca – 4300 zł). Z kolei minimalna emerytura wynosi obecnie 1878,91 zł brutto.
Ile może wynosić emerytura w przyszłości? Na to powinni przygotować się Polacy
Wysokość przeciętnej wypłaty emerytury nie napawa optymizmem już w tym momencie; ile zatem może wynieść świadczenie emerytalne w przyszłości? Niestety, dla Polaków nie ma zbyt dobrych wiadomości. Z prognoz ZUS wynika, że stopa zastąpienia (czyli stosunek wysokości pierwszej przyznanej emerytury do ostatniego otrzymywanego wynagrodzenia) ma spaść z poziomu ok. 54 proc. obecnie do 37,6 proc. w 2040 r. W 2050 r. stopa zastąpienia miałaby spaść nieco poniżej 30 proc. i poniżej 25 proc. (!) w 2060 r. Zbliżoną prognozę opublikował jakiś czas temu Instytut Badań Strukturalnych, który prognozował spadek przeciętnej stopy zastąpienia brutto z 61 proc. w 2016 r. do 28 proc. w 2040 r. i 24 proc. w 2060. Jednocześnie wiele wskazuje na to, że taki spadek byłby jednym z najwyższych w Europie.
Jeśli prognozy się sprawdzą, nastąpi gwałtowny wzrost odsetka przyszłych emerytów, których świadczenia będą na poziomie minimalnej emerytury (lub niższym, jeśli emeryt nie spełni wymagań stażowych). Reforma systemu ubezpieczeń społecznych będzie zatem niezbędna – choć nie wiadomo, kto i kiedy miałby jej dokonać.
