Zawarcie związku małżeńskiego niesie za sobą konsekwencje prawne, także te dotyczące majątku nowożeńców. Przepisy wyróżniają trzy rodzaje małżeńskiego ustroju majątkowego: ustawową, umowną lub przymusową. W pewnych sytuacjach te stosunki mogą się zmienić. Jednym z nich jest separacja, a wspólność majątkowa w takim przypadku także podlega konkretnym przepisom.
Czym jest separacja?
Separacja to stan małżeństwa, który jest sankcjonowany przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dochodzi do niego, gdy między małżonkami nastąpi zupełny rozpad pożycia małżeńskiego. W polskim prawie wyróżnione są dwa rodzaje separacji: faktyczna oraz prawna. Ta pierwsza to de facto niepisana umowa między małżonkami, której nie normują przepisy. Mówimy o niej w momencie, gdy w rzeczywistości każdy z małżonków prowadzi własne życie. Natomiast separacja prawna jest ustanowiona w przepisach i zawsze musi być potwierdzona orzeczeniem sądu. Warto pamiętać, że separację prawną w każdym przypadku musi poprzedzić ta faktyczna. Sprawdź, na czym polega separacja małżeńska.
Jakie są rodzaje małżeńskich ustrojów majątkowych?
Rodzaje wspólności majątkowej zostały ustanowione w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, a dokładniej w dziale III tytułu I tej ustawy. Wyróżniamy wspólność:
- ustawową,
- umowną,
- przymusową.
Ponadto wspólność umowną można dodatkowo podzielić na: wspólność majątkową, rozdzielność majątkową oraz rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. W omawianym przypadku najważniejsza będzie wspólność majątkowa. Powstaje ona w momencie zawarcia związku małżeńskiego i stanowi, że od tego momentu małżonkowie dysponują majątkiem wspólnym. W rzeczywistości dysponują trzema różnymi masami majątkowymi. Każdy z małżonków, w teorii, posiada majątek osobisty nabyty przed zawarciem małżeństwa, a także wspólny majątek po jego zawarciu. Warto wiedzieć, co jest wspólne, a co należy do osobistego majątku małżonka.
Separacja a wspólność majątkowa. Czy ustaje automatycznie?
W momencie orzeczenia przez sąd separacji, zasadne jest pytanie o małżeński ustrój majątkowy. Wynika to z faktu, że jednym z podstawowych celów wspólności majątkowej jest ochrona słabszego ekonomicznie małżonka. Gdy doszło do zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, jeden z małżonków może działać na szkodę wspólnego majątku. Jednak taką sytuację regulują przepisy. W momencie orzeczenia separacji sąd ustanawia także rozdzielność majątkową. Jeśli separacja nie doprowadzi do rozwodu, wtedy sąd może orzec utrzymanie rozdzielności. Jednak konieczna jest w tym przypadku zgoda obu stron.
