Home -
Prawo -
Śmierć spadkobiercy testamentowego może wpływać na kwestie dziedziczenia na dwa różne sposoby. Wszystko zależy od tego, czy zmarły miał otrzymać cały spadek

Śmierć spadkobiercy testamentowego może wpływać na kwestie dziedziczenia na dwa różne sposoby. Wszystko zależy od tego, czy zmarły miał otrzymać cały spadek

Gdy spadkodawca pozostawił po sobie testament, sprawa wydaje się dosyć prosta – spadek otrzymają wskazane w nim osoby. Czasem zdarza się jednak, że w momencie odczytania ostatniej woli spadkobierca testamentowy już nie żyje. Jak w takiej sytuacji wygląda dziedziczenie?

Joanna Majkowska15.01.2021 9:57

Prawo

15.01.2021 9:57

Joanna Majkowska

redaktor

Nagłówki

Instynktownie może się wydawać, że gdy spadkobierca testamentowy nie żyje, przypadającą mu w część majątku powinni otrzymać jego spadkobiercy. Przepisy prawa spadkowego regulują jednak tę kwestię w inny sposób. Wszystko ze względu na artykuł 927 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem spadkobiercą nie może być osoba fizyczna, która w momencie otwarcia spadku nie żyje. To samo zresztą dotyczy osoby prawnej, która w chwili otwarcia spadku nie istnieje.

Warto jednak podkreślić, że art. 927 odnosi się do sytuacji, gdy spadkobierca zmarł jeszcze przed odczytaniem testamentu, a nie gdy jego śmierć nastąpiła już w trakcie postępowania spadkowego. Jak wówczas wygląda dziedziczenie? Tutaj odpowiedź zależy od tego, ilu spadkodawców ustanowiono w testamencie. Kodeks cywilny przewiduje bowiem dwa różne rozwiązania w zależności od tego, czy spadkobierca testamentowy, który już nie żyje, miał otrzymać spadek w całości, czy też testator ustanowił także kilku innych spadkobierców.

Gdy spadkobierca testamentowy nie żyje, a miał otrzymać cały spadek

Śmierć jedynego spadkobiercy wskazanego w testamencie sprawia, że zastosowanie znajduje dziedziczenie ustawowe. Majątek spadkowy nie przypada więc w udziale krewnym zmarłego spadkobiercy, ale rodzinie testatora. Wynika to ze wskazanego już art. 927 Kodeksu cywilnego.

W takiej sytuacji dziedziczenie przebiega dokładnie na tych zasadach, jak gdyby testamentu w ogóle nie sporządzono. W pierwszej kolejności do spadku będą więc powołani zstępni oraz małżonek. Jeśli spadkobierca nie miał dzieci, majątek otrzyma kolejna grupa spadkowa.

Śmierć jednego z kilku spadkobierców testamentowych

Jeśli natomiast do spadku powołany został nie jeden, a kilku spadkobierców, zastosowanie znajdzie już zupełnie inny przepis. W takim wypadku część przewidziana dla spadkobiercy testamentowego, który już nie żyje, nie przypadnie spadkobiercom ustawowym. Zamiast tego stosuje się tzw. przyrost.

Zgodnie z art. 965 Kodeksu cywilnego wspomniany przyrost oznacza, że pozostali spadkobiercy testamentowi otrzymają majątek, jaki miał przypaść zmarłemu, w stosunku do swoich udziałów. Ta zasada znajdzie jednak zastosowanie tylko pod warunkiem, że spadkodawca inaczej nie uregulował tej kwestii w testamencie. Mógłby bowiem na przykład zdecydować się na tzw. podstawienie zwykłe. Polega ono na powołaniu spadkobiercy, który będzie dziedziczyć w miejsce powołanej z testamentu osoby, jeśli ta nie może lub nie chce być spadkobiercą.

O przyroście można zresztą mówić nie tylko w sytuacji, gdy spadkobierca testamentowy nie żyje, ale także gdy po prostu nie chce dziedziczyć albo z innego powodu nie może być spadkobiercą – na przykład gdy sąd stwierdził niegodność dziedziczenia.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

dziedziczenie,spadek,testament,zachowek

Najnowsze

Warte Uwagi

BLIK nie działa. To też może być forma zemsty za pomoc Ukrainie

01.11.2025 13:02, Mariusz Lewandowski

Szokujące efekty kontroli kierowców Ubera w Warszawie. Cały ten system to jedna wielka fikcja

01.11.2025 12:49, Katarzyna Zuba

Na wprowadzeniu KSeF zyskają wszyscy. No, prawie

01.11.2025 11:34, Rafał Chabasiński

Nie można sobie tak po prostu latać dronem na polskim niebie

01.11.2025 10:34, Rafał Chabasiński

Wpłatomat zjadł mu pieniądze, a przez „głupi błąd” mBank odrzucił jego reklamację

01.11.2025 9:30, Katarzyna Zuba

Wszystkich Świętych. Które sklepy będą otwarte, a gdzie pocałujemy klamkę?

01.11.2025 8:38, Mariusz Lewandowski

Nie wiem, czy Lidl naprawdę okroił swój asortyment, ale od roku bardziej mnie ciągnie do Auchan i Dino

01.11.2025 8:34, Rafał Chabasiński

Co jakiś czas kupuję na Temu i Shein. Nie wiem, czy bardziej boli mnie wstyd, czy tandeta

01.11.2025 7:56, Mateusz Krakowski

Jest bardzo źle. Chińczycy wyprzedzili Teslę. Europejska motoryzacja poza podium

31.10.2025 18:14, Marcin Szermański

Polacy oszczędzają głównie na czarną godzinę. Trudno inwestować, gdy walczy się o przetrwanie

31.10.2025 17:29, Katarzyna Zuba

Skoro państwo nie chce dać urzędnikom rozsądnych pensji, to niech chociaż pracują mniej

31.10.2025 16:22, Rafał Chabasiński

Ważna zmiana w KSeF już od 1 listopada. MF uruchamia "elektroniczną pieczęć"

31.10.2025 15:35, Edyta Wara-Wąsowska

Jeśli ktoś ukradł ci pieniądze z konta bankowego, musisz podjąć te kroki. Rzecznik Finansowy przypomina

31.10.2025 14:36, Marek Śmigielski

Kaufland zrobił coś, co mogłyby podchwycić inne sieci. Wszyscy byśmy na tym skorzystali

31.10.2025 13:44, Miłosz Magrzyk

Jak odróżnić legalne giełdy krypto od wątpliwych piramid finansowych?

31.10.2025 13:27, Joanna Świba

Mieszkania za złotówkę. To może czekać również Polskę

31.10.2025 13:00, Edyta Wara-Wąsowska

Jeśli pracujesz we własnej spółce na etacie, to lepiej uważaj, bo ZUS zabierze ci emeryturę

31.10.2025 11:55, Rafał Chabasiński

Ten europejski kraj jest kolebką chińskich marek samochodowych. Ich fabryki powstają tu jak grzyby po deszczu

31.10.2025 11:08, Marcin Szermański

PayPal i ChatGPT łączą siły, by stworzyć zupełnie nowy kanał sprzedaży. To się nie skończy dobrze

31.10.2025 10:41, Rafał Chabasiński

Ponad 172 000 zł na każde dziecko zamiast 800 plus. Jednorazowa wypłata środków ma wspomóc dzietność

31.10.2025 9:56, Marek Śmigielski

Płacisz za tyle, ile wyrzucisz. Szykuje się kolejna rewolucja w segregacji śmieci

31.10.2025 9:03, Edyta Wara-Wąsowska

Polscy przedsiębiorcy zachwycają się zapachem papieru, gdy świat lata w kosmos i bije się o chipy

31.10.2025 9:00, Mariusz Lewandowski

Crédit Agricole i Bank Millennium wprowadzają nowy sposób płatności. Będzie jeszcze prościej

31.10.2025 8:42, Mateusz Krakowski

Być może Lidl i Biedronka chcą, żebyśmy stali w długich kolejkach. Bo zamierzają „wychować” klientów

31.10.2025 7:55, Miłosz Magrzyk

Zmiany w ofercie VeloBanku. Nie wszystkie spodobają się klientom

31.10.2025 6:52, Marek Śmigielski

Pijany pracownik to zagrożenie. Ale kontrola trzeźwości nie zawsze jest zgodna z prawem

30.10.2025 16:01, Rafał Chabasiński

Mali przedsiębiorcy nie powinni bać się KSeF. Nowy system ma też sporo zalet

30.10.2025 15:04, Mateusz Krakowski

Wydmuchała 1,5 promila. Nie straciła prawka, bo go nie miała, ale może stracić luksusową limuzynę

30.10.2025 14:10, Marcin Szermański

Czynsze za mieszkania komunalne są niewiarygodnie niskie, a lokatorzy i tak ich nie płacą. Bo mogą

30.10.2025 13:21, Miłosz Magrzyk

MF rozwiewa wątpliwości dotyczące nowego limitu zwolnienia z VAT. Przedsiębiorcy mają powody do radości

30.10.2025 12:34, Edyta Wara-Wąsowska