Jak szacuje Organizacja Narodów Zjednoczonych, w ciągu ostatnich trzech dekad utraciliśmy 420 mln ha lasów. To alarmujący fakt, szczególnie odczuwalny w Afryce, Azji Południowo-Wschodniej i Ameryce Południowej, ale również w Europie, i wpływający na zmiany klimatu oraz zagrażający bioróżnorodności.
W celu złagodzenia problemu Unia Europejska wdraża rozporządzenie EUDR (European Union Deforestation Regulation). Zakłada ono zakaz wprowadzania na rynek UE i eksportowania z niego określonych produktów niezgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Wylesianie to narastający problem
Dane z platformy Global Forest Watch pokazują, że w 2022 roku ubyło 4,1 mln ha pierwotnych lasów deszczowych. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa twierdzi, że jeśli nie podejmiemy dodatkowych działań, to do 2050 roku możemy stracić kolejne 289 mln ha lasów deszczowych, co spowoduje emisję 169 gigaton ekwiwalentu CO2.
Wylesianie przyczynia się do zmian klimatu i co za tym idzie – wpływa na życie wszystkich. Jest głównym czynnikiem utraty gatunków roślin i zwierząt. Główną przyczyną wylesiania jest rozwój gruntów rolnych, powiązany z produkcją niektórych towarów. Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu stwierdził, że zatrzymanie wylesiania i regeneracja ekosystemów są jednymi z najskuteczniejszych sposobów walki ze zmianami klimatu.
Jak UE walczy z wylesianiem?
Unia Europejska reaguje na niepokojące statystyki. Proponuje rozwiązanie, które obejmie siedem grup towarów (drewno, soję, olej palmowy, kawę, kakao, kauczuk i wołowinę). Ma ono na celu ograniczenie wylesiania poprzez wymóg legalnego, zrównoważonego pozyskiwania tych produktów. Dlaczego akurat tych? Ponieważ stwierdzono, że pozyskanie wymienionych towarów do wylesiania przyczynia się najbardziej.
Firmy będą musiały dokładnie określić pochodzenie produktów poprzez podanie współrzędnych geograficznych i informacji o zgodności z lokalnymi przepisami. Drewno nie może pochodzić z terenów, na których doszło do wylesiania (degradacji lasów) po 31 grudnia 2020 roku, i muszą zostać pozyskane z poszanowaniem praw rdzennej ludności.
Kiedy przepisy zaczną obowiązywać?
Przepisy EUDR zaczną obowiązywać w państwach członkowskich pod koniec 2024 roku. Rozporządzenie przewiduje odstępstwa i przepisy szczególne dla mikroprzedsiębiorstw i małych firm, które będą miały dodatkowe sześć miesięcy na dostosowanie się do nowych wymagań. Co więcej, Komisja Europejska zamierza przeprowadzić klasyfikację państw członkowskich pod względem poziomu ryzyka wylesiania. Wyniki wpłyną na rozległość obowiązków firm w zakresie zachowania należytej staranności w celu ograniczenia degradacji lasów.
EUDR ma na celu promowanie zrównoważonego i odpowiedzialnego pozyskiwania surowców. Komisja Europejska szacuje, że dzięki nowym przepisom emisja dwutlenku węgla spowodowana konsumpcją i produkcją wskazanych towarów w UE zostanie zmniejszona o co najmniej 32 mln ton rocznie.
