Rada Ministrów przyjęła dzisiaj projekt ustawy, który dotyczy likwidacji użytkowania wieczystego. Niestety dotyczy to jedynie prawa użytkowania wieczystego gruntów, które są zabudowane nieruchomościami budynkowymi lub lokalami, które mają przeznaczenie mieszkalne.
Zmiany będą obowiązywać od 1 stycznia 2019 roku. Rząd zaproponuje osobom, chcącym uregulować niezbędne opłaty wcześniej niż w ciągu 20 lat odpowiednie bonifikaty. Projekt zakłada również, żeby od 1 stycznia 2019 roku zlikwidować możliwość ustanawiania nowych praw użytkowania wieczystego w celach mieszkaniowych. Wyłącza to możliwość, jak obecnie, występowania związanego prawa własności lokalu lub budynku z prawem użytkowania wieczystego gruntu.
Czym jest użytkowanie wieczyste?
Użytkowanie wieczyste to konstrukcja prawna, która występuje chyba jedynie w polskim prawie cywilnym. Jest to zapożyczona z myśli sowieckiej konstrukcja pośrednia pomiędzy prawem własności a użytkowaniem. Jest to prawo na cudzej rzeczy, które daje – zaraz za prawem własności – najszersze uprawnienia względem rzeczy. Jak wiadomo, jest to forma długotrwałego korzystania z gruntów państwowych i samorządowych, głównie w celach mieszkaniowych, rzadziej użytkowych.
Użytkowanie wieczyste powstaje wskutek zawarcia umowy między Skarbem Państwa, bądź odpowiednią jednostką samorządu terytorialnego, a przyszłym użytkownikiem wieczystym. Ustala się opłatę roczną, a sam czas trwania prawa użytkowania wieczystego mieści się od 40 do 99 lat, z możliwością przedłużenia. Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego i powinna zawierać szereg elementów, w tym sposób, w jaki użytkownik wieczysty powinien z rzeczy korzystać. Zgodnie z kodeksem cywilnym, a precyzyjniej – artykułem 233 na treść prawa użytkowania wieczystego składają się poniższe uprawnienia:
- uprawnienie do korzystania z gruntu w granicach umowy, ustaw i zasad współżycia społecznego
- uprawnienie do pobierania pożytków i innych dochodów
- uprawnienie do rozporządzania prawem użytkowania wieczystego, jednak mniejsze w swoim zakresie od prawa własności
Prawo użytkowania wieczystego może wygasnąć wskutek np. wykorzystywania rzeczy sprzecznie z zawartą umową.
Własność budynków i lokali
Zgodnie z polskim prawem cywilnym użytkownik wieczysty nabywa własność wzniesionych przez niego nieruchomości budynkowych lub lokali. Niestety jest to prawo związane z użytkowaniem wieczystym dlatego w przypadku jego wygaśnięcia właściciel może utracić swoje prawo własności. Przedmiotowa ustawa pozwala nabyć własność gruntów, przez co dotychczasowy użytkownik wieczysty staje się pełnym właścicielem swojego dobytku.