Zachowek zazwyczaj utożsamiany jest z prawem dzieci i małżonka zmarłego, jednak w określonych sytuacjach mogą go również otrzymać wnuki. Dzieje się tak po spełnieniu określonych warunków i w określonej sytuacji. Zachowek dla wnuków jest zatem możliwy do otrzymania, ale tylko wyjątkowo.
Zachowek dla wnuków
Rodzice, małżonek, dzieci, wnuki – kolejka chętnych do zachowku jest zwykle bardzo długa. Ma też swoją kolejność. Zachowek przysługuje określonej grupie osób według określonej kolejności. Warto mieć świadomość komu i kiedy przypadnie, zwłaszcza jeżeli nie jesteśmy w pierwszej linii.
W takiej sytuacji zwykle pozostają wnuki spadkodawcy. Z życiowego punktu widzenia takie osoby często łączy bardzo szczególna więź. Czasami bliższa niż z innymi członkami rodziny, w wielu sytuacjach wnuki chciałyby dziedziczyć nawet niewielki ułamek spadku po dziadkach. Niestety prawo spadkowe w tym zakresie co do zasady daje pierwszeństwo dzieciom spadkodawcy. Podobna kolejność zachodzi w przypadku występowania o zapłatę zachowku. Ogólna zasada mówi, że prawo to przysługuje wnukom dopiero w sytuacji, gdy nie żyją ich rodzice.
Czy wnukom należy się zachowek?
Wnuki zmarłego mogłyby domagać się zachowku tylko wtedy, gdyby dziedziczyły bezpośrednio po zmarłym, czyli jeśli nie żyliby ich rodzice. Nie ma tu znaczenia, komu przypadł spadek i od kogo dochodzilibyśmy zachowku. Prawo do domagania się jego zapłaty jest ściśle określone przez przepisy. Zgodnie z ich brzmieniem sytuacją, kiedy wnuki zmarłego wchodzą w to uprawnienie, jest tylko śmierć rodziców lub odrzucenie przez nich spadku w momencie powołania od dziedziczenia. W takiej sytuacji bezpośrednim spadkobiercą zostaje wnuk zmarłego i automatycznie nabywa on prawo do zachowku.
Rozważając kwestie przysługującego zachowku, warto pamiętać, że ta zasada dotyczy również wydziedziczenia. Powody, dla których spadkodawca zdecydował się na wydziedziczenie dzieci, nie mogą automatycznie rozciągać się na dalszych zstępnych. Nie dotyczą więc wnuków. Wydziedziczenie dziecka, czyli w praktyce pozbawienie go prawa do zachowku, nie pozbawia go wnuka. A co za tym idzie może on wystąpić o zapłatę zachowku od odziedziczonej schedy spadkowej.