Prawie 25 lat temu morfologia zniknęła z pakietu badań, jakie wykonuje się u lekarza medycyny pracy. Eksperci są jednak zdania, że powinna zostać przywrócona. Taka zmiana w badaniach medycyny pracy pozwoli bowiem na wczesne wykrycie nowotworów krwi.
Do wykrycia poważnych chorób często wystarcza rutynowe badanie
Z danych Krajowego Rejestru Nowotworów wynika, że liczba osób chorujących na nowotwory układu krwiotwórczego i chłonnego w ciągu ostatnich 30 lat wzrosła ponad dwukrotnie. W Polsce na nowotwory hematologiczne cierpi obecnie około 100 tysięcy pacjentów. Skuteczność terapii zwiększa natomiast wczesne rozpoznanie nowotworów. Umożliwia to proste badanie, jakim jest morfologia krwi obwodowej. Przykładowo, jak wskazują eksperci kampanii „Odpowiedź masz we krwi”, aż 40 procent przypadków rozpoznania przewlekłej białaczki szpikowej występuje właśnie na podstawie rutynowego badania krwi.
Duży postęp medycyny w ostatnich latach umożliwia skuteczniejsze leczenie
Jak podkreślają eksperci, w ciągu ostatnich lat w hematologii miał miejsce ogromny postęp. Wiele chorób diagnozowanych jest też obecnie na poziomie genów, a zmiany we krwi są śledzone i wykorzystywane do monitorowania terapii. Sam rok 2019 przyniósł wiele pozytywnych zmian związanych z leczeniem. Pacjenci zyskali dostęp do sześciu nowych cząsteczek, w dwóch programach lekowych wprowadzono także zmiany pozwalające szerszemu gronu osób zyskać dostęp do terapii. Wśród największych wyzwań 2020 roku wskazuje się natomiast możliwość refundacji nowoczesnej technologii CAR-T w Polsce.
Zmiana w badaniach medycyny pracy ma pozwolić na lepszą diagnostykę
Zdaniem ekspertów morfologia krwi obwodowej powinna być wykonywana raz do roku. Nawet, gdy nie ma żadnych niepokojących objawów. Powinno to być badanie profilaktyczne umożliwiające wykryć jak najszybciej ewentualne nieprawidłowości. Sam postęp medycyny to bowiem nie wszystko – konieczne jest także szybkie zdiagnozowanie nowotworu. Wielu Polaków nie dba jednak o regularne wykonywanie morfologii. Zmiana w badaniach medycyny pracy polegająca na wprowadzeniu morfologii do pakietu okresowych badań lekarskich pozwoliłaby natomiast na znacznie szybsze zidentyfikowanie wielu nieprawidłowości.
Prof. dr hab. n. med. Ewa Lech-Marańda, konsultant krajowy w dziedzinie hematologii zwraca uwagę, że choć mamy dostęp do nowoczesnych leków i zaawansowanej diagnostyki, to w pakiecie obowiązkowych badań lekarskich w pracy brakuje tego podstawowego, jakim jest morfologia krwi. Co więcej, zdaniem specjalistów już lekarz rodzinny powinien edukować pacjentów, mówiąc im, jak ważne jest coroczne wykonywania badania krwi. Również wspominana już kampania „Odpowiedź masz we krwi” ma na celu poprawę wykrywalności chorób hematologicznych poprzez edukację na temat objawów i istoty wczesnej diagnostyki w powodzeniu terapii.
