Wielu rodziców nie jest często świadoma, że mając dziecko, które nie ukończyło jeszcze 4. roku życia, posiada pewne przywileje, z jakich warto korzystać. Można powołać się na regulacje prawne, jeśli pracodawcy usilnie chcą przekonać bądź próbują wmówić, że pracownicy (rodzice) mają wobec nich określone zobowiązania. Jakie zmiany dla rodziców dzieci do lat 8 przewidują nowe przepisy oraz co się zmieni dla osób, które mają dzieci w wieku do 4 lat?
Zmiany dla rodziców dzieci do lat 8
Mimo obowiązujących przepisów, wielu pracodawców ich nie przestrzega. Często korzystając z nieświadomości swoich pracowników, żądają odpowiedniego dostosowania się do narzuconych z góry wytycznych. Na mocy ustawy z dnia 8 lutego 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks Pracy, nastąpi zmiana przepisów, które wcześniej obejmowały tylko rodziców dzieci do lat 4. Już wkrótce pracownik, który opiekuje się dzieckiem do ukończenia przez nie 8. roku życia nie wolno bez jego zgody:
- zatrudniać w porze nocnej,
- zatrudniać w godzinach nadliczbowych,
- powierzać obowiązków w systemie przerywanego czasu pracy,
- delegować poza stałe miejsce pracy.
Warto dodać, że z prawa do odmowy pracy w powyższych przypadkach może korzystać w tym samym czasie tylko jeden rodzic dziecka. Nie ma znaczenia czy opiekunowie pracują w tej samej firmie, czy w dwóch różnych. Ponadto uprawnienie to wygasa w dniu urodzin dziecka. Pracownica przebywająca na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim lub wychowawczym nie składa oświadczenia o odmowie pracy, więc tym samym z nadmienionego prawa może skorzystać ojciec dziecka.
Nowelizacja Kodeksu Pracy dla rodziców dzieci do lat 4 – praca zdalna
Od 7 kwietnia 2023 r. będą obowiązywać również nowe przepisy Kodeksu Pracy, które dotyczą pracy zdalnej. Chodzi o nowelizację Ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks Pracy. Dzięki tym zmianom o możliwość pracy zdalnej mogą wnioskować rodzice dzieci, które nie ukończyły jeszcze 4. roku życia.
Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika, o którym mowa w art. 1421 § 1 pkt 2 i 3, pracownicy w ciąży, pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 4. roku życia, a także pracownika sprawującego opiekę nad innym członkiem najbliższej rodziny lub inną osobą pozostającą we wspólnym gospodarstwie domowym, posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, o wykonywanie pracy zdalnej, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. O przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku pracodawca informuje pracownika w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie 7 dni roboczych od dnia złożenia wniosku przez pracownika.
Po wprowadzeniu tych zmian w życie pracownicy skorzystają już na stałe z formy pracy zdalnej (na podstawie Kodeksu Pracy). Do tej pory było to regulowane tak zwaną „specustawą covidową”. Miejsce wykonywania obowiązków będzie ustalane z pracodawcą.