Obecnie Polacy nie mogą liczyć na programy dopłat do kredytów hipotecznych na zakup mieszkania; nie oznacza to jednak, że nie funkcjonują inne programy mające na celu poprawić sytuację mieszkaniową obywateli. Jednym z nich jest „Mieszkanie za remont”. Program działa w wybranych miastach i pozwala na tanie wynajęcie od gminy mieszkania – w zamian za przeprowadzenie w nim remontu. Konieczne jest jednak spełnienie dodatkowych warunków. Radni jednego z miast właśnie je złagodzili.
„Mieszkanie za remont” w Krakowie również dla osób bez wyższego wykształcenia
Program „Mieszkanie za remont” funkcjonuje tylko w niektórych miastach; w dodatku trzeba pilnować terminu naboru wniosków, bo w większości z nich dokumenty można składać tylko we wskazanym okresie. Program działa na podobnych zasadach w każdej gminie; ogłaszana jest lista lokali komunalnych do remontu, a chętne osoby składają wnioski o wynajęcie konkretnego mieszkania i oświadczają, że wyremontują je w określonym czasie za własne środki. Jak łatwo się domyślić, wynajem odbywa się na warunkach atrakcyjnych dla najemcy – a stawka jest znacznie niższa niż przeciętna stawka dla danego rynku nieruchomości.
Aby skorzystać z programu, trzeba jednak spełniać konkretne warunki. Gminy ustalają własne zasady, chociaż wspólnym warunkiem jest nieposiadanie mieszkania na własność przez osoby, które chcą ubiegać się o tani wynajem mieszkania za remont. Oprócz tego trzeba również spełniać kryterium dochodowe; program z założenia ma bowiem pomóc mniej zamożnym osobom w poprawie ich sytuacji mieszkaniowej.
Czasem jednak gminy ustalają dodatkowe warunki; na przykład w Krakowie dodatkowe „punkty”, zwiększające szansę na przydział mieszkania, otrzymywały osoby posiadające tytuł licencjata, magistra czy inżyniera. Oprócz tego chętni muszą zamieszkiwać w Krakowie (z zamiarem pobytu stałego), nie posiadać własnej nieruchomości oraz spełniać kryterium dochodowe. Tym samym Kraków na tle innych gmin wyróżniał się preferencyjnym traktowaniem osób, które mają wyższe wykształcenie. Nie wszystkim radnym podobała się ta zasada, radni PiS przygotowali projekt uchwały znoszący dodatkowe punkty za ukończenie studiów. Mimo negatywnej opinii prezydenta radni ostatecznie znieśli kryterium.
Tani najem od miasta na stabilnych warunkach mógłby być świetną alternatywą dla zakupu mieszkania
W miastach, w których działa program, co roku oferowanych jest pewna pula lokali komunalnych. To jednak zazwyczaj ok. kilkudziesięciu mieszkań – a zainteresowanie znacząco przewyższa podaż. To pokazuje tylko, że dla wielu osób, również młodych, tani najem od miasta mógłby stanowić atrakcyjną alternatywę dla zakupu nieruchomości – zwłaszcza jeśli byłby to najem wieloletni. Na ten moment jednak programy takie jak „Mieszkanie za remont” mogą pomóc niewielkiej grupie obywateli – podaż lokali jest po prostu zbyt niska.