Abonament RTV płaci się za używanie odbiorników radiofonicznych lub telewizyjnych, czyli za każde urządzenie, które służy zwłaszcza do odbierania audycji radiowych lub telewizyjnych. Powszechnie wiadomo, że osoby fizyczne płacą raz, ale firmy – za każde urządzenie. A co z firmą zarejestrowaną w domu?
Abonament RTV a firma zarejestrowana w domu
Abonament RTV uregulowano w ustawie o opłatach abonamentowych. Ustawa już w ust. 2 tłumaczy, że za używanie odbiorników radiofonicznych lub telewizyjnych pobiera się opłaty abonamentowe. Przepisy zawierają także bardzo niekorzystne (ale ułatwiające egzekucję opłaty) domniemanie, że samo posiadanie urządzenia pozwala zakładać, że jest ono wykorzystywane.
Zasadą jest to, że opłatę uiszcza się za każdy odbiornik. Jest jednak drobny – ale mający bardzo duże znaczenie – wyjątek, który stanowi, że niezależnie od liczby odbiorników, uiszcza się jedną opłatę. Taki wyjątek dotyczy:
- osób fizycznych w tym samym gospodarstwie domowym lub w samochodzie stanowiącym ich własność
- podmioty lecznicze niebędące przedsiębiorcami, sanatoria, żłobki, szkoły, uczelnie, DPS-y i należące do nich samochody
Osoba prawna, jak i przedsiębiorca w siedzibie firmy, płacą za każdy odbiornik, zarówno znajdujących się w nieruchomościach, jak i samochodach – i jakichkolwiek innych przestrzeniach. Ale co z przedsiębiorcą, ale mającym adres działalności w domu, czy też w ogóle wykonującym działalność w domu?
Ustawa jest nieprecyzyjna, a interpretacja przepisów dotyczących abonamentu RTV, to nie najłatwiejsze zajęcie. Wydaje się, że celem ustawodawcy jest generalne wyłączenie obowiązku uiszczania opłat od urządzeń w przestrzeniach, które stanowią jednocześnie gospodarstwo domowe. Samo pojęcie gospodarstwa domowego ściśle wiąże się z faktem zamieszkiwania i utrzymywania się.
Firma w domu a abonament RTV
Jeżeli więc przedsiębiorca (jednoosobowy) ma w miejscu wykorzystywanym do celów mieszkalnych urządzenie będące odbiornikiem, nawet kupione na firmę, płaci opłatę abonamentową raz, choćby przyjmował swoich klientów w domu. Warto pamiętać, że wyłączenie nie dotyczy nieruchomości (np. przydomowego lokalu usługowego znajdującego się na tej samej nieruchomości, co mieszkanie), a gospodarstwa domowego, czyli jakiejś wyodrębnionej funkcjonalnie (na cele przede wszystkim mieszkalne) jej części.
Jeżeli zaś idzie o samochód, to literalne brzmienie przepisu nakazuje zakładać, że osoba fizyczna (przedsiębiorca) będąca właścicielem kilkunastu samochodów wyposażonych w radio, płaci tylko jedną opłatę. Wszak jest wówczas osobą fizyczną, a urządzenia są w samochodach stanowiących jej własność. Z drugiej strony celowościowa wykładnia tego przepisu prowadzi bardziej do wniosku, że jedna opłata obejmuje wyłącznie pojazdy wykorzystywane na cele powiązane z prowadzeniem gospodarstwa domowego.
Warto jednak mieć na względzie fakt, że przepisy dotyczące abonamentu RTV są niejasne – o czym wspomniałem wcześniej – ale również samych opracowań jest jak na lekarstwo. Orzecznictwo organów i sądów administracyjnych także nieszczególnie pomaga.
Trzeba zatem zakładać, że nawet rozsądna interpretacja przepisów nie musi być zbieżna z tą, którą przeprowadzi organ.