W twojej miejscowości nie ma pracy? Nic straconego, jeżeli jesteś młodym bezrobotnym, chcącym podjąć zatrudnienie (a nie przekuwać swoją kreatywność w uzyskiwanie kolejnych zasiłków i zapomóg), to państwo chętnie ci w tym pomoże. Jeżeli znajdziesz pracę w miejscu oddalonym od miejsca zamieszkania o przynajmniej 80 kilometrów, możesz otrzymać bon na zasiedlenie, czyli pieniądze, które ułatwią ci start w nowym miejscu.
Państwo zachęca do migracji za pracą
Rynek pracy w Polsce jest bardzo zróżnicowany – w niektórych miejscowościach znalezienie prac graniczy z cudem, gdzie indziej firmy wciąż borykają się z brakami kadrowymi. Jednak dla chcącego nic trudnego – każdy może pracę znaleźć, jednak czasem wymaga to pewnych poświęceń. Jednym z nich jest zmiana miejsca zamieszkania. Migracja za pracą może przerażać, jednak jeżeli już ktoś zdecyduje się na ten krok, może liczyć na pomoc państwa. Oczywiście pod pewnymi warunkami.
Przede wszystkim bon na zasiedlenie przysługuje młodym bezrobotnym. Tak więc aby go otrzymać, należy być zarejestrowanym jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy, a także być w wieku do 30 lat. Pieniądze, które można otrzymać, mają pomóc w przeprowadzce – z tych środków można na przykład pokryć koszty kaucji za mieszkanie i kilka miesięcy opłacać czynsz. Co bardzo ważne, z pieniędzy, które pracownik otrzyma, nie trzeba się rozliczać. Trzeba natomiast spełnić warunki dotyczące podjęcia zatrudnienia i czasu trwania zatrudnienia.
Jak otrzymać bon na zasiedlenie?
Bon na zasiedlenie to wsparcie dla bezrobotnych, które jest przewidziane w art. 66n ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z tym przypisem:
1.Na wniosek bezrobotnego do 30 roku życia starosta, na podstawie umowy, może przyznać bon na zasiedlenie w związku z podjęciem przez niego poza miejscem dotychczasowego zamieszkania zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej, jeżeli:
1) z tytułu ich wykonywania będzie osiągał wynagrodzenie lub przychód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto miesięcznie oraz będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym;
2) odległość od miejsca dotychczasowego zamieszkania do miejscowości, w której bezrobotny zamieszka w związku z podjęciem zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej wynosi co najmniej 80 km, lub czas dojazdu do tej miejscowości i powrotu do miejsca dotychczasowego zamieszkania środkami transportu zbiorowego przekracza łącznie co najmniej 3 godziny dziennie;
3) będzie pozostawał w zatrudnieniu, wykonywał inną pracę zarobkową lub będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy.
Oznacza to więc, że bon zasiedleniowy wydawany jest na wniosek (który należy złożyć w urzędzie pracy, w którym bezrobotny jest zarejestrowany) i przysługuje nam w sytuacji, gdy zamierzamy się przeprowadzić bliżej miejsca pracy. Co bardzo ciekawe, aby otrzymać bon, wcale nie trzeba przedstawiać dokumentów związanych z wynajmowaniem mieszania. Tak więc z idei i przepisów bonu wynika, że pieniądze mają być przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z zamieszkaniem w nowym miejscu. W praktyce jednak nie jest to w żaden sposób weryfikowane – istotny jest fakt, że pracujemy w miejscu, które spełnia warunki.
Ile wynosi maksymalna kwota dodatku zasiedleniowego?
Zgodnie z kolejnymi przepisami ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach na rynku pracy, maksymalna kwota przyznawana w ramach bonu na zasiedlenie może wynosić do 200% przeciętnego wynagrodzenia. W 2024 roku przeciętne wynagrodzenie to 7 824 zł, więc maksymalna kwota dofinansowania, na jaką mogą liczyć bezrobotni, to 15 648 zł. Starosta nie musi jednak przyznawać pełnej kwoty; bezrobotny może więc dostać na przykład 5 000 lub 10 000 złotych. Pieniądze mają mu bowiem pomóc w podjęciu pracy, ale nie muszą pokrywać wszystkich kosztów z tym związanych.
Co trzeba zrobić po otrzymaniu bonu na zasiedlenie?
Chociaż po otrzymaniu bonu na zasiedlenie nie trzeba przedstawiać dokumentów związanych z najmem mieszkania, należy dopełnić pewnych formalności. Przede wszystkim należy dostarczyć (w ciągu 30 dni od otrzymania bonu) do urzędu pracy dokument, który potwierdza podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, lub działalności gospodarczej w miejscu, które spełnia warunki (a więc jest oddalone o przynajmniej 80 km od naszego miejsca zamieszkania lub czas dojazdu przekracza 3 godziny).
Jeżeli stracimy pracę (na przykład zostaniemy zwolnieni, sami odejdziemy z firmy lub też firma, która nas zatrudnia, upadnie), a także, gdy zakończymy wykonywać działalność gospodarczą, musimy o tym poinformować urząd pracy w ciągu 7 dni od zaistnienia tej sytuacji. Nie oznacza to jednak, że nie spełniamy warunków i będziemy musieli oddać pieniądze. Wystarczy znaleźć kolejną pracę, w miejscu, które spełnia warunki.
Finalne rozliczenie się z bonu to przedstawienie do 8 miesięcy od momentu otrzymania bonu na zasiedlenie dokumenty potwierdzające, że pracowaliśmy lub wykonywaliśmy działalność gospodarczą przynajmniej 6 miesięcy w miejscu, które kwalifikuje nas do otrzymania bonu.
Posługując się prostym przykładem, jeżeli mieszkamy w Rzeszowie i chcemy podjąć pracę w Warszawie, przysługuje nam bon na przesiedlenie. Jeżeli go otrzymamy, a po 3 miesiącach warszawska firma nas zwolni, możemy znaleźć inną pracę w Warszawie, lub spróbować swojego szczęścia we Wrocławiu. Ważne jednak, żeby kolejne miejsce zatrudnienia nie znajdowało się w promieniu 80 kilometrów od Rzeszowa, czyli od miejsca, w którym zaczynaliśmy.
