Tragiczne zdarzenia w krajach Zachodniej Europy – w tym zamach w Nicei – zmuszają do zadumy. Terroryzm to skomplikowane zjawisko, z którym – jak widać – nowoczesne społeczeństwa jeszcze nie potrafią sobie poradzić. Jakie kary grożą za terroryzm w Polsce?
Terroryzm a kodeks karny
Pojęcie „terroryzm” trafiło do polskiego kodeksu karnego w 2004 r. Wtedy do art. 115, zawierającego swego rodzaju „słowniczek” pojęć występującej w tej ustawie, dodano §20 o treści:
Przestępstwem o charakterze terrorystycznym jest czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 5 lat, popełniony w celu:
1) poważnego zastraszenia wielu osób,
2) zmuszenia organu władzy publicznej Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czynności,
3) wywołania poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa lub organizacji międzynarodowej
– a także groźba popełnienia takiego czynu.
Ze zrozumiałych względów w kodeksie nie przewidziano takiego przestępstwa jak „terroryzm”, bo czyn o takim charakterze może przyjąć różne formy – nie tylko pozbawienie życia czy wolności, ale również dokonywania ingerencji w systemy informatyczne (cyberterroryzm).
Można zatem przyjąć, że pojęcie „czynu o charakterze terrorystycznym” należy przede wszystkim interpretować w kontekście innego przepisu kodeksu karnego, czyli art. 64 §2. Zgodnie z jego treścią, wobec terrorysty „sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę„. Kara pozbawienia wolności jest zatem obligatoryjna, a sąd nie ma możliwości wymierza innej kary (np. ograniczenia wolności), a do tego nie może ustalić wymiaru kary niższego niż przewidzianej przez przepisy kodeksowe.
Co grozi terrorystom w Polsce?
Terrorystyczny charakter działalności nie tylko wpływa na wymiar kary za „zwyczajne” przestępstwa. Ustawodawca określił również, że sam udział w organizacji przestępczej szykującej akt terroryzmu zasługuje na odpowiednią karę: a dokładnie, karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat ośmiu; herszt takiej bandy może liczyć na minimum 3 lata za kratami.
Karalne jest również finansowanie organizacji terrorystycznej, przy czym wspieranie takiej działalności jest rozumiane jako
gromadzenie, przekazywanie lub oferowanie środków płatniczych, instrumentów finansowych, papierów wartościowych, wartości dewizowych, praw majątkowych lub innego mienia ruchomego lub nieruchomości w zamiarze sfinansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym
i grozi za nie pozbawienie wolności od lat 2 do 12.
Również promowanie terroryzmu jest od niedawna osobnym przestępstwem. Znowelizowany na początku lipca art. 255a kodeksu karnego stanowi, że
§ 1. Kto rozpowszechnia lub publicznie prezentuje treści mogące ułatwić popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym w zamiarze, aby przestępstwo takie zostało popełnione, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto w celu popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym uczestniczy w szkoleniu mogącym umożliwić popełnienie takiego przestępstwa.
W takim samym wymiarze podlega ukaraniu ten, kto w celu popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym przekroczy granicę Polski.
Oby jednak powyższe przepisy nigdy nie musiał być zastosowane przez sąd w praktyce.
