Narzędzie ostatniej szansy
Czynny żal umożliwia gapowiczom obniżenie sankcji karnych za opóźnienia w spłacie należności wobec fiskusa. Mogą one wynikać z niepoprawnego wypełnienia deklaracji podatkowej lub czeskiego błędu – omyłkowej wpłaty kwoty w innej wysokości. Na ogół jest to pomyłka przy rozliczeniu PIT. Do tej pory podatnicy mogli złożyć czynny żal ustnie, do protokołu, bądź na piśmie. Wraz z pojawieniem się platformy ePUAP, wiele formalności urzędowych podatnicy mogli finalizować online. Okazuje się jednak, że nie należy do nich czynny żal.
Czynny żal online to "samodonos"
Mimo, że system ePUAP orientuje się na wirtualną identyfikację konkretnego podatnika, fiskus nie uznaje tej formy ze względu na brak odręcznego podpisu. Czynny żal online traktuje się zatem jako donos na samego siebie. Jak tłumaczy Ministerstwo Finansów:
„Zawiadomienie o czynnym żalu może być złożone zarówno ustnie do protokołu, jak i na piśmie, co wynika wprost z art. 16 par. 4 kodeksu karnego skarbowego.”
MF zaznacza, że obecnie dozwolone są wyłącznie dwie wymienione formy złożenia zawiadomienia. W związku z tym czynny żal online to dla fiskusa nic innego jak zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, a nie – jak wynika z przesłanek – wyrażenie skruchy.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Czynny żal online można naprawić tylko teoretycznie
Ministerstwo Finansów podkreśla, że dla wszystkich, którzy złożyli czynny żal online istnieje rozwiązanie. Wystarczy, by osoby te ponownie złożyły czynny żal pisemnie bądź ustnie, do protokołu. Tymczasem doradca podatkowy w Kancelarii AMAT Dęblin, Jakub Matejek twierdzi, że z prawnego punktu widzenia jest to niemożliwe. Wyklucza to art. 16 § 5 Kodeksu karnego skarbowego:
„Zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone:
1) w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;”
Podatnicy, którzy de facto złożyli czynny żal online, ale stanęli w obliczu opisanego problemu, mogą natomiast nie przyjąć grzywny i skierować sprawę do sądu. Warto wiedzieć, że w obliczu opisywanych okoliczności sąd może odstąpić od wymierzenia kary, na mocy przepisów art. 19 §1 pkt 2 Kks:
„Sąd może odstąpić od wymierzenia kary, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu środka karnego wymienionego w art. 22 katalog kar, środków karnych i środków zabezpieczających § 2 pkt 2-6 lub w art. 47 kary i środki karne za wykroczenia skarbowe § 2 pkt 2 i 3, jeżeli zachodzą warunki jego orzeczenia i cele kary zostaną przez ten środek spełnione, w szczególności w wypadkach przewidzianych w kodeksie, a ponadto:
2) za wykroczenia skarbowe - w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, biorąc pod uwagę charakter i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz jego zachowanie się po popełnieniu tego wykroczenia.”
MF widzi potrzebę wprowadzenia zmian
Odpowiadając na pytanie zadane przez DGP, MF zapewniło, że zasady składania czynnego żalu ulegną zmianie. Szykowany projekt ustawy o cyfryzacji doręczeń ma usprawnić komunikację między podatnikami a organami administracji. Wprowadzenie zapowiadanych zmian ma umożliwić m.in. składanie czynnego żalu za pośrednictwem Internetu. Wówczas jednak dokumenty te będą musiały zawierać podpis elektroniczny lub zaufany.
