Home -
Prawo -
Darowizny na rzecz spadkobierców dolicza się do spadku. A co z tymi, które spadkobierca zdążył wcześniej zbyć?

Darowizny na rzecz spadkobierców dolicza się do spadku. A co z tymi, które spadkobierca zdążył wcześniej zbyć?

Udzielenie darowizny nie pozostaje bez wpływu na spadek. Większość z nich zalicza się na schedę spadkową i uwzględnia przy obliczaniu zachowku. Co więcej, w przypadku darowizn na rzecz najbliższych nie ma znaczenia, czy dokonano ich rok, 10 lat czy może nawet 20 lat wcześniej. Jeśli jednak od zawarcia umowy minęło sporo czasu, istnieje duże prawdopodobieństwo, że obdarowany przedmiot darowizny zdążył już sprzedać, zużyć czy przekazać komuś innemu. I tu pojawia się pytanie – czy doliczenie do spadku zbytej darowizny też jest możliwe?

Joanna Majkowska12.01.2021 9:12

Prawo

12.01.2021 9:12

Joanna Majkowska

redaktor

Nagłówki

Umowa darowizny wydaje się świetnym sposobem na uniknięcie obowiązku zapłaty zachowku. Wiele osób nie zdaje sobie bowiem sprawy, że w większości przypadków dokonana darowizna i tak będzie podlegać zaliczeniu na schedę spadkową. Taka operacja polega na doliczeniu do wartości spadku wartości darowizny, a następnie uwzględnieniu jej przy ustalaniu wartości otrzymanego spadku.

Przykładowo: spadek wysokości 300 tysięcy ma odziedziczyć dwóch synów. Jeden z nich otrzymał wcześniej darowiznę wysokości 200 tysięcy złotych. W takim wypadku to wartość 500 tysięcy (300.000+200.000) uwzględnia się przy obliczaniu wysokości udziału spadkowego. Oznacza to, że każdemu z synów należy się po 250 tysięcy złotych. Ponieważ pierwszy syn otrzymał już 200 tysięcy w postaci darowizny, ze spadku przypadnie mu tylko 50 tysięcy. Jego brat otrzyma natomiast pozostałe 250 tysięcy złotych.

Co więcej, mimo powszechnego przekonania nawet darowizny dokonane przed 10 laty uwzględnia się przy obliczaniu schedy spadkowej, o ile dokonano ich na rzecz spadkobierców czy uprawnionych do zachowku. Wyjątkiem będą tu jedynie drobne darowizny zwyczajowo przyjęte.

Czy możliwe jest doliczenie do spadku zbytej darowizny?

W przypadku przedmiotu wciąż będącego własnością spadkobiercy nie ma większych wątpliwości,. Problemy pojawiają się jednak, gdy w międzyczasie obdarowany zdążył ją już zbyć na rzecz innej osoby. Jeśli na przykład spadkobierca sprzedał mieszkanie otrzymane w darowiźnie, można jeszcze mówić, że uzyskał za nią równowartość. Przedmiotem darowizny mógł jednak równie dobrze rozporządzić nieodpłatnie – dokonując darowizny na rzecz kogoś innego. Nie wspominając już o tym, że mógł ten przedmiot po prostu zużyć (na przykład wydać otrzymane pieniądze na wakacyjny wyjazd).

W tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 września 2016 roku (II CNP 1/16). We wspomnianej sprawie zgodnie z ustawą po spadkodawcy dziedziczyliby żona oraz trójka dzieci. Spadkodawca pozostawił jednak testament, w którym jedynym spadkobiercą ustanowił syna Andrzeja. Ze względu na skuteczne pozbawienie prawa do zachowku pozostałych najbliższych, syn miał w całości przejąć spadek. Za życia spadkodawca przekazał też Andrzejowi w darowiźnie działkę o wartości około 270 tysięcy złotych.

Sąd uznał jednak wydziedziczenie jednego z pozostałej dwójki dzieci - córki - za nieskuteczne. Tym samym mogła się ona ubiegać o zachowek wysokości 1/8 wartości spadku. Ze względu na to, że przy obliczaniu zachowku uwzględnia się darowizny, do wartości spadku doliczono też wartość działki. Pan Andrzej nie zgadzał się z tą decyzją, wskazując, że nastąpiło doliczenie do spadku zbytej już darowizny. Wcześniej zdążył już bowiem przekazać działkę na rzecz swojego syna. Sąd Najwyższy wskazał jednak, że znaczenie w tym wypadku ma jedynie to, czy w momencie dokonania darowizny spadkodawca był właścicielem tej działki. Bez znaczenia pozostaje natomiast, czy wchodziła ona nadal w skład majątku obdarowanego w momencie obliczania zachowku.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

darowizna,dziedziczenie,spadek,testament,zachowek

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Czy logowanie przez Google jest bezpieczne?

11.12.2025 20:13, Filip Dąbrowski

Komornik chce zlicytować jej dom, pomimo tego, że nie ma długów

11.12.2025 19:39, Mateusz Krakowski

Rodzina mogła cię za plecami pozbawić spadku. Da się to jednak sprawdzić

11.12.2025 15:47, Joanna Świba

Nie zgadniesz, co może wpływać na składkę OC na samochód. Absurd goni absurd

11.12.2025 15:43, Marcin Szermański

Nastolatka podrzucała śmieci obcym osobom. Policja odkryła szokujący powód takich działań

11.12.2025 14:55, Aleksandra Smusz

„Za polskie korzenie dostajemy po czterech literach” – rozmowa z prezesem zondacrypto

11.12.2025 14:02, Edyta Wara-Wąsowska

MSZ odradza podróże do kolejnego popularnego wśród Polaków kraju

11.12.2025 12:47, Rafał Chabasiński

Niskie rekompensaty od PGE za brak prądu przez kilka dni. Mieszkańcy Podkarpacia oburzeni

11.12.2025 12:21, Mateusz Krakowski

Jest pomysł nowego podatku. Jeśli lubisz chipsy i fast-foody, raczej ci się nie spodoba

11.12.2025 11:42, Edyta Wara-Wąsowska

Zasadnicza służba wojskowa powinna zostać odwieszona. Szef BBN stawia sprawę jasno

11.12.2025 11:14, Mateusz Krakowski

Studentka wynajmowała pokój w Warszawie. Samotna emerytka zapisała jej mieszkanie

11.12.2025 10:50, Aleksandra Smusz

"Afera szynkowa" w Lidlu. Minister: zero tolerancji dla fałszowania oznaczeń

11.12.2025 10:07, Mateusz Krakowski

Atak na giganta. Mogły wyciec dane klientów, kontrahentów i pracowników dużego dewelopera

11.12.2025 9:28, Edyta Wara-Wąsowska

W IT nadal można dobrze zarobić. 35 tys. zł dla tych specjalistów to rynkowy standard

11.12.2025 8:57, Edyta Wara-Wąsowska

Chcesz zaoszczędzić na rachunkach? Wymiana sprzętu może nie zwrócić się tak szybko, jak myślisz

11.12.2025 8:14, Rafał Chabasiński

Promocja na dwie średnie pizze to oszustwo. Zamów jedną dużą i podziękuj mi później

11.12.2025 7:30, Jakub Bilski

Wykształcenie tylko przeszkadza, gdy staramy się dostać dobrą rentę lub zasiłek

11.12.2025 6:55, Joanna Świba

Oto dlaczego w Polsce nie rodzą się dzieci. Absolutne zero wsparcia

11.12.2025 6:31, Joanna Świba

Możesz nie dostać pieniędzy z ubezpieczenia, jeśli sąsiad rozpoczął budowę

11.12.2025 5:45, Aleksandra Smusz

Katowice muszą stworzyć strefę czystego transportu. Lecz czy aby na pewno?

10.12.2025 20:51, Marcin Szermański

Twoja świąteczna paczka z pracy to i tak jest biedawersja tego, co dostają pracownicy Biedronki

10.12.2025 17:22, Joanna Świba

AI wchodzi do studia projektowego drzwiami i oknami. Designerzy domagają się szkoleń, by przetrwać

10.12.2025 16:14, Mariusz Lewandowski

Jeśli masz stuningowane auto, musisz mieć to na uwadze. Chodzi o twoją polisę OC

10.12.2025 15:40, Marcin Szermański

Minimalistka rzadko wyrzucała śmieci. W bloku oskarżono ją o spalanie odpadów i zapychanie WC

10.12.2025 14:49, Aleksandra Smusz

Na pewnym poziomie podatku Belki nie unikniemy, ale wiele kosztów można zmniejszyć lub usunąć

10.12.2025 14:37, Jakub Kralka

"Licencja na psa". Kontrowersyjna petycja, ale częściowo poparta przez RPO

10.12.2025 14:01, Mateusz Krakowski

Możesz kupić produkt niezgodny z opisem, a i tak niewiele ugrasz ze sklepem lub producentem

10.12.2025 13:10, Miłosz Magrzyk

Ruina w centrum miasta? To nie zawsze wina właściciela. Czasem to skutek obecnych przepisów

10.12.2025 12:29, Marcin Szermański

Magda Gessler ma kłopoty? Na jej stoisku wprowadzono zasadę, która może ją słono kosztować

10.12.2025 11:39, Edyta Wara-Wąsowska

Jeśli mężczyzna chce zarabiać więcej, powinien mieć dzieci. Tak wynika z raportu MF

10.12.2025 11:16, Mateusz Krakowski