Wielu zadaje sobie pytanie jak odziedziczyć lokal stanowiący własność spółdzielni? W końcu, gdy skład spadku wchodzą wyłącznie nieruchomości, ruchomości i ewentualne środki pieniężne, w większości sytuacji nie ulega wątpliwości, jak wygląda dziedziczenie. Mogą pojawić się niejasności, gdy mamy do czynienia ze spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu. Niezależnie czy będzie to lokal mieszkalny, czy też niemieszkalny. Dlaczego? Ponieważ w skład spadku wejdzie prawo do lokalu, a nie własność nieruchomości.
Dziedziczenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest ograniczonym prawem rzeczowym. Osoba, której przysługuje taki lokal, nie jest jego właścicielem, a jedynie podmiotem uprawnionym. Właścicielem zarówno lokalu jak i budynku jest spółdzielnia mieszkaniowa. Uprawniony nie jest współwłaścicielem w gruncie ani w żadnych częściach wspólnych.
W związku z powyższym zdarzają się w sytuacje, w których najbliższa rodzina zmarłego, któremu przysługiwał taki lokal, wpada w panikę, iż będą musieli lokal zdać spółdzielni. Jednak nic bardziej mylnego. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu wchodzi w skład spadku i jest dziedziczone na takich samych zasadach jak nieruchomość, której właścicielem był zmarły. Zatem wyżej wskazane ograniczone prawo rzeczowe w zakresie dziedziczenia nie odbiega niczym od tak zwanej pełnej własności. W związku z tym wystarczy przyswoić sobie jak wygląda spadkobranie przy odrębnej własności nieruchomości.
Uwaga! Zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy zmarły mieszkał w mieszkaniu lokatorskim. Takiego mieszkania nie można sprzedać, ani nie podlega ono dziedziczeniu.
Nabycie spadku – dwie możliwości
Pamiętać należy, iż aby swobodnie dysponować nabytą w spadku nieruchomością, bądź spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu musimy uzyskać odpowiednie dokumenty stwierdzające kto, co i w jaki sposób nabył. Postępowanie spadkowe możemy przeprowadzić w dwojaki sposób. W sądzie, w wyniku czego uzyskamy stwierdzenie nabycia spadku przez spadkobiercę. Bądź u notariusza, który sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia, który to również stwierdza, kto nabył spadek po zmarłym. W pewnych przypadkach będzie koniecznym przeprowadzenie działu spadku, przez który dane osoby nabędą na wyłączność (bez współwłasności z innymi spadkobiercami) określone składniki wchodzące w skład spadku.
Bardzo istotną informacją jest to, iż jeśli dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta, to spadkobiercy zobowiązani są do ujawnienia się w kw jako jej właściciele. Musi to zrobić właściciel, bądź wszyscy współwłaściciele łącznie. Nie wystarczy wniosek podpisany i złożony przez jednego z nich. Brak ujawnienia właściciela/współwłaściciela w księdze wieczystej może skutkować nałożoną przez sąd grzywną w wysokości od 500,- zł do 10.000,- zł. Jednocześnie warto zauważyć, że nieujawnienie właściciela w księdze wieczystej nie oznacza, iż nie można sprzedać nieruchomości/spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.