Prawo pozwala przedsiębiorcom na wybór jednego z czterech sposobów rozliczania się z Fiskusem. Każda forma opodatkowania ma swoje wady i zalety. Którą wybrać? Wszystko tak naprawdę zależy od indywidualnych potrzeb przedsiębiorcy.
Każda dostępna forma opodatkowania ma swoje określone wady i zalety
Jednym z pierwszych dylematów przy zakładaniu działalności gospodarczej będzie wybór formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zależy od niego nie tylko to, ile pieniędzy będziemy przekazywać państwu, ale także sposób prowadzenia firmowej księgowości.
Przedsiębiorca może wybrać spośród czterech rozwiązań przewidzianych przez ustawodawcę. Preferowana forma opodatkowania jest wskazywana już na etapie składania wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej – stanowi jedną z pozycji w formularzu CEIDG-1. Można ją także zmienić, co do zasady w terminie do 20 stycznia każdego roku.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych to nic innego jak podatek dochodowy od osób fizycznych oparty o skalę podatkową. Alternatywy stanowią: podatek liniowy 19%, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz karta podatkowa. Każda z tych możliwości ma swoje wady i zalety. Dzięki temu przedsiębiorca może dostosować sposób rozliczania się z Fiskusem do potrzeb swojej działalności.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych to domyślny sposób rozliczania się przedsiębiorców z Fiskusem
Podstawą opodatkowania na zasadach ogólnych jest różnica pomiędzy przychodem osiągniętym przez firmę a kosztami jego uzyskania. Jesienią 2019 r. obniżono stawkę podatku dochodowego od osób fizycznych z 18% do 17%. To tak zwany pierwszy próg podatkowy – stosowany wobec przedsiębiorców, którzy nie uzyskali dochodu wyższego niż 85 528 zł.
Dochody powyżej tej kwoty opodatkowane są stawką 32%. Warto także wspomnieć o istnieniu tzw. „daniny solidarnościowej„. To dodatkowe 4% podatku odprowadzane od dochodów przekraczających kwotę miliona złotych rocznie. Równocześnie osoby, które nie uzyskały w ciągu całego roku podatkowego dochodu wyższego niż 8000 zł., nie odprowadzają podatku.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych to dobre rozwiązanie dla tych przedsiębiorców, którzy nie uzyskują rocznych dochodów przekraczających 85 528 zł. Ta forma opodatkowania ma również dodatkowe zalety – pozwala korzystać ze wszelkich dostępnych ulg podatkowych oraz rozliczać się wspólnie z małżonkiem. Warto rozważyć ją również wtedy, gdy nasza firma ponosi dużo kosztów, które potencjalnie można by odliczyć od podatku.
Wadą tej formy opodatkowania jest konieczność prowadzenia drobiazgowej ewidencji. W grę wchodzi nie tylko konieczność prowadzenia księgi rachunkowej bądź księgi przychodów i rozchodów. Przedsiębiorca musi dodatkowo prowadzić ewidencję wyposażenia, środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, imienne karty przychodu dla poszczególnych pracowników oraz sporządzać spis z natury na dzień 1 stycznia oraz koniec każdego roku podatkowego.
Podatek liniowy jest szczególnie atrakcyjny dla firm osiągających bardzo wysokie dochody
Przedsiębiorca może także skorzystać z możliwości opodatkowania podatkiem liniowym. Ta forma opodatkowania wyróżnia się jedną stawką w wysokości 19%. Nie ulegnie zmianie niezależnie od osiąganych przez firmę dochodów – pomijając konieczność odprowadzenia „daniny solidarnościowej” po przekroczeniu progu miliona złotych. Przy podatku liniowym nie występuje jednak kwota wolna.
Podstawę opodatkowania przy podatku liniowym również stanowi różnica pomiędzy przychodem przedsiębiorcy a kosztem jego uzyskania. To oznacza, że i w tym przypadku możemy pomniejszać wysokość podatku o ponoszone przez firmę koszty.
Podatek liniowy to dobre rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy uzyskują na tyle wysokie dochody, że przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych ryzykowaliby wejście w drugi próg podatkowy. Mowa o kwotach rzędu 100 tysięcy złotych rocznie.
Ta forma opodatkowania ma jednak pewne wady. Przede wszystkim, podatku liniowego nie można zastosować do dochodów uzyskiwanych z innych źródeł – takich jak umowa o pracę, renta, emerytura czy przychody z działalności wykonywanej osobiście. W grę wchodzi wówczas konieczność złożenia dwóch osobnych deklaracji podatkowych. Dodatkowo w tym przypadku odpada rozliczenie razem ze współmałżonkiem oraz skorzystanie z ulg i odliczeń.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych to stosunkowo niskie stawki podatku przy uproszczonej księgowości
Kolejną możliwą formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. W tym przypadku jego podstawę stanowi wyłącznie przychód uzyskiwany przez przedsiębiorcę – bez pomniejszenia o poniesione koszty.
W większości przypadków stawki ryczałtu są korzystniejsze niż w przypadku zasad ogólnych i podatku liniowego. Determinuje je rodzaj prowadzonej działalności:
- Przy sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu stawka ryczałtu wynosi 2%. Pod warunkiem, że nie zostały przetworzone w sposób przemysłowy.
- Stawka 3% ma zastosowanie m-in. do działalności handlowej czy gastronomicznej. Wyjątek stanowią przychody ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu przekraczającej 1,5%.
- Roboty budowlane obłożone są stawką 5,5%, podobnie jak dochody ze sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej i znaczków pocztowych.
- Stawka 8,5% dotyczy m-in. dochodów uzyskiwanych z tytułu najmu, działalności usługowej, sprzedaży napojów alkoholowych, prowizji kolportera prasy oraz świadczenia usług wychowania przedszkolnego.
- Stawkę 12,5% stosuje się w przypadku usług najmu po przekroczeniu kwoty 100 000 zł.
- Stawka 17% dotyczy przede wszystkim przychodów ze świadczenia niektórych rodzajów usług, na przykład fotograficznych, hotelarskich czy parkingowych.
- Przedstawiciele wolnych zawodów mogą skorzystać z ryczałtu ewidencjonowanego ze stawką 20%.
Najważniejszą zaletą tej formy opodatkowania jest prowadzenie uproszczonej księgowości. Nie trzeba w tym przypadku wykazywać poniesionych kosztów. To dobre rozwiązanie dla tych przedsiębiorców, których firma ponosi niewielkie koszty działalności i którym nie zależy na ulgach podatkowych czy rozliczaniu się razem z małżonkiem.
Warto jednak pamiętać, że nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z ryczałtu ewidencjonowanego. Ta forma opodatkowania jest zastrzeżona dla podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym uzyskali przychód w wysokości nieprzekraczającej 250 000 euro. Istnieją także rodzaje działalności, w których nie można skorzystać z ryczałtu ewidencjonowanego – takie jak na przykład prowadzenie apteki czy udzielanie pożyczek pod zastaw.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w 2021 r. prawdopodobnie stanie się dostępny także dla przedsiębiorców, którzy osiągnęli w 2020 r. przychód nieprzekraczający kwoty 2 milionów euro.
Karta podatkowa to forma opodatkowania skierowana przede wszystkim do najmniejszych przedsiębiorców
Ostatnia forma opodatkowania, którą mogą wybrać przedsiębiorcy, jest jeszcze prostsza w konstrukcji. Karta podatkowa, bo o niej mowa, polega na opłacaniu przez cały rok jednolitej kwoty podatku przez cały rok. Jej wysokość ustala naczelnik właściwego urzędu skarbowego w oparciu o szereg czynników. W grę wchodzi chociażby rodzaj prowadzonej działalności, liczba zatrudnianych pracowników oraz liczba mieszkańców danej miejscowości.
Stawki podatku dochodowego w formie karty podatkowej są najczęściej bardzo atrakcyjne dla przedsiębiorców. Dodatkowo korzystając z karty podatkowej nie trzeba prowadzić księgowości w żadnej formie. W końcu wysokość płaconego przez nas podatku jest zupełnie niezależna i od naszego przychodu i od ponoszonych przez naszą firmę kosztów.
Niestety, nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z tej możliwości. Ta forma opodatkowania jest skierowana przede wszystkim do rzemieślników. Obejmuje jednak także szereg innych form „drobnej” działalności gospodarczej.
Na kartę podatkową mogą zdecydować się także przedsiębiorcy prowadzący między innymi: detaliczny handel żywnością, kwiatami, działalność gastronomiczną bez sprzedaży napojów o zawartości alkoholu poniżej 1,5%, usługi transportowe z wykorzystaniem tylko jednego pojazdu, oferujący usługi edukacyjne czy oferujący opiekę nad dziećmi lub osobami starszymi.
W przypadku karty podatkowej nie ma żadnej możliwości rozliczenia straty. Nawet jeśli nasze przedsiębiorstwo ją poniesie w danym roku podatkowym, to i tak będziemy musieli opłacać podatek w niezmienionej wysokości.
Pieniądze zaoszczędzone dzięki dobrze wybranej formie opodatkowania można ulokować na koncie firmowym w Banku Pekao
Jak widać, ustawodawca pozostawił przedsiębiorcom szereg rozwiązań pozwalających wybrać taką formę opodatkowania, jaka najbardziej odpowiada ich indywidualnym potrzebom. To właśnie od nich zależy odpowiedź na pytanie „Jaka forma opodatkowania będzie najlepsza dla naszej działalności gospodarczej?”.
Dokonując wyboru w pierwszej kolejności powinniśmy sprawdzić czy przepisy pozwalają nam w ogóle skorzystać z danej możliwości. Każda dostępna forma opodatkowania powinna być zestawiona ze skalą naszej działalności gospodarczej oraz konkretnym celem jaki chcemy osiągnąć.
Niektórzy przedsiębiorcy chcą po prostu płacić jak najniższe podatki. Inni niekoniecznie chcą zaprzątać sobie głowę prowadzeniem pełnej czy nawet małej księgowości. Jeszcze innym może zależeć na możliwości korzystania z ulg podatkowych i możliwości wspólnego rozliczania z małżonkiem.
Niezależnie od tego którą wybraliśmy, nie sposób prowadzić działalności bez konta firmowego. W tym przypadku można skorzystać chociażby z oferty Banku Pekao. Założenie konta online pozwala nie tylko cieszyć się opłatami 0 zł. za prowadzenie rachunku, aktywne korzystanie z karty debetowej i przelewy mobilne. To także do 1000 zł. za otwarcie konta dla firm, oraz nawet 0 zł. za dzierżawę terminala płatniczego przez 18 miesięcy.
Wpis powstał w ramach cyklu „Własna firma krok po kroku„, którego partnerem jest Bank Pekao S.A.
