Własna firma to szereg obowiązków, także tych z zakresu księgowości. Mali przedsiębiorcy czy osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą mają jednak nieco ułatwione zadanie. Zamiast ksiąg rachunkowych mogą wybrać małą księgowość zazwyczaj prowadzoną w formie księgi przychodów i rozchodów.
Czym jest mała księgowość?
Mała księgowość to nic innego jak sposób ewidencjonowania swoich wydatków i dochodów w uproszczonej formie. Z tego rozwiązania mogą skorzystać osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, a także spółki partnerskie, cywilne i jawne. Drugim warunkiem, który trzeba spełnić łącznie, jest przychód poniżej 2 milionów euro w poprzednim roku podatkowym.
Księga przychodów i rozchodów
Mała księgowość najczęściej prowadzona jest w formie księgi przychodów i rozchodów, choć nie jest to jedyne rozwiązanie – alternatywę stanowi chociażby ryczałt ewidencjonowany. W PKRiP księgowane są przychody oraz koszty. Różnica między nimi to natomiast dochód, na którego podstawie określana jest wysokość podatku. Podatek ten może być płacony na zasadach ogólnych, a więc wynosić odpowiednio 18% lub 32%. Drugą możliwością jest natomiast podatek liniowy – 19%, który okazuje się bardziej korzystny w przypadku osiągania wysokich dochodów.
Prowadzenie ewidencji
Przedsiębiorcy korzystający z małej księgowości obowiązani są także do prowadzenia szeregu specjalnych ewidencji. Będzie to między innymi ewidencja wyposażenia, ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także spis z natury i ewidencja przebiegu pojazdu. Ich ilość oraz rodzaj uzależniony będzie od wybranej formy opodatkowania oraz formy prowadzenia działalności. Szczegółowe informacje odnośnie poszczególnych ewidencji można znaleźć na stronie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii. Warto też wspomnieć, że Rozporządzenie w sprawie PKPiR przewiduje zmiany w tym zakresie, które mają znieść niektóre obowiązki w 2020 roku.
Zmiana formy prowadzenia księgowości
Każdy przedsiębiorca ma prawo zamiast małej księgowości prowadzić księgowość pełną. Musi jednak powiadomić o tym pisemnie naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym i to przed rozpoczęciem roku podatkowego. Z drugiej strony firma prowadząca pełną księgowość, której dochody spadną poniżej progu narzucającego ten obowiązek, może przejść z prowadzenia ksiąg rachunkowych na małą księgowość, postępując wedle informacji zamieszczonych przez ministerstwo.
Mała księgowość – jak ją prowadzić?
Zasadniczo przedsiębiorca prowadzący małą księgowość ma do wyboru trzy rozwiązania:
- Samodzielne zajmowanie się księgowością. Do tego celu może wykorzystać specjalne programy. W ten sposób zaoszczędzi koszty, z drugiej strony będzie jednak musiał najpierw poświęcić czas na nauczenie się, jak prawidłowo zarządzać księgowością. Nie wspominając już o czasie poświęcanym później na zajmowanie się tymi kwestiami. Pojawia się więc pytanie – czy zaoszczędzenie około 100 złotych naprawdę jest warte poświęcenia takiej ilości czasu.
- Zatrudnienie księgowej. To na pewno oszczędność czasu. Przedsiębiorca może zająć się biznesem, a nie fakturami czy rachunkami. Z drugiej zatrudnienie własnej księgowej w małej firmie często jest po prostu nieopłacalne.
- Pomoc biura rachunkowego. Tutaj zalety są dwie. Pierwsza to oszczędność czasu, druga to brak konieczności inwestowania w tworzenie nowego stanowiska pracy.
