Gotówka w Polsce ciągle cieszy się dużą popularnością. Ponad 80 proc. Polaków nie chce, żeby gotówka została wycofana z obiegu. Znaczna mniejszość chciałaby, żeby płatności kartą albo telefonem lub zegarkiem całkowicie zastąpiły gotówkę. Posiadanie gotówki jest ciągle postrzegane jako atrybut wolności.
Sprawa zakazu gotówki wróciła za sprawą prawodawstwa unijnego. W kwietniu 2024 roku Parlament Europejski przyjął pakiet przepisów, który dotyczy m.in. regulowania transakcji. Na mocy unijnych regulacji wystąpi zakaz regulowania gotówką transakcji przekraczających 10 tys. euro, gdy przynajmniej jedna strona transakcji jest przedsiębiorcą. Przy okazji UE wprowadza nadzór i kontrolę nad transakcjami powyżej 3 tys. euro.
Większość zdecydowanie jest zdania, że gotówka w Polsce musi zostać
Tymczasem z ubiegłorocznego sondażu Instytutu Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS na zlecenie Radia Zet wynika, że zaledwie 15,8 proc. Polaków chciałoby zastąpienia gotówki płatnościami elektronicznymi. Zdecydowane zastąpienie gotówki płatnościami bezgotówkowymi popiera jedynie 3,4 proc. ankietowanych, a 12,4 proc. „raczej się zgadza”. W sondażu aż 66,5 proc. respondentów stwierdziło, że „zdecydowanie się nie zgadza” z wycofaniem gotówki. Kolejne 14,6 proc. „raczej się nie zgadza” z tym pomysłem.
Całkowitego zastąpienia płatności gotówkowych wirtualnymi pieniędzmi nie chcą i seniorzy, i młodzi Polacy. W grupie wiekowej 18–29 lat 90 proc. ankietowanych nie chce wycofania banknotów i bilonu. Wśród seniorów, 60-latków, przytłaczająca większość (83 proc.) pytanych nie chce zastąpienia płatności gotówkowych elektronicznymi.
Polacy, którzy nie chcą wycofania gotówki, na co dzień nie mają łatwo
W Polsce dobrze znany jest limit dla płatności gotówkowych – 15 tys. zł – który dotyczy przedsiębiorców, także transakcji między przedsiębiorcą krajowym i zagranicznym. Jednak w praktyce utrudnień w posługiwaniu się na co dzień gotówką jest coraz więcej. Obrywa się już nie tylko biznesmenom.
Zdarza się np., że jednorazowo z bankomatu można wypłacić tylko 800 czy 1 000 zł. Dokładnie 807 zł wynosiła w III kw. 2023 roku średnia wartość pojedynczej wypłaty gotówkowej. Ponadto problem bywa również z kurierami. Często się zdarza, że mają oni przy sobie ograniczoną ilość gotówki, przez co nie mają wydać reszty klientom. Jednak nie powinniśmy być za to źli. To naszym obowiązkiem jest posiadać starannie odliczoną kwotę.
Ta sytuacja wywołuje szeroką dyskusję na temat dostępności i wygody korzystania z gotówki, co jest istotnym argumentem dla tych, którzy nie chcą rezygnować z tradycyjnych form płatności. Wiele osób obawia się, że pełne przejście na płatności bezgotówkowe będzie kolejnym krokiem ograniczenia swobody konsumenckiej.