Jak cofnąć darowiznę?
Cofnięcie darowizny może mieć miejsce z powodu rażącej niewdzięczności. Pojęcie zawarte w przepisach rozwija dopiero orzecznictwo. W wielu wyrokach pojawia się definicja, która kładzie nacisk na złą wolę skierowaną na wyrządzenie darczyńcy krzywdy czy szkody majątkowej. Każda podnoszona okoliczność jest oczywiście rozpatrywana indywidualnie. Warto więc sugerować się przede wszystkich swoimi odczuciami w tym względzie. Podjęcie decyzji o odwołaniu darowizny wymaga pewnych kroków. I tak naprawdę to właśnie one są istotę tego działania, nie same powody.
Jakie kroki należy podjąć jeżeli upewnimy się już co do naszej woli cofnięcia darowizny?
Obok udowodnienia rażącej niewdzięczności obdarowanego wobec darczyńcy, należy pamiętać o dwóch innych przesłankach. Na odwołanie darowizny mamy rok od momentu kiedy jako darczyńca dowiedzieliśmy się o rażącej niewdzięczności obdarowanego. Ważną przesłanką jest również niewybaczenie niewdzięczności.
Odwołanie darowizny w praktyce następuje poprzez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie. Do odwołania darowizny nie jest wymagana forma pisemna, ale w przypadku trafienia sprawy na sądową wokandę jej brak utrudni udowadnianie pewnych kwestii. Dlatego mimo wszystko w każdy przypadku takie oświadczenie powinno się składać na piśmie, a jego przesłanie powinno trafić do obdarowanego za potwierdzeniem odbioru.
Złożenie oświadczenia o odwołaniu darowizny pociąga za sobą oczywiście skutki. Można je rozróżnić w zależności od tego, czy darowizna dotyczyła rzeczy ruchomej, czy nieruchomości. W pierwszym przypadku dochodzi do powrotnego przejścia własności tej rzeczy na darczyńcę. Obdarowany musi wydać otrzymaną rzecz. Darczyńca natomiast może dochodzić wydania mu przedmiotu darowizny na drodze sądowej.
Trochę inaczej wygląda kwestia skutku odwołania darowizny w drugim przypadku. W przypadku odwołania darowizny nieruchomości mówimy o skutku obligacyjnym. Oznacza to, że obdarowany m obowiązek dokonania czynności prawnej przenoszącej własność nieruchomości z powrotem na darczyńcę. Chodzi o zawarcie umowy w formie aktu notarialnego, która będzie podstawą do wpisu darczyńcy do księgi wieczystej. Jeżeli obdarowany dobrowolnie nie przystąpi do aktu notarialnego, darczyńca może wnieść do sądu powództwo o zobowiązanie obdarowanego do złożenia oświadczenia woli powrotnie przenoszącego własność podarowanej wcześniej nieruchomości.
W całej procedurze odwołania darowizny najczęściej dochodzi do właśnie takich postępowań w trakcie których kwestionowana jest podstawa odwołania darowizny. To właśnie wtedy należy udowodnić jej słuszność oraz dochodzić zwrotu rzeczy. Jeżeli obdarowany nie kwestionuje odwołania darowizny, do postępowania sądowego może w ogóle nie dojść.
