Kim jest przeciętny polski najemca? Mogłoby się wydawać, że to przede wszystkim student (lub osoba tuż po ukończeniu studiów), mieszkająca w dużym mieście, najprawdopodobniej – stolicy województwa. Jak się jednak okazuje, prawda jest nieco inna.
Kim jest przeciętny polski najemca?
W 2022 r. tylko ok. 13 proc. Polaków wynajmowało mieszkanie – przynajmniej w teorii, bo dane te są prawdopodobnie mocno zaniżone, nawet o kilka-kilkanaście punktów procentowych. Kim jest jednak przeciętny polski najemca i czy faktycznie jest zazwyczaj studentem (lub świeżo upieczonym absolwentem), ewentualnie bezdzietną parą? Okazuje się, że z danych wyłania się zupełnie inny obraz.
Z raportu „Dekada polskiego rynku najmu. Portret społeczno-ekonomiczny najemców w Polsce” opracowanego wspólnie przez PFR Nieruchomości oraz Politykę Insight wynika, że najemcami są nie tylko ludzie młodzi czy samotni. Średni wiek respondentów przepytanych na potrzeby badania wyniósł… 37 lat – a zatem sporo powyżej stereotypowych wyobrażeń. Należy jednak podkreślić, że nieco inaczej średnia wieku przedstawia się w zależności od formy najmu; na przykład najmłodszą z grup stanowią osoby, które podpisały umowę na czas określony – przeważają osoby przed 30-stką. Inaczej wygląda to już jednak w przypadku najmu instytucjonalnego (gdzie dominują 30- i 40-latkowie) oraz mieszkań komunalnych (średnia wieku takich najemców wynosi 45 lat).
Co szczególnie ciekawe, okazuje się także, że na wynajem mieszkania wcale nie decydują się wyłącznie osoby samotne – jest wręcz przeciwnie. Największy odsetek we wszystkich grupach najemców stanowią… gospodarstwa domowe z dziećmi. Mowa tu zarówno o małżeństwach, parach tworzących związki nieformalne i wychowujących wspólnie dziecko (lub dzieci), jak i o samotnych rodzicach. Jak komentuje zresztą Adam Czerniak, dyrektor ds. badań w Polityce Insight,
Inwestując w mieszkanie na wynajem wyobrażamy sobie przyszłych najemców jako młodych singli, ewentualnie pary. I pod takiego klienta kupujemy i aranżujemy mieszkania. W rezultacie oferta najmu nie jest dopasowana do potrzeb – mieszkania są zbyt małe, a czasem niedostosowane do wychowania dzieci czy posiadania zwierząt. To zniechęca najemców i wpycha ich na rynek własnościowy, nawet jeżeli początkowo nie mieli w planach zakupu lokalu.
Przeciętny polski najemca boi się jednak zaciągnąć kredyt. Mimo że część zarabia naprawdę nieźle
Ciekawe jest też to, że sytuacja finansowa najemców mieszkań komunalnych jest nieco lepsza od tych, którzy wynajmują lokale na wolnym rynku. Szczególnie interesujący jest fakt, że najemcy mieszkań TBS deklarują średnio… powyżej 7 tys. zł miesięcznie dochodu. Jednocześnie w dość dobrej sytuacji są nadal najemcy instytucjonalni; na opłaty związane z mieszkaniem przeznaczają od 20 do 40 proc. swojego dochodu.
Jednocześnie, mimo że większość badanych wolałaby posiadać mieszkanie niż je wynajmować, to… 59 proc. respondentów boi się zaciągnąć kredyt hipoteczny. Ciekawe jest też to, że najemcy paradoksalnie czują się bezpiecznie w wynajmowanych mieszkaniach – i chętnie przedłużają umowę. Okazuje się zatem, że stereotypowe postrzeganie polskiego najemcy nie ma zbyt wiele wspólnego z rzeczywistością – co jednocześnie może być ważną informacją dla wynajmujących i firm, które planują wejście na rynek najmu instytucjonalnego.
