Do polskiego prawa pracy w końcu trafiła praca zdalna z prawdziwego zdarzenia, zastępując przepisy o telepracy. Przepisy wchodzą w życie już 7 kwietnia 2023 roku – i już pojawia się wiele pytań. Na przykład – jak będzie wyglądać kontrola pracownika podczas pracy zdalnej?
Kontrola pracownika podczas pracy zdalnej
Istotę pracy zdalnej określa nowo dodany art. 67[18] KP. Praca zdalna może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Wśród nowych przepisów, znajduje się także art. 67[28] KP, który określa, że pracodawca może przeprowadzać kontrolę:
- wykonywania pracy zdalnej,
- w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji,
- przestrzegania procedur ochrony danych osobowych.
Pracownik, który ma pracować zdalnie, musi to uzgodnić z pracodawcą. Uzgodnienie znajduje się w umowie o pracę, ale może także być postanowieniem wchodzącym w skład odrębnego dokumentu, który strony podpisują już w trakcie zatrudnienia.
Same zasady wykonywania pracy zdalnej określa się w porozumieniu zawieranym między pracodawcą a zakładową organizacją związkową (albo organizacjami, jeśli jest ich więcej). Jeżeli nie ma takich organizacji, zasady wykonywania pracy zdalnej określa się w regulaminie. Po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Jeżeli nie ma regulaminu ani porozumienia, zasady wykonywania pracy zdalnej określa się w poleceniu wykonywania pracy zdalnej albo w porozumieniu zawartym z pracownikiem.
Zasady wykonywania pracy zdalnej
Jednym słowem, pracodawca ostatecznie musi ustalić i zakomunikować pracownikowi zasady wykonywania pracy zdalnej. Wśród kwestii, które pracodawca musi pracownikowi przedstawić, są np. zasady porozumiewania się pracodawcy i pracownika wykonującego pracę zdalną, w tym sposób potwierdzania obecności na stanowisku pracy przez pracownika wykonującego pracę zdalną, ale także zasady kontroli:
- wykonywania pracy przez pracownika wykonującego pracę zdalną,
- w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
- przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji,
- przestrzegania procedur ochrony danych osobowych.
Sam sposób przeprowadzenia kontroli, który trzeba jasno określić, nie może być dowolny. Nowe przepisy nakazują, aby pracodawca dostosował sposób kontroli do miejsca i rodzaju pracy zdalnej. Czynności kontrolne nie mogą naruszać prywatności pracownika, ani także utrudniać korzystania z pomieszczeń domowych w sposób zgodny z ich przeznaczeniem. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy
W praktyce więc taka kontrola będzie odbywać się co do zasady przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się (np. telefon, poczta elektroniczna, chat), ale także będzie ona mogła być prowadzona bezpośrednio w miejscu wykonywania takiej pracy, jednak w takim przypadku konieczne będzie uprzednie porozumienie się z pracownikiem.
Przepisy mówią też, co się dzieje, gdy pracodawca wskutek kontroli stwierdzi jakieś naruszenia. Możliwości są dwie: zobowiązanie pracownika do usunięcia uchybień w określonym terminie albo cofnięcie zgody na pracę zdalną. Wówczas – w określonym terminie – pracownik „wraca” do wykonywania pracy w sposób tradycyjny.
