Lex deweloper, czyli ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących miała być lekarstwem na całą patodeweloperkę. Miała ułatwić inwestycje mieszkaniowe i jednocześnie sprawić, że nowo powstałe bloki czy apartamentowce będą wysokiej jakości, zapewniając kupującym swojego rodzaju bezpieczeństwo. Niestety, część jej zapisów stanęła na przeszkodzie rozwojowi w tym zakresie. Teraz sytuacja ma się zmienić.
Rządowe plany na poprawę sytuacji mieszkaniowej
Polska sytuacja mieszkaniowa wydaje się całkiem dobra, wciąż jednak potrzebne są nowe inwestycje. I to zarówno inwestycje publiczne, jak i prywatne. Niestety, tutaj na przeszkodzie rozwojowi mieszkalnictwa stoi lex deweloper, a konkretnie jeden z zapisów specustawy.
Inwestorzy i wykonawcy podkreślają, że inwestycje są hamowane przez parkingi. Lex deweloper zakłada bowiem, że przy nowych inwestycjach mieszkaniowych nie wystarczy oddać samych mieszkań, ale trzeba również zapewnić miejsca parkingowe. Konkretnie w strefie śródmiejskiej 1 miejsce parkingowe na każde budowane mieszkanie, a poza tą strefą 1,5 miejsca parkingowego na mieszkanie.
Ten wymóg sprawia, że koszty inwestycji szybują w górę, a w wielu miejscach mieszkań zwyczajnie nie można wybudować, ponieważ nie ma gdzie ulokować parkingu, zgodnego z tak restrykcyjnymi wymogami. Głosy deweloperów w tym zakresie pojawiają się od dawna, teraz problem dostrzegli również rządzący. I zaproponowali nowelizację prawa. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów znalazł się bowiem projekt ustawy o zmianie ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz niektórych innych ustaw. Zmianami ma zostać objęta również lex deweloper.
Nowelizacją objęta zostanie również lex deweloper
Jak podkreślają autorzy projektu nowelizacji (a więc Ministerstwo Rozwoju i Technologii), trzeba ułatwić realizację lokalnej polityki mieszkaniowej. A nie da się tego zrobić bez wprowadzenia zmian prawnych:
Celem projektu ustawy jest wprowadzenie rozwiązań ułatwiających realizację lokalnej polityki mieszkaniowej. To pierwszy, niezbędny etap zmian, przede wszystkim w sektorze wsparcia społecznego i komunalnego budownictwa mieszkaniowego. Ma na celu przywrócenie społecznego charakteru finansowanych z budżetu państwa inwestycji mieszkaniowych oraz umożliwienie znacznego wzrostu skali tego typu inwestycji w najbliższych latach, odpowiadającej zapotrzebowaniu zgłaszanemu przez samorządy i inwestorów. Kolejne rozwiązania zapewniające wsparcie budownictwa dla rodzin niedysponujących dochodami pozwalającymi na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych na rynku komercyjnym będą uzależnione od dogłębnej analizy obowiązujących regulacji. Do czasu wypracowania tych rozwiązań, projektowana ustawa umożliwi znaczny wzrost potencjału tego sektora mieszkaniowego w krótkim okresie. Będzie to miało stabilizujący wpływ na rynek mieszkaniowy, bowiem wsparcie tego sektora opiera się przede wszystkim na instrumentach podażowych.
Nowelizacja prawa zakłada zmianę szeregu ustaw, zmiany obejmą również lex deweloper. Zgodnie z planami, wymóg zapewnienia miejsc parkingowych przy nowych inwestycjach nie zniknie, będzie jednak bardziej elastyczny i dostosowany do potrzeb danego terenu. Zgodnie z założeniami projektu to Rada Gminy będzie mogła modyfikować ten wskaźnik (a więc minimum miejsc parkingowych w przeliczeniu na jedno mieszkanie). Prawdopodobnie więc Rada Gminy będzie mogła ten limit zarówno zmniejszyć, jak i podwyższyć. Wszystko będzie zależało od charakteru danego terenu.
Zmiany mają być przyjęte dosyć szybko
W wykazie prac legislacyjnych termin przyjęcia tego projektu przez Radę Ministrów został wskazany na pierwszy kwartał 2025 roku. Oznacza to więc, że sprawie został nadany swojego rodzaju priorytet. To szansa, zarówno dla deweloperów, którzy w niektórych miejscach zapewne będą mogli zrezygnować z budowy obszernych parkingów, jak i dla samorządów.
Projekt ustawy przewiduje bowiem wsparcie dla samorządów w postaci programu budownictwa socjalnego i komunalnego (nazwanego przez twórców projektu ustawy „programem BSK”), a także dla inwestorów. Planowane jest bowiem wprowadzenie programu preferencyjnych kredytów dla inwestorów społecznego budownictwa czynszowego.