Likwidacja 30-krotności limitu składek ZUS to kwestia, której nie powstydziłby się scenarzysta najlepszej brazylijskiej telenoweli. Kiedy wszystko wskazywało na to, że rząd wycofa się z tego pomysłu, temat powrócił za sprawą posłów PiS. Pierwszy złożony projekt nowej kadencji sejmu dotyczy właśnie zniesienia limitu składek ZUS.
Kilka miesięcy temu likwidacja 30-krotności limitu składek ZUS powróciła niczym bumerang. Po wielu przymiarkach z początku poprzedniej kadencji Sejmu pomysł ostatecznie upadł w Trybunale Konstytucyjnym. Ironia losu polegała na tym, że trybunał nie rozpatrywał meritum sprawy, a skupił się na procedowaniu samej ustawy. Wtedy jeszcze tego nie wiedzieliśmy, ale okazało się to swojego rodzaju zielonym światłem dla ponownego zgłaszania tego pomysłu. Niemniej jednak zniesienie limitu składek ZUS wydawało się tematem zastępczym.
O limicie składek ZUS zapomniano mniej więcej na dwa lata. Przyszła jednak pora na poszukiwanie pieniędzy na spełnienie wyborczych obietnic. 5 miliardów złotych zaoszczędzonych w ten sposób to nie lada gratka dla budżetu. Tym razem postanowiono postawić wyborców przed faktem dokonanym i wprowadzić temat niejako tylnymi drzwiami. Gdy premier Morawiecki zapowiadał pierwszy w historii budżet bez deficytu, okazało się, że jego projekt zakłada, że część wpływów do budżetu będzie pochodzić właśnie z likwidacji 30-krotności limitu składek ZUS. Wśród przedsiębiorców ponownie zawrzało.
Pomysł spotkał się z szerokim sprzeciwem. Nawet Solidarność protestowała przeciwko likwidacji 30-krotności składek ZUS. Politycy ponownie zaczęli wycofywać się z tego pomysłu rakiem. Nawet Minister Przedsiębiorczości Jadwiga Emiliewicz przyznała, że nie będzie zniesienia limitu składek ZUS. Sam prezydent Duda wyrażał nadzieję, że ten pomysł nie trafi na jego biurko w postaci projektu ustawy. Wszystko wskazuje na to, że niedługo będzie miał okazję udowodnić, że jest prawdziwym krytykiem tego rozwiązania.
Likwidacja 30-krotności limitu składek ZUS wraca jak bumerang
Sejm IX kadencji został zaprzysiężony wczoraj, a nowi posłowie Prawa i Sprawiedliwości nie zamierzają zwlekać. Pierwszy projekt ustawy złożony w sejmie dotyczy właśnie likwidacji 30-krotności limitu składek ZUS. Co więcej, nowe zasady mają obowiązywać już od 2020 roku. Wszystko wskazuje na to, że ponownie będziemy świadkami legislacyjnego sprintu.
W projektowanej regulacji proponuje się zniesienie górnego limitu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, począwszy od 2020 r. Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie odprowadzana od całości przychodu, a więc analogicznie jak w przypadku ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego.
Pomysłodawcy wskazują, że wprowadzenie tego rozwiązania pozwoli na wzrost wpływów do budżetu ZUS ponad 7 miliardów złotych. To o 2 miliardy więcej, niż wskazywały pierwotne szacunki.
Zniesienie ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia spowoduje wzrost wpływów składkowych do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (szacowany na kwotę 7,1 mld zł)
Likwidacja 30-krotności limitu składek ZUS
W uzasadnieniu najzabawniejsze jest jednak to, że odwołuje się do… ograniczenia biurokracji. Posłowie wprost stwierdzają, że pracownicy osiągający tak wysokie zarobki mogą po prostu nie zauważyć momentu, w którym ich zarobki przekroczyły ustawowy próg. Ma to powodować zamieszanie w odpowiednim odnotowywaniu wpływów przez pracowników ZUS.
W obecnym stanie prawnym możliwe jest, że nastąpi przekroczenie limitu składek, gdyż może zdarzyć się, że płatnik nie zauważy osiągnięcia limitu podstawy wymiaru składek i dokona nadpłaty składek. Wówczas nienależnie opłacone składki podlegają zaliczeniu przez ZUS z urzędu na poczet zaległych lub bieżących składek, a w razie ich braku – na poczet przyszłych składek, chyba że płatnik składek złoży wniosek o zwrot składek.
Sytuacja nieco komplikuje się gdy pracownik pozostaje w więcej niż jednym stosunku pracy. W takim przypadku obowiązek monitorowania limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe zostaje przerzucony na samego ubezpieczonego. Jeżeli do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik składek, ubezpieczony jest zobowiązany zawiadomić wszystkich płatników składek o przekroczeniu kwoty rocznej podstawy wymiaru składek. Za skutki błędnego zawiadomienia powodującego nieopłacenie należnych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe odpowiada ubezpieczony. Skutkami niedopłaty obciążony jest wyłącznie ubezpieczony. Ubezpieczony – pracownik musi w takiej sytuacji kontrolować przyrost podstawy składek na przestrzeni roku kalendarzowego.