Zapowiadane zmiany w systemie ubezpieczeń społecznych nadchodzą. Jednym z głównych założeń przyjętego projektu ustawy jest likwidacja renty uczniowskiej. Zastąpić ma ją renta socjalna, co należy oceniać pozytywnie. Problem w tym, że i tak trzeba będzie pamiętać, by w terminie złożyć odpowiedni wniosek.
Likwidacja renty uczniowskiej – pomysł dobry, ale wykonanie już nie
Trzeba otwarcie przyznać, że likwidacja renty uczniowskiej jest dobrym rozwiązaniem. Wielu ekspertów od dawna zwracało uwagę na brak zasadności jej dalszego funkcjonowania. Wspomniane świadczenie do złudzenia przypomina bowiem rentę socjalną. W obu przypadkach podstawą wypłaty jest całkowity brak zdolności do wykonywania pracy. Grupa odbiorców jest także bardzo podobna, gdyż dotyczy zasadniczo osób młodych, jeszcze uczących się.
Renta socjalna ma jednak więcej zalet. W ściśle określonych przypadkach można ją bowiem połączyć z rentą rodzinną. Wysokość wypłacanych świadczeń ulega wtedy stosownemu obniżeniu, jednak do nie mniej niż 10 proc. kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Rząd chce zlikwidować rentę uczniowską, jednak tradycyjnie wykonanie pozostawia wiele do życzenia. Projekt ustawy ma bowiem zakładać, że w celu zamiany świadczeń z renty uczniowskiej na rentę socjalną niezbędne będzie złożenie stosownego wniosku do ZUS w ściśle określonym terminie. Pierwotnie miał być to 30 września 2023 roku, ale ustawa i tak jest już wprowadzana później niż to przewidywano. Tym samym być może czasu będzie więcej. Dlaczego jednak wygaśnięcie renty uczniowskiej nie nastąpi automatycznie z mocy prawa? Tego nikt nie wie. Pewne jest jednak, że spóźnialscy mogą być stratni ze względu na brak szybszego połączenia uprawnień do renty socjalnej i rodzinnej. Zresztą w przypadku tej ostatniej też co roku trzeba pamiętać o stosownym wniosku.
Na razie nie słychać, by przewidziano jakieś rozwiązanie na wypadek upłynięcia terminu na złożenie deklaracji. Czy rząd zakłada jakiś inny sposób na zmianę świadczeń? Na razie nic na to nie wskazuje, choć dokładny projekt ustawy nie jest jeszcze znany. Likwidacja renty uczniowskiej na wniosek przysparza jednak więcej problemów niż pożytku, zarówno dla organu, który będzie musiał je rozpatrzyć, jak i dla samych uprawnionych.
ZUS ma pracować szybciej – decyzje będą bardziej elektroniczne
Wprowadzane zmiany mają też dotknąć Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W świetle przedstawionego przez Radę Ministrów komunikatu ich celem ma być szybsze prowadzenie postępowań. Doprowadzić do tego ma chociażby doprecyzowanie przepisów dotyczących doręczeń elektronicznych. Ustawodawca celuje przede wszystkim w zwiększenie skuteczności doręczanej nam korespondencji.
Kluczowe jednak może okazać się dopuszczenie nadruku podpisu imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej przy decyzjach wydawanych w sposób masowy. Nowe regulacje mają dotyczyć nie tylko decyzji, ale także postanowień, czy wszelkich innych pism wychodzących z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
