Home -
Praca -
Ile maksymalnie musimy zostać w pracy po godzinach, jeśli szef wyda nam takie polecenie? Kiedy może wymagać od nas nadgodzin?

Ile maksymalnie musimy zostać w pracy po godzinach, jeśli szef wyda nam takie polecenie? Kiedy może wymagać od nas nadgodzin?

Pracodawca nie może żądać od pracownika zostania po godzinach w każdej sytuacji - musi mieć do tego uzasadniony powód. Kodeks pracy ustala także dopuszczalną tygodniowy czas pracy (a tym samym limit nadgodzin w tygodniu), by chronić pracowników przed ewentualnymi zakusami ich pracodawców.

Edyta Wara-Wąsowska21.02.2020 14:57

Praca

21.02.2020 14:57

Edyta Wara-Wąsowska

redaktor

Nagłówki

Kiedy pracodawca może zażądać zostania po godzinach?

Nadgodziny w pracy są wykonywane po ustalonym w umowie czasie pracy. Tym samym pracodawca tylko w niektórych sytuacjach może wymagać od swojego podwładnego dłuższego zostania w pracy. Zasadniczo ma do tego prawo w dwóch wypadkach:

kiedy konieczne jest przeprowadzenie akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia, ochrony mienia albo usunięcia awarii,
kiedy wymagają tego szczególne potrzeby pracodawcy.

O ile pierwszy punkt nie nastręcza żadnych wątpliwości, o tyle łatwo zauważyć, że gorzej jest w przypadku punktu drugiego. Sformułowanie jest niejasne. Pewnych wyjaśnień w tym zakresie dostarcza wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 maja 2000 r., sygn. akt. I PKN 667/99. Zdaniem SN chodzi o sytuacje wyjątkowe, nietypowe, odróżniające się od zwykłych potrzeb związanych z działalnością pracodawcy. Tym samym szczególne potrzeby pracodawcy nie są tożsame z okolicznościami związanymi z normalnym funkcjonowaniem zakładu.

Obejmuje to także takie sytuacje, gdy przedsiębiorstwo rozrosło się i zapotrzebowanie na pracę jest większe. Nie jest to okoliczność nietypowa, wyjątkowa - pracodawca powinien być na nią przygotowany i nie może w związku z tym wymagać od pracowników pracy po godzinach. Warto też pamiętać, że "szczególne potrzeby pracodawcy" nie mogą mieć charakteru zaplanowanego - tym samym pracodawca nie może zażądać od pracownika zostania po pracy np. w następnym miesiącu, w terminie z góry zaplanowanym. Nie jest to bowiem sytuacja wyjątkowa, a pracodawca ma wystarczająco dużo czasu, by opracować plan działania.

Oczywiście jest jeden wyraźny problem, jeśli chodzi o szczególne potrzeby pracodawcy - oceny, czy wystąpiły, dokonuje sam pracodawca. To on również wydaje pracownikowi polecenie pracy w godzinach nadliczbowych. Pracownik ma jednak prawo zakwestionować decyzję pracodawcy - wtedy to, czy polecenie zostało wydane zgodnie z prawem bada inspektor pracy lub sąd pracy.

Limit nadgodzin w tygodniu

Jak jednak wygląda kwestia limitu nadgodzin w miesiącu? Pośrednio odpowiedź możemy znaleźć w par. 1 art. 131 Kodeksu pracy:

§ 1. Tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Rozwiń

To jednak nie jedyny przepis. Jest jeszcze par. 3 art. 151 Kodeksu pracy:

Z ograniczeń Kodeksu pracy wynika też to, że w ciągu doby maksymalny czas pracy (już z nadgodzinami) może wynieść 13 godzin i tym samym mieć 5 nadgodzin (jeśli jest zatrudniony w podstawowym czasie pracy). Wynika to z obowiązku pracodawcy do zapewnienia pracownikowi 11 godzinnego, nieprzerwanego odpoczynku po pracy w trakcie doby. Jeśli pracownik pracuje w równoważnym czasie pracy (12 godzin na dobę) w ciągu doby może mieć zatem maksymalnie jedna nadgodzinę.

Pracownik musi być też świadomy swoich praw nie tylko jeśli chodzi o limit nadgodzin, ale również w kwestii rekompensaty. Pracownik powinien mieć możliwość albo odebrania czasu wolnego, albo otrzymania dodatku do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Z drugiej strony należy pamiętać, że w pewnych wyjątkowych okolicznościach praca w godzinach nadliczbowych nie zawsze oznacza wynagrodzenie z tytułu nadgodzin.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

nadgodziny

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Zorganizowana "sprzedaż" L4. To już o krok za daleko

14.11.2025 15:24, Rafał Chabasiński

Polacy nie odzwyczają się od samochodu. Nie pomogą tu nawet planowane nowe linie kolejowe

14.11.2025 14:29, Mateusz Krakowski

W Rosji nawet roboty piją na potęgę. Prezentacja humanoidalnego droida klapą i memem w jednym

14.11.2025 13:32, Marcin Szermański

Będzie prezent dla kredytobiorców na święta? Członek RPP tego nie wyklucza

14.11.2025 12:34, Edyta Wara-Wąsowska

Tylko do jutra jest czas na zapłatę tego podatku. Lepiej się pospieszyć

14.11.2025 11:32, Edyta Wara-Wąsowska

Głodowe zasiłki dla bezrobotnych muszą zniknąć. Bezrobotni z długim stażem powinni mieć lepsze warunki

14.11.2025 10:45, Mateusz Krakowski

Takich zmian w cenach OC nikt się nie spodziewał. Kierowcy mogą być zaskoczeni

14.11.2025 9:43, Edyta Wara-Wąsowska

Ponad 150 tys. firm całkowicie zastąpiło etaty zleceniami. To proszenie się o reformę PIP

14.11.2025 8:50, Rafał Chabasiński

Kredyt hipoteczny nawet na 50 lat. Ma to zwiększyć dostępność mieszkań

14.11.2025 8:14, Marek Śmigielski

Ryanair tnie loty w Hiszpanii. Sprawdzamy, co to oznacza dla pasażerów z Polski

14.11.2025 7:42, Jakub Bilski

Przez nieuwagę możesz zapłacić 5000 zł kary. Uważaj, co wyrzucasz do śmieci

14.11.2025 6:48, Marek Śmigielski

Firmy w Polsce masowo wymieniają auta. Mają czas do końca roku

13.11.2025 18:23, Marcin Szermański

Decyzja kredytowa w 3 minuty, zakupy na klik. PKO BP i Allegro zacieśniają współpracę

13.11.2025 17:36, Marek Śmigielski

Faktury "na kolanie" już nie przejdą. KSeF może dobić najmniejsze biznesy

13.11.2025 15:41, Mateusz Krakowski

Lekarz odsyła do innego specjalisty? Jest na to rozwiązanie, którego mamy prawo się domagać

13.11.2025 14:43, Aleksandra Smusz

Europa oficjalnie odchodzi od węgla, jednak po cichu inwestuje w niego pieniądze

13.11.2025 13:50, Mateusz Krakowski

Koniec z "dyskoteką" w autobusie. Kraków chce zakazać głośnych rozmów i muzyki w komunikacji miejskiej

13.11.2025 12:59, Mateusz Krakowski

Stacje paliw w miastach mogą być w zmowie cenowej. Ale raczej nic im nie udowodnisz

13.11.2025 12:24, Miłosz Magrzyk

Ta grupa może ubiegać się o dodatek na zagospodarowanie. To nawet ponad 4500 zł

13.11.2025 11:38, Edyta Wara-Wąsowska

To już pewne. W 2026 r. zapłacę więcej i za butelki, i za śmieci. I to o 15 proc.

13.11.2025 10:41, Marcin Szermański

„Odzyskamy twoje pieniądze z oszustwa”, czyli druga fala naciągaczy po pseudo-inwestycjach w ORLEN

13.11.2025 9:49, Igor Czabaj

Duże zmiany w prawie budowlanym. Więcej inwestycji będzie można zrealizować bez pozwolenia na budowę

13.11.2025 9:19, Edyta Wara-Wąsowska

Rozwody bez sądu w końcu będą możliwe. Pod jednym warunkiem

13.11.2025 8:34, Edyta Wara-Wąsowska

Paczkomat InPost wypełniony śmieciami. Fundacja wstrzymała zbiórkę „darów”

13.11.2025 7:45, Aleksandra Smusz

Gdy będziesz za dobry dla żony lub męża, to może czekać cię rozwód. Zgodnie z prawem

13.11.2025 6:55, Miłosz Magrzyk

Od teraz za pomocą BLIKA przyjmiesz przelewy w euro

12.11.2025 17:27, Mateusz Krakowski

Polska ma wreszcie zmienić barwy narodowe. Pod lupą flaga i godło

12.11.2025 17:26, Marcin Szermański

Ojcowie też boją się brać urlopy rodzicielskie. Przez stereotypowe podejście pracodawców

12.11.2025 15:35, Mateusz Krakowski

Rodzina nie zapłaci za pogrzeb ani grosza. Wystarczy zrobić jedną rzecz

12.11.2025 14:42, Miłosz Magrzyk

Nieetyczne praktyki firm pożyczkowych wpędzają Polaków w zadłużenie. Jest pomysł zmiany przepisów

12.11.2025 13:49, Katarzyna Zuba