W dobie rosnących obciążeń składkowo-podatkowych przedsiębiorcy szukają możliwości na zmniejszenie kosztów. Jednym z nich – przynajmniej dla części – może być mały ZUS plus. Przedsiębiorcy, którzy chcą przejść na mały ZUS w 2022 r., powinni jednak pamiętać o kilku kwestiach – i pospieszyć się ze złożeniem odpowiednich dokumentów.
Można płacić niższe składki ZUS, ale trzeba się pospieszyć
Dla wielu przedsiębiorców, którzy nie osiągają bardzo wysokich przychodów, rozwiązaniem na zmniejszenie obciążeń może być mały ZUS plus – w 2022 r. można skorzystać z tej ulgi, jednak trzeba się pospieszyć. Zgłoszenia do ZUS należy dokonać najpóźniej do 31 stycznia. Co ważne, ci, którzy już skorzystali z ulgi w poprzednim roku (i nadal chcą z niej korzystać) nie muszą zgłaszać się ponownie. Konieczne jest jednak złożenie dodatkowych dokumentów rozliczeniowych – do 20 lutego. Chodzi o ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II z kompletem ZUS DRA za styczeń 2022 r.
Składki na ubezpieczenia społeczne w ramach małego ZUS-u plus są płacone od podstawy wymiaru, która z kolei jest uzależniona od dochodów z działalności gospodarczej osiągniętych w 2021 r.
Podstawę wymiaru można obliczyć w trzech krokach. Najpierw trzeba ustalić przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. W tym celu trzeba pomnożyć roczny przychód z działalności uzyskany w 2021 r. przez 30, a otrzymany wynik podzielić liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności. Otrzymany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę (jeśli końcówka jest równa 0,5 lub wyższa) albo w dół (jeśli końcówka jest niższa niż 0,5).
Otrzymany wynik należy pomnożyć przez współczynnik 0,5. Wynik działania należy porównać do kwoty 30 proc. minimalnego wynagrodzenia i 60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Podstawa wymiaru składek nie może być bowiem niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok. Jeśli otrzymany wynik plasuje się między tymi wartościami – taka jest podstawa wymiaru składek dla danego przedsiębiorcy. W sytuacji gdy otrzymany wynik jest niższy niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia w danym roku – za podstawę przyjmuje się właśnie 30 proc. pensji minimalnej.
Jakie dokumenty zgłoszeniowe należy złożyć, jeśli przedsiębiorca chce korzystać z małego ZUS-u plus?
Jeśli w 2021 r. przedsiębiorca prowadził działalność i na dzień 31 grudnia zeszłego roku podlegał ubezpieczeniom społecznym (ale nie korzystał z małego ZUS-u plus) musi wyrejestrować się z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12.
Jeśli z kolei 31 grudnia 2021 r. zakończył się u danego przedsiębiorcy okres 24 miesięcy korzystania z preferencyjnych składek ZUS, to konieczne jest wyrejestrowanie się z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72.
Następnie należy zgłosić się do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo – jeśli przedsiębiorca podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu – zgłosić się do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).
Przedsiębiorcy, którzy w styczniu 2022 r. rozpoczną lub wznowią działalność gospodarczą, którą w 2021 r. prowadzili przez co najmniej 60 dni (pod warunkiem, że przedsiębiorca nie korzystał z ulgi) powinien zgłosić się do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo – jeśli podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu – zgłosić się do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA), z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy). Należy jednocześnie pamiętać, że w takiej sytuacji przedsiębiorca musi przekazać dokument w ciągu 7 dni od rozpoczęcia lub wznowienia prowadzenia działalności.
Mały ZUS plus w 2022 r. Zakład przypomina, jakie warunki trzeba spełnić
Kiedy można przejść na mały ZUS plus w 2022 r.? Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że trzeba spełnić dwa podstawowe warunki. Czyli – po pierwsze – prowadzić działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych. Po drugie – przychód z tytułu działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym nie może przekroczyć 120 000 zł – pod warunkiem, że przedsiębiorca prowadził ją cały rok. Jeśli tylko część – limit przychodu wylicza się proporcjonalnie. Ustala się go poprzez podzielenie 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku i pomnożenie otrzymanego wyniku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Następnie należy zaokrąglić otrzymany wynik – albo do pełnych groszy w górę (jeśli końcówka jest równa 0,5 lub wyższa) albo w dół (jeśli końcówka jest niższa niż 0,5).
Dla przykładu – jeśli np. przedsiębiorca prowadził w 2021 r. działalność przez 300 dni, to limit ustala się w następujący sposób:
(120 000: 365) x 300 = 98 630,13699
Limit wyniesie w tej sytuacji 98 630,14 zł.
Kiedy nie można skorzystać z małego ZUS-u plus?
ZUS przypomina też, kiedy skorzystanie z ulgi nie jest możliwe – i nie chodzi jedynie o przekroczenie limitu przychodów. Na mały ZUS plus w 2022 r. nie przejdą też przedsiębiorcy, którzy w 2021 r. prowadzili działalność krócej niż 60 dni. Dodatkowo z ulgi nie mogą też skorzystać przedsiębiory, którzy rozliczali się w formie karty podatkowej i byli zwolnieni ze sprzedaży od podatku VAT (przy czym warunki te należy rozpatrywać łącznie).
Ponadto mały ZUS plus w 2022 r. jest niedostępny także dla tych przedsiębiorców, podlegali ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności. Mowa np. o wspólnikach spółki jawnej.
Tylko 36 miesięcy
Istotne jest również to, ile można korzystać z ulgi. Niższe składki można opłacać przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej.
Oczywiście mały ZUS plus w 2022 r. jest dostępny tylko dla części przedsiębiorców. I to zwłaszcza, że limit 120 tys. zł przychodów nie został zwiększony. Dla niektorych może być to jednak dobry sposób na płacenie niższych składek na ubezpieczenia społeczne.
