Wiadomo, że w dzisiejszych czasach podróże samolotem to jedna z bezpieczniejszych form transportu. Mimo tego, podróże samolotem mogą wiązać się z ryzykiem innego rodzaju – kiedy nasz lot zostanie zakłócony. Niezależnie od tego, czy podróżujemy służbowo, czy jesteśmy w drodze na wakacje, zakłócony lot to nie jest przyjemna kwestia. Co zrobić, jeżeli linie lotnicze opóźnią naszą podróż? Kiedy należy się odszkodowanie dla pasażera lotu?
Odszkodowanie dla pasażera lotu: odszkodowanie za odwołany lot
Przepisy unijne dość jasno informują o tym, jakie mamy prawa i czego możemy się domagać. To rozporządzenie (WE) NR 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawia wspólne zasady pomocy dla pasażerów i informuje, jakie odszkodowanie za opóźniony lub odwołany lot jest należne. Warto pamiętać, że ten dokument ma zastosowanie nie tylko w przypadku lotów na terenie UE lub wylatujących z Unii. Rozporządzenie ma również zastosowanie w przypadku pasażerów odlatujących z lotniska znajdującego się w państwie trzecim i lądujących na lotnisku znajdującym się na terytorium państwa UE, do którego mają zastosowanie traktaty UE, jeżeli przewoźnik lotniczy obsługujący dany lot jest przewoźnikiem unijnym. Odszkodowanie jest należne, jeżeli dotarcie do punktu docelowego było opóźnione o co najmniej dwie godziny, w przypadku rejsów do 1500 km. W przypadku rejsów dłuższych niż 1500 km, ale krótszych niż 3500 km opóźnienie w dotarciu do celu powinno wynieść co najmniej trzy godziny. W przypadku wszystkich innych rejsów powyżej 3500 km opóźnienie powinno wynieść co najmniej cztery godziny.
Odszkodowanie za opóźniony lot
Niedługo po wejściu w życie rozporządzenia, pasażerowie których lot został opóźniony nie mieli takich samych praw, jak pasażerowie których lot został odwołany. Dopiero po wyroku Trybunału (czwarta izba) z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach łączonych połączone C-402/07 oraz C-432/07 postawiło oba typy zakłócenia na równi. Po tym wyroku pasażerowie z lotów opóźnionych również mają prawo do otrzymania odszkodowania, choć kryteria różnią się nieco od tych, które obowiązują pasażerów z lotów odwołanych. W tym przypadku opóźnienie w dotarciu do celu winno wynieść co najmniej trzy godziny w przypadku lotów do 1500 km, żeby pasażer mógł ubiegać się o odszkodowanie. Kryteria dla lotów powyżej 1500 km i powyżej 3500 km są takie same jak przy lotach odwołanych.
Odszkodowanie dla pasażera lotu: odmowa wejścia na pokład
Może się zdarzyć, że przewoźnik lotniczy zmuszony jest odmówić przyjęcia na pokład niektórym pasażerom. Jeżeli taka sytuacja ma miejsce, reprezentanci linii lotniczych najpierw wzywają do rezygnacji ochotników w zamian za określone korzyści. Jeżeli liczba ochotników jest zbyt mała, przewoźnik lotniczy może odmówić przyjęcia na pokład niektórych pasażerów wbrew ich woli. W takim przypadku pasażerowi również należy się odszkodowanie.
Umieszczenie pasażera w niższej klasie podróży
Jeżeli przewoźnik umieszcza pasażera w klasie niższej niż ta, na którą został wykupiony bilet, to pasażerowi należy się zwrot:
- 30 % ceny biletu w przypadku wszystkich lotów do 1 500 km;
- 50 % ceny biletu w przypadku wszystkich lotów wewnątrz Unii powyżej 1 500 km, z wyjątkiem lotów między państwami UE a francuskimi departamentami zamorskimi, oraz w przypadku wszystkich innych lotów o długości od 1 500 km do 3 500 km;
- 75 % ceny biletu w przypadku wszystkich innych lotów, w tym lotów pomiędzy państwami UE a francuskimi departamentami zamorskimi.
Jakiego odszkodowania można się spodziewać w przypadku zakłócenia lotu?
Gdy dojdzie do odwołania lotu lub odmowy wejścia na pokład pasażerowie mają prawo do:
- zwrotu kosztu biletu lub do lotu powrotnego do pierwszego miejsca odlotu albo do zmiany planu podróży do miejsca docelowego;
- opieki (posiłki, napoje, zakwaterowanie w hotelu, transport pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania, możliwość wykonania dwóch bezpłatnych połączeń telefonicznych, wysłania dwóch dalekopisów, dwóch faksów lub e-maili);
- odszkodowania w wysokości:
250 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1 500 kilometrów;
400 EUR dla wszystkich lotów wewnątrzunijnych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów;
600 EUR dla wszystkich innych lotów.
Gdy dojdzie do opóźnienia lotu pasażerowie mają prawo do:
- w przypadku dużych opóźnień (co najmniej dwie godziny w zależności od długości lotu) pasażerowie otrzymują bezpłatnie posiłki i napoje i mają możliwość wykonania dwóch bezpłatnych rozmów telefonicznych, wysłania dwóch dalekopisów, dwóch faksów lub e-maili;
- jeśli lot zostaje przełożony na następny dzień, pasażerom należy także zapewnić zakwaterowanie w hotelu i transport pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania;
- jeśli opóźnienie wynosi co najmniej pięć godzin, pasażerowie mogą się zdecydować na zwrot pełnego kosztu biletu wraz z, gdy jest to odpowiednie, lotem powrotnym do pierwszego miejsca odlotu.
- odszkodowania w wysokości:
250 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1 500 kilometrów;
400 EUR dla wszystkich lotów wewnątrzunijnych dłuższych niż 1 500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1 500 do 3 500 kilometrów;
600 EUR dla wszystkich innych lotów.
Kiedy odszkodowanie się nie należy?
Niezależnie od tego czy nasz rejs został odwołany lub opóźniony, odszkodowanie nie jest należne w przypadku wystąpienia tzw. „force majeure”, czyli inaczej mówiąc siły wyższej. Siła wyższa to chociażby warunki pogodowe czy zderzenie z ptakiem – czyli coś, czego przewoźnik nie mógł przewidzieć. Pamiętajmy, że odszkodowanie jest wypłacane tylko jeżeli pasażer nie został poinformowany o zakłóceniu z odpowiednim wyprzedzeniem.
