Prawo do bycia zapomnianym to umożliwia pacjentom onkologicznym powrót do normalnego życia bez ujawniania swojej przeszłości medycznej, zwłaszcza w kontaktach z instytucjami finansowymi. Oznacza to, że osoby, które wygrały walkę z rakiem, nie muszą informować np. banków czy firm ubezpieczeniowych o przebytym leczeniu.
Taka ochrona ma ogromne znaczenie w kontekście przeciwdziałania dyskryminacji, szczególnie przy ubieganiu się o kredyt hipoteczny, ubezpieczenie czy zatrudnienie. Dzięki temu byli pacjenci nie są narażeni na gorsze warunki finansowe tylko dlatego, że kiedyś poważnie zachorowali.
Obecnie prawo do bycia zapomnianym obowiązuje dla pacjentów onkologicznych w 11 krajach europejskich
Jednym z najnowszych państw, które wprowadziło ten przywilej, jest Rumunia. Wcześniej podobne przepisy wdrożyły m.in. Francja, Belgia, Holandia i Luksemburg. Gwarantuje ono, że byli pacjenci onkologiczni nie będą traktowani inaczej ze względu na historię choroby, czyli że po zakończonym leczeniu taka osoba będzie miała takie same prawa do wszystkich usług jak ktoś, kto nie przeszedł choroby nowotworowej.
Takie rozwiązanie chroni przede wszystkim młode osoby, które mimo wyleczenia, spotykają się z barierami wynikającymi wyłącznie z historii medycznej. Dużym problemem jest trudność skorzystania z podstawowych usług finansowych, np. wzięcia kredytu.
W Polsce prawo do bycia zapomnianym jeszcze nie obowiązuje, ale trwają intensywne prace nad jego wprowadzeniem
Jak poinformował prof. Piotr Rutkowski, współprzewodniczący sieci „Health Systems and Quality Cancer Care Network” przy ECO, ten temat jest omawiany z Ministerstwem Zdrowia.
Poparcie dla nowego prawa wyraziły trzy ważne instytucje: Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Pacjenta oraz Rzecznik Finansowy. To dobra wiadomość dla zrzeszy osób osób, które zakończyły leczenie nowotworowe i chcą bez przeszkód planować przyszłość. Według Polskiej Unii Onkologii roczna liczba zachorowań na nowotwory w naszym kraju wzrosła do 185 tys., z czego w prawie 100 tys. przypadków dochodzi do zgonów.
Wprowadzenie prawa do bycia zapomnianym ma obok wymiaru prawnego również wymiar społeczno-psychologiczny
Choroba nowotworowa to nie tylko walka o zdrowie, ale także ogromne obciążenie emocjonalne. Umożliwienie powrotu do normalności – bez stygmatyzacji i dyskryminacji – to ważny krok w kierunku wsparcia pacjentów po terapii rakowej.
Parlament Europejski wskazał w raporcie PE 2020/2267(INI), że państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny do 2025 roku wprowadzić takie prawo. Polska, chociaż nadal na drodze legislacyjnej, ma szansę wkrótce dołączyć do grona krajów, które realnie wspierają pacjentów onkologicznych w trakcie i po zakończeniu leczenia.
