Problemy psychiczne niestety nie odpuszczają społeczeństwu ani na chwilę. W 2024 roku liczba dni absencji chorobowej spowodowanej zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami zachowania wzrosła o 16,2 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim, osiągając 30,3 mln dni. Najczęściej zwolnienia dotyczyły epizodu depresyjnego (5,9 mln dni) oraz zaburzenia depresyjnego nawracającego (2,7 mln dni).
Rosnąca liczba zwolnień stanowi wyzwanie nie tylko dla systemu ochrony zdrowia, ale także dla pracodawców, którzy muszą mierzyć się z rosnącymi kosztami oraz problemami kadrowymi. Długotrwała absencja pracowników może doprowadzić do spadku wydajności i konieczności zatrudniania zastępstw. W taki sposób problemy psychiczne pojedynczych pracowników przekładają się na całą firmę.
Wpływ zwolnień lekarskich na rynek pracy i gospodarkę
Według ZUS-u łączna liczba dni absencji chorobowej w 2024 roku wyniosła 240 mln, z czego 12,6 proc. stanowiły zwolnienia związane z zaburzeniami psychicznymi. To wzrost w porównaniu z 2023 rokiem, gdy ten udział wynosił 11 proc. Oznacza to sytuację, w której równowartość 100 tys. pełnoetatowych pracowników pozostaje nieaktywna zawodowo przez cały rok.
Problem pogłębia się w związku z rosnącym wypaleniem zawodowym, presją na rynku pracy oraz nieadekwatnymi wynagrodzeniami. W odpowiedzi na to firmy częściej wdrażają elastyczne modele pracy oraz programy wsparcia psychologicznego dla pracowników przynajmniej po części rekompensujące im nawarstwianie się trudności w życiu zawodowym i prywatnym.
Depresja to kluczowy czynnik absencji w przypadku L4 z powodu problemów psychicznych
W ubiegłym roku liczba dni absencji z powodu epizodu depresyjnego wzrosła o 14,1 proc., osiągając 5,9 mln dni. W przypadku zaburzeń depresyjnych nawracających odnotowano 2,7 mln dni absencji, o 13,8 proc. więcej.
Osoby, które doświadczyły ciężkiego epizodu depresji, są bardziej narażone na jej nawroty, zwłaszcza jeśli wracają do stresującego środowiska pracy. Pracodawcy coraz częściej wprowadzają więc programy wsparcia psychicznego, aby ograniczyć ryzyko długotrwałych zwolnień i utraty wartościowych pracowników.
W 2024 roku lekarze wystawili 1,6 mln zaświadczeń lekarskich związanych z zaburzeniami psychicznymi
Ubiegłoroczny wynik wydawanych zwolnień lekarskich z powodu problemów psychicznych jest o 14,1 proc. wyższy niż rok wcześniej. Ogółem wydano 22,2 mln zwolnień lekarskich, z czego 7,2 proc. dotyczyło problemów psychicznych. Szczególnie wzrosła liczba zaświadczeń związanych z depresją: w 2024 roku było ich 281,7 tys. (wzrost o 11,9 proc.), a w przypadku zaburzenia depresyjnego nawracającego – 136,6 tys. (również wzrost o 11,9 proc.).
Aby ograniczyć skutki rosnącej absencji, firmy muszą intensyfikować działania profilaktyczne, takie jak benefity zdrowotne czy elastyczne godziny pracy, wspierające zdrowie psychiczne pracowników.
