Podarunki wręczane tradycyjnie w trakcie ważnych rodzinno-religijnych uroczystości dla organów podatkowych stanowią darowiznę. Tym samym istnieje pewna szansa, że rodziców czeka rozliczenie prezentów komunijnych. Wystarczy dostatecznie drogi prezent od osoby zaliczanej do III grupy podatkowej. Dobrym przykładem są słynne komunijne quady.
Rozliczenie prezentów komunijnych z fiskusem w praktyce obejmuje niemal wyłącznie III grupę podatkową
Powoli zbliża się maj, a wraz z nim tradycyjny sezon komunijny. Z pewnością wielu z nas chciałoby, alby Pierwsza Komunia Święta stanowiło dla dziecka przeżycie duchowe. Nie ma się jednak co oszukiwać: polska tradycja wiąże ten sakrament z wystawnym przyjęciem oraz prezentami o często niemałej wartości. W międzyczasie polskie prawo nie rozróżnia okolicznościowych podarunków od pozostałych darowizn. Organy podatkowe w ostatnich latach interesowały się raczej weselami, gdzie prezenty są po prostu droższe. Zdarzały się jednak kontrole związane z przyjęciami komunijnymi.
Na szczęście rozliczenie prezentów komunijnych czeka rodziców tylko wtedy, gdy ich dziecko otrzymało dostatecznie cenne podarunki. Wynika to z konstrukcji podatku od spadków i darowizn oraz podziału darczyńców na trzy grupy podatkowe. Każdej z nich ustawodawca przydzielił inny limit wartości darowizny niepodlegającej opodatkowaniu. Dobra wiadomość jest taka, że limity te dotyczą nabycie własności rzeczy otrzymanych od jednej osoby. Złą stanowi okres, który należy wziąć pod uwagę: rok otrzymania darowizny oraz 5 lat poprzedzających.
Ogólna zasada jest przy tym stosunkowo prosta. Jeżeli wartość podarunków otrzymanych od danej osoby w danym roku i w ciągu 5 poprzednich lat mieści się w limicie zwolnień z podatku przypisanym właściwej grupie podatkowej, to rozliczanie prezentów komunijnych nas w tym przypadku nie czeka. Prawdę mówiąc, konieczność odprowadzenia podatku od darowizny jest raczej mało prawdopodobne. Dotyczyć będzie dość szczególnych przypadków. Wszystko przez wysokość progów dla poszczególnych grup podatkowych ustalone w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
1. Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:
1) 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2) 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3) 5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.
Nie ma się co oszukiwać: prezenty komunijne w Polsce praktycznie nigdy nie zbliżają się do wysokości kwoty wolnej dla II grupy podatkowej. Zwyczajowa ilość pieniędzy w kopercie oscyluje raczej w okolicach 500 zł. Inaczej sprawy się mają w przypadku prezentów rzeczowych. Tak czy siak, interesuje nas niemal wyłącznie III grupa.
Dostatecznie drogi prezent może oznaczać, że będziemy mieli 6 miesięcy na złożenie deklaracji i zapłatę podatku
Art. 14 ust. 3 pkt 3) ustawy definiuje III grupę podatkową jako osoby nienależące do dwóch pozostałych. W grę wchodzą więc prezenty otrzymane od osób niebędących: rodzicami oraz ich rodzeństwem, dziadkami, starszym rodzeństwem albo ich małżonkami, ojczymem albo macochą, ewentualnie kuzynostwem. Pamiętajmy przy tym, że obdarowanym jest dziecko, a nie jego rodzice. Dobrym przykładem mogą być niespokrewnieni z obdarowanym dzieckiem przyjaciele rodziny. Stosunkowo często takie osoby bywają rodzicami chrzestnymi, od których tradycja zwykła oczekiwać stosunkowo drogich prezentów.
Kwota 5 733 zł może się wydawać dość wysoka. W kontekście prezentów komunijnych niby rzeczywiście taką jest. Problem zaczyna się w momencie, gdy osoba zaliczana do III grupy podatkowej zdecyduje się na popis ekstrawagancji. Nie bez powodu z Pierwszą Komunią Świętą zaczęto wiązać quady. Naprawdę są osoby, które z jakiegoś powodu decydują się sprawić dziewięciolatkowi pojazd teoretycznie wymagający prawa jazdy przynajmniej kategorii AM, do uzyskania której trzeba mieć skończone 14 lat.
Pewną pociechą może być to, że w takiej sytuacji rozliczenie prezentów komunijnych nie jest skomplikowane. Rodzice dziecka mają 6 miesięcy od ich otrzymania na złożenie deklaracji SD-3 do właściwego urzędu skarbowego. Można zrobić to osobiście, można wysłać zeznanie pocztą.
Co ciekawe, stawka podatku od spadków i darowizn jest progresywna. W przypadku III grupy podatkowej, zgodnie z art. 15 ustawy, wynosi ona:
do 11 833 zł – podatek wynosi 12 proc. tej nadwyżki,
powyżej 11 833 zł do 23 665 zł – podatek wynosi 1420 zł + 16 proc. od kwoty ponad 11 833 zł,
powyżej 23 665 zł – podatek wynosi 3313,20 zł + 20 proc. od kwoty ponad 23 665 zł.
