Straż Ochrony Kolei jest postrachem przede wszystkim tych ludzi, którzy w obrębie infrastruktury i mienia kolejowego chcą popełniać przestępstwa lub wykroczenia. Funkcjonariusze SOK są zobligowani do jego ochrony, a w razie potrzeby do używania środków adekwatnych do zaistniałej sytuacji. Jednak niewielu z nas zdaje sobie sprawę z tego, jak szerokie uprawnienia mają strażnicy SOK i jakie czynności mogą podjąć wobec nas.
Straż Ochrony Kolei może nas wylegitymować, a także użyć środków przymusu bezpośredniego
Do podstawowych zadań SOK należy kontrola przestrzegania przepisów porządkowych na obszarach kolejowych. Należą do nich nie tylko pociągi lub pojazdy kolejowe, ale także dworce, perony czy inne pomieszczenia, które są przeznaczone do obsługi podróżnych. Strażnicy Ochrony Kolei mogą legitymować osoby, które są podejrzane o popełnienie przestępstwa. Ponadto posiadają uprawnienia, które umożliwiają im kontrolę pojazdów, które poruszają się na terenie kolejowym. Zatrzymanie to może odbywać się np. w przypadku podejrzenia o popełnienie przestępstwa przy użyciu tego pojazdu.
Strażnicy Ochrony Kolei mogą także użyć w stosunku do nas środków przymusu bezpośredniego. Mają oni prawo do stosowania siły fizycznej w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony, miotacza gazowego, pałki służbowej, kajdanek i psa służbowego. Nie każdy np. wie o tym, że strażnicy mogą wykorzystywać broń palną w kilku przypadkach. Jednym z nich jest zatrzymanie pojazdu, który zagraża życiu lub zdrowiu strażnika, a także stwarza zagrożenie dla obiektów, urządzeń czy obszarów. Straż Ochrony Kolei może także unieszkodliwiać za pomocą broni palnej zwierzę, którego zachowanie zagraża życiu lub zdrowiu strażników, lub innych osób. Strażnicy mogą także w uzasadnionych sytuacjach oddawać strzały ostrzegawcze. Pracę Strażników Ochrony Kolei wspierają także specjalnie wyszkolone psy.
Z raportów wynika, że strażnicy SOK najczęściej nakładają mandaty za palenie wyrobów tytoniowych
Z informacji uzyskanych przez redaktorów portalu Raportkolejowy.pl wynika, że w 2023 r. najwięcej mandatów wystawionych przez SOK dotyczyło palenia nie tylko zwykłych wyrobów tytoniowych, ale także tzw. elektronicznych papierosów. W ubiegłym roku strażnicy podjęli 66 509 interwencji, legitymując 12 932 osoby. To o 12 proc. więcej w porównaniu do roku 2022.
Warto wspomnieć także, że poziom zatrudnienia w Straży Ochrony Kolei wzrósł nieznacznie w porównaniu z rokiem 2022 (dokładnie o 0,3 proc.). Jak informuje na łamach Raportukolejowego.pl Komenda Główna SOK w Warszawie, w 2023 roku w tej służbie mundurowej pracowało 2891 osób ze statusem funkcjonariusza.
Źródło zdjęcia: materiały PKP PLK
