Na czym polegają zmiany w wydawaniu decyzji WZ?
Zmiany w wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy (WZ) wynikają z przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.
W dużym skrócie ustawa zakłada wprowadzenie nowego dokumentu planistycznego – tzw. planu ogólnego, który ma zastąpić dotychczasowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Plan ogólny ma też być nową podstawą wydawania decyzji o warunkach zabudowy. Przypomnę tutaj, że taka wuzetka jest niezbędna do uzyskania pozwolenia na budowę domu wszędzie tam, gdzie nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP).
Pierwotnie gminy miały obowiązek przygotowania planów ogólnych do końca 2025 roku, jednak szybko okazało się, że wiele z nich nie jest w stanie dotrzymać tego terminu. Brak planu ogólnego po 1 stycznia 2026 roku oznaczałby natomiast brak możliwości wydawania wuzetek, co poskutkowałoby paraliżem inwestycyjnym w kraju.
Sprawdź polecane oferty
Allegro 1200 - Wyciągnij nawet 1200 zł do Allegro!
Citi Handlowy
Telewizor - Z kartą Simplicity możesz zyskać telewizor LG!
Citi Handlowy
RRSO 20,77%
Wobec powyższych problemów ustawodawca wprowadził nowelizację przepisów, zgodnie z którą gminy zyskały dodatkowy termin na przygotowanie planów ogólnych – do 30 czerwca 2026 r. To natomiast oznacza następujące konsekwencje dla inwestorów:
- do 30 czerwca 2026 r. warunki zabudowy mogą być jeszcze wydawane na podstawie studium uwarunkowań, jeśli gmina nie uchwali do tego czasu planu ogólnego;
- wszystkie prawomocne decyzje o warunkach zabudowy wydane po 1 stycznia 2026 r. nie mogą być bezterminowe jak dotychczas, tylko mieć 5-letni okres ważności od dnia uprawomocnienia;
- od 1 lipca 2026 roku decyzja o warunkach zabudowy może być już wydana tylko na podstawie planu ogólnego.
Chcąc zdążyć przed zmianą przepisów, Polacy zasypali urzędy wnioskami o WZ
Powyższe zmiany w przepisach w praktyce komplikują życie wielu Polaków planujących budowę domu. Problemem jest przede wszystkim skrócenie ważności warunków zabudowy do 5 lat, ponieważ wymusza to konieczność szybszego rozpoczęcia prac budowlanych. Dodatkowo uzyskanie decyzji WZ już na podstawie planu ogólnego może być znacznie trudniejsze niż dotychczas. Gminy będą mogły ją bowiem wydawać tylko dla działek znajdujących się na tzw. obszarze uzupełnienia zabudowy, czyli w praktyce głównie w miejscach, gdzie istnieją już jakieś zabudowania. Wykluczy to zatem możliwość postawienia domu na wielu działkach np. na tak zwanym odludziu.
Nic dziwnego, że wobec powyższych zmian w przepisach Polacy tłumnie ruszyli do urzędów już teraz, aby uzyskać decyzję o warunkach zabudowy jeszcze w tym roku, na starych zasadach. W wielu gminach liczba wniosków o wuzetki wzrosła nawet o 100% i urzędnicy zwyczajnie przestali sobie radzić z ich rozpatrywaniem w wyznaczonym terminie. Tymczasem jak swego czasu informował portal WNP.pl, za przekroczenie terminu urzędom grożą surowe kary, sięgające nawet 500 zł dziennie.
Będzie kolejna nowelizacja przepisów?
Jak donosi Serwis Samorządowy PAP, w dniu 30 września br. grupa posłów złożyła w Sejmie projekt nowelizacji ustawy, która ma rozwiązać problemy gmin i samych inwestorów. Projekt ten przewiduje kilka rozwiązań, ale z punktu widzenia osób ubiegających się o warunki zabudowy najważniejsze są te dwa:
- zawieszenie do dnia 31 grudnia 2026 r. biegu terminów, których przekroczenie jest podstawą do nałożenia kary na gminę za nieterminowe wydanie decyzji o warunkach zabudowy;
- zmiana liczenia terminu ważności decyzji WZ – decyzje wydane na podstawie wniosków złożonych przed 16 października 2025 r. mają być bezterminowe, niezależnie od momentu ich uprawomocnienia.
Na razie projekt powyższej nowelizacji przepisów trafił do konsultacji i trudno przewidzieć, czy w ogóle wejdzie w życie. Na wszelki wypadek warto jednak rozważyć złożenie wniosku o warunki zabudowy do 15 października 2025 r. To potencjalnie może bowiem zwiększyć szansę na uzyskanie bezterminowej decyzji WZ. Pomoże też uniknąć ewentualnych opóźnień z otrzymaniem wuzetki, ponieważ zawieszenie kar dla gmin może poskutkować wydawaniem decyzji dopiero w 2027 roku.
