Podatek od darowizny dla dziecka – kiedy trzeba go zapłacić? Nie ulega wątpliwości, że umowa darowizny może być opodatkowana, a na pewno rodzi pewne obowiązki związane z przepisami podatkowymi. Nie każde przekazanie pieniędzy na rzecz dziecka będzie jednak oznaczało, że zawarliśmy umowę darowizny.
Każdy powinien mieć minimalną wiedzę o opodatkowaniu umowy darowizny. Od tego, czy dobrze zorientujemy się w przepisach, może zależeć, czy będziemy musieli zapłacić podatek. W dwóch artykułach opisaliśmy dwa – kluczowe dla obowiązków związanych z podatkiem – „rodzaje” darowizny.
Podatek darowizny dla dziecka
Pierwszy, na przykładzie podatku od prezentów bożonarodzeniowych, dotyczył darowizny rzeczy.
Drugi dotyczy podatku od darowizny gotówki.
- Patrz: Podatek od darowizny gotówki
Istotne jest to, że w ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje, że:
- Obowiązek podatkowy dla obdarowanego powstaje jedynie w przypadku, gdy wartość darowizny przekroczy określone w ustawie kwoty, które zależą od tego, do której grupy podatkowej należymy
- W przypadku przekroczenia tych kwot istnieje możliwość zwolnienia
Warunki zwolnienia zalezą od tego, czy otrzymaliśmy darowiznę w postaci gotówki, czy rzeczy. Szczegółowo warunki opodatkowania i zwolnienia zostały omówione przy okazji każdego z artykułów.
W reakcji na wpisy wielu czytelników zadało słuszne pytanie dotyczące dzieci
Obowiązek podatkowy dotyczący darowizny gotówki lub rzeczy od rodziców powstaje nie tylko w przypadku jednorazowego przekazania wysokiej kwoty, ale również, gdy suma darowizn z ostatnich 5 lat przekroczy kwotę 9.637,00 zł. Obdarowany, aby nie płacić podatku i uzyskać zwolnienie, musi spełnić odpowiednie wymogi. Nie każdy jednak o tym myśli – przecież to naturalne, że rodzice utrzymują swoje dzieci i przekazuje im regularnie gotówkę. W związku z tym czytelnicy zadali pytanie:
Co w sytuacji, w której w ciągu ostatnich 5 lat przekazuje regularnie swojemu dziecku kwotę np. 2.000,00 zł miesięcznie na utrzymanie na studiach. Czy w takim wypadku, należy zgłosić darowiznę do Urzędu Skarbowego?
Podatek od darowizny dla dziecka dotyczy tylko umów darowizny
Na szczęście nie każde pieniądze przekazane dziecku to od razu darowizna. Ustawa o podatku od spadków i darowizn reguluje opodatkowanie umowy darowizny, nie dotyczy natomiast alimentów.
Różnica jest taka, że umowę darowizny zawieramy dobrowolnie, a alimenty to obowiązek rodziców względem dziecka wynikający z art. 133 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego:
Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Warto podkreślić, że alimenty niekoniecznie muszą być zasądzone przez sąd. Wyrok orzekający o obowiązku alimentacyjnym to tylko taka „przymusowa” forma orzeczenia o obowiązku alimentacyjnym. Większość rodziców utrzymuje swoje dzieci przecież dobrowolnie – i to wciąż są alimenty w rozumieniu Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.
Pieniądze przekazywane dziecku na jego utrzymanie w większości wypadków nie będą więc opodatkowane podatkiem od darowizny. Kluczową przesłanką dla uznania, że przekazywane pieniądze stanowią alimenty, a nie darowiznę jest fakt, że dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie (nawet jak jest pełnoletnie).
To ile rodzice powinni przekazać dziecku w ramach alimentów, zależy od jego usprawiedliwionych potrzeb i możliwości zarobkowych rodziców. Alimenty niekoniecznie muszą mieć też formę pieniędzy.
Podatek od darowizny dla dziecka a alimenty
Warto tutaj wprost przytoczyć stanowisko fiskusa wyrażone w jednej z interpretacji podatkowych:
W sytuacji, gdy dziecko nie jest samodzielne ekonomicznie, kwoty pieniężne przekazane przez rodzica na dziecko pozostające na utrzymaniu rodzica w związku z nauką dziecka, nie stanowią darowizny, lecz są jedynie wykonaniem obowiązku alimentacyjnego.
Wywiązując się z obowiązku alimentacji, rodzice dokonują więc wielu świadczeń majątkowych (np. na odzież, edukację, książki, żywność) na rzecz dzieci, często też pełnoletnich, małżeńskich i pozamałżeńskich. Jednak nie są to darowizny. Przez umowę darowizny bowiem darczyńca, zgodnie ze swoją wolą i bez istnienia jakiegokolwiek obowiązku prawnego, nieodpłatnie obdarowuje inną osobę. Skoro zaś obowiązek alimentacyjny jest przewidziany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, to jego wykonanie nie może być dobrowolną darowizną. Wobec powyższego są to świadczenia alimentacyjne, które pozostają poza zakresem podatku od spadków i darowizn. Świadczenia alimentacyjne nie są wymienione w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, pozostają poza zakresem opodatkowania tym podatkiem (…).
Interpretacja indywidualna z dnia 9 maja 2016 r. IPPB2/4515-45/16-4/MZ
Obowiązek alimentacyjny nie wyklucza zawarcia umowy darowizny
Oczywiście – rodzice równolegle do istniejącego obowiązku mogą przekazać dziecku jakiś majątek w formie darowizny. To już zależy od ich woli.
Przykład: rodzice zaciągają kredyt i kupują mieszkanie na rzecz dziecka-studenta, które potem przekazują mu w drodze darowizny
Istnieje też ryzyko uznania przez fiskus, że przekazywane pieniądze to darowizna nie alimenty. Taka możliwość istnieje, gdy przekazywane kwoty będą np. nieproporcjonalnie wysokie do potrzeb dziecka, albo okoliczności będą wskazywały na to, że strony chciały w ten sposób „obejść” obowiązek podatkowy.
Przykład: rodzice przekazali dużą kwotę dziecku, które od dłuższego czasu utrzymuje się samodzielnie i argumentują, że to tak naprawdę były alimenty
Wszystko zależy więc od okoliczności danej sprawy. Co do zasady jednak zdroworozsądkowe kwoty przekazywane dziecku na jego utrzymanie, to w większości przypadków alimenty – nie darowizna.
