Umorzenie zaległości podatkowej, czyli rozwiązanie dla osób mających problem ze spłatą zaległego podatku, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej. W jaki sposób ją uzyskać, komu przysługuje i gdzie kierować wniosek o umorzenie podatku?
Umorzenie zaległości podatkowej
Umorzenie zaległości podatkowej lub mówiąc bardziej potocznie wniosek o umorzenie podatku jest dość uznaniowy, a kryteria jego przyznawania są dość pojemne. Tego typu wniosek może złożyć każdy: podatnik, płatnik (np. pracodawca), inkasent (np. osoba wyznaczona przez radę gminy do poboru podatku i wpłacenia go we właściwym terminie), spadkobierca podatnika lub płatnika, osoba trzecia, będąca np. pełnomocnikiem zobowiązanego.
Umorzenie może dotyczyć wszystkich zaległości podatkowych oraz odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej. Może być przyznane w całości lub w części.
Głównym kryterium, na podstawie którego organ rozpatruje możliwość umorzenia, jest ważny interes podatnika lub interes publiczny. Czym jest ważny interes podatnika, a czym interes publiczny? Przykładowo w pierwszym przypadku mogą być to wszystkie wypadki losowe, które uniemożliwiają lub znacząco utrudniają zapłatę. Najbardziej oczywistym przykładem jest wypadek, choroba lub utrata mienia na skutek kradzieży albo katastrofy. Za ważny interes publiczny można natomiast uznać sytuację, kiedy w wyniku zapłaty podatku podatnik będzie musiał korzystać z pomocy państwa lub koszty jego ściągnięcia przewyższają podatek.
Wniosek o umorzenie zaległości podatkowych
Umorzenie podatku następuje po wcześniejszym złożeniu wniosku. Co do zasady. Istnieją sytuacje, kiedy może ono nastąpić z urzędu. Wymienia je Ordynacja podatkowa w art. 67d. Dzieje się tak, gdy:
- zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatków egzekucyjnych;
- kwota zaległości podatkowej nie przekracza pięciokrotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym;
- kwota zaległości podatkowej nie została zaspokojona w zakończonym lub umorzonym postępowaniu likwidacyjnym, lub upadłościowym albo sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości;
- podatnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 5000 zł i jednocześnie brak jest spadkobierców innych niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego oraz nie ma możliwości orzeczenia odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej.
Trzeba jednak pamiętać, że nawet zaistnienie którejkolwiek z powyższych przesłanek nie obliguje urząd do umorzenia podatku. Tu również jest to decyzja uznaniowa. Jeżeli nasza sytuacja nie wypełnia żadnych z powyższych okoliczności, musimy złożyć stosowny wniosek wraz z uzasadnieniem sami.
Wniosek o umorzenie podatku — procedura
Wniosek należy złożyć w urzędzie skarbowym, w formie tradycyjnej lub elektronicznie. Do wniosku należy dołączyć wszelkie dokumenty, które potwierdzają sytuację wskazaną w uzasadnieniu. Jeżeli nie zostaną one dołączone, urząd przeprowadzi postępowanie dowodowe we własnym zakresie, co jednak znacząco wydłuży czas oczekiwania na decyzję.
Najwcześniejszym terminem, kiedy można złożyć taki wniosek, jest pierwszy dzień po terminie płatności podatku. Wniosek jest bezpłatny. Jedynym kosztem, jaki musimy ponieść to opłata skarbowa za pełnomocnictwo, jeżeli działamy przez pełnomocnika.
Co do zasady urząd powinien rozpatrzeć wniosek w terminie miesiąca. Jeżeli sprawa jest bardziej skomplikowana, termin może zostać wydłużony do dwóch miesięcy.
Jeżeli decyzja jest negatywna mamy prawo do złożenia odwołania. To składa się do dyrektora izby administracji skarbowej za pośrednictwem naczelnika urzędu skarbowego, który wydał decyzję. Jeśli odwołanie zostanie rozpatrzone negatywnie, istnieje możliwość zaskarżenia decyzji do sądu administracyjnego, w terminie 30 dni od otrzymania decyzji.
