Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą muszą płacić składki na ubezpieczenia społeczne. Takiego obowiązku nie mają jednak co do zasady wspólnicy spółek z.o.o, chociaż do tej pory pojawiały się w tej kwestii pewne wątpliwości. Teraz Sąd Najwyższy ostatecznie rozstrzygnął ten spór.
Wspólnicy spółek z.o.o nie muszą płacić składek ZUS. Pod jednym warunkiem
Do tej pory ZUS stał na stanowisku, że tzw. niemal jedyny wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega ubezpieczeniom społecznym (przy czym o takim wspólniku można było mówić w sytuacji, gdy posiadał on rażącą większość udziałów w spółce, przez co w praktyce sam mógł podejmować wszystkie decyzje). Zdaniem ZUS jako że zgodnie z przepisami jeśli spółka jest jednoosobowa, to wspólnik ten powinien sam siebie zgłosić do ubezpieczeń społecznych (o ile nie ma innego tytułu do ubezpieczeń), to tę zasadę należało też stosować w przypadku niemal jedynego wspólnika. W przeszłości część sądów zgadzało się z interpretacją, co oznaczało w praktyce, że wspólnik dominujący powinien płacić składki ZUS.
Fakt, że „niemal jedyny wspólnik” podlegał ubezpieczeniom społecznym, oznaczało dodatkowo konieczność ustalania za każdym razem, czy w danym wypadku można było mówić o dominującym wspólniku (czyli: jak duże powinny być jego udziały, by uznać go za niemal jedynego wspólnika, ponieważ przepisy prawa tego nie określają). Mogło się na przykład zdarzyć, że jeden sąd uznał, że 90 proc. udziałów wystarczy, by wspólnik dominujący był uznany za niemal jedynego wspólnika, inny natomiast mógł stwierdzić, że taka sytuacja zachodzi dopiero przy np. 98 proc. udziałów.
Nic też nie wskazywało na to, by ta praktyka miała się zmienić, niedawno jednak, w jednej z rozpatrywanych spraw, Sąd Apelacyjny w Lublinie skierował pytanie do SN, czy wspólnik dwuosobowej spółki z.o.o, który posiada 99 proc. udziałów pozwalających mu na swobodne kształtowanie treści uchwał na zgromadzeniu wspólników i podejmowanie decyzji dotyczących działalności spółki, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Wyrok SN, który zapadł w środę, może zaskakiwać – sędziowie orzekli bowiem, że… wspólnik mający tak ogromną przewagę w udziałach nadal nie podlega ubezpieczeniom społecznym.
Część osób może na nowo zainteresować się spółką z.o.o
Taki wyrok SN (dość niespodziewany zresztą, biorąc pod uwagę dotychczasowe orzeczenia sądów) może sprawić, że więcej przedsiębiorców (lub osób, które dopiero zamierzają założyć własny biznes) zainteresuje się spółkami z.o.o. Należy jednak pamiętać, że bez co najmniej drugiego wspólnika założył jednoosobowej spółki nadal będzie zobowiązany do płacenia składek ZUS.