Home -
Prawo -
Wydziedziczony nie dożył otwarcia spadku? To zasadniczo nic się nie zmienia

Wydziedziczony nie dożył otwarcia spadku? To zasadniczo nic się nie zmienia

Możliwość wydziedziczenia jest konstrukcją prawną, która pozbawia wydziedziczonego nie tylko prawa do spadku, ale również do zachowku. Wydziedziczyć można więc spadkobierców ustawowych, którzy mają prawo do zachowku, tak więc rodziców, dzieci, wnuki (zstępnych), a także małżonka. Należy jednak pamiętać o tym, że wydziedziczenie dziecka nie sprawia, że nie dziedziczą jego dzieci.

Joanna Świba07.05.2024 17:57

Prawo

07.05.2024 17:57

Joanna Świba

redaktor

Nagłówki

Wydziedziczenie dziecka – komu przypada jego udział spadkowy?

Aby skutecznie kogoś wydziedziczyć, muszą istnieć ku temu poważne powody, a w testamencie należy wskazać podstawy takiej decyzji. Czasem jednak intencją spadkodawcy jest pozbawienie spadku całej gałęzi rodziny (tak więc na przykład niewdzięcznego syna, a także jego dzieci). W takiej sytuacji nie wystarczy jednak zawrzeć zapisu, dotyczącego wydziedziczenia jednej osoby.

Wydziedziczenie rodzi takie skutki prawne, jakby wydziedziczony nie dożył otwarcia spadku. Nie dożył, a nie przestał istnieć, czy też przestał wchodzić w krąg spadkobierców udziałowych. Jeżeli więc intencją spadkodawcy jest wydziedziczenie jednego dziecka, tak aby jego udział spadkowy przypadał pozostałym dzieciom, sytuacja zaczyna się komplikować.

Sądy jasno wskazują, że wydziedziczenie ma skutek tylko względem osoby wydziedziczonego

Sprawa jest na tyle niejasna, że w 2015 roku Sąd Najwyższy odpowiadał na pytanie „Czy w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku wydziedziczonego traktuje się tak, jakby nie dożył otwarcia spadku, a w konsekwencji czy udział spadkowy, który by przypadał wydziedziczonemu zstępnemu, przypada jego zstępnym”. Sędziowie Sądu Najwyższego nie mieli wątpliwości i w uchwale z grudnia 2015 roku (III CZP 85/15) stwierdzili, że:

Wydziedziczenie dziecka nie sprawia, że nie będą dziedziczyć wnuki

W przypadku wydziedziczenia dziecka, to wnuki (o ile są) otrzymają udział spadkowy, przysługujący wydziedziczonemu rodzicowi. Jeżeli jednak udział spadkowy, który przypadałby wydziedziczonemu, zostanie na mocy testamentu przekazany komuś innemu, wnuki mają prawo domagania się zachowku.

Nieco inaczej wygląda sytuacja, kiedy wydziedziczymy rodziców. W przypadku, gdy zostaną oni tylko wydziedziczeni, dziedziczą kolejni spadkobiercy ustawowi (a więc rodzeństwo spadkodawcy), jednak jeżeli na mocy testamentu ich udział spadkowy zostanie przekazany komuś innemu, to rodzeństwo zostaje z niczym, ponieważ te osoby nie są uprawnione do domagania się zachowku.

Warto również pamiętać o tym, że jeżeli wydziedziczymy dowolną osobę, to jej małżonek nie jest osobą uprawnioną do dziedziczenia – małżonek nie znajduje się w kręgu spadkobierców ustawowych rodziny męża.

Podstawy wydziedziczenia

Warto pamiętać, że aby skutecznie kogoś wydziedziczyć, trzeba mieć dobry powód. Zapis, dotyczący wydziedziczenia z powodu na przykład noszenia przez córkę nieodpowiedniej fryzury, nie będzie ważny. Skuteczne wydziedziczenie może mieć miejsce tylko w sytuacjach wskazanych w ustawie, a więc, gdy uprawniony do zachowku:

wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

dziedziczenie,prawo spadkowe,spadek,spadkobierca,spadkodawca,testament,wydziedziczenie,zachowek

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Od teraz za pomocą BLIKA przyjmiesz przelewy w euro

12.11.2025 17:27, Mateusz Krakowski

Polska ma wreszcie zmienić barwy narodowe. Pod lupą flaga i godło

12.11.2025 17:26, Marcin Szermański

Ojcowie też boją się brać urlopy rodzicielskie. Przez stereotypowe podejście pracodawców

12.11.2025 15:35, Mateusz Krakowski

Rodzina nie zapłaci za pogrzeb ani grosza. Wystarczy zrobić jedną rzecz

12.11.2025 14:42, Miłosz Magrzyk

Nieetyczne praktyki firm pożyczkowych wpędzają Polaków w zadłużenie. Jest pomysł zmiany przepisów

12.11.2025 13:49, Katarzyna Zuba

Operatorzy dronów będą musieli wykupić ubezpieczenie OC

12.11.2025 13:02, Mateusz Krakowski

Urzędnicy mają prawo zmusić cię do remontu. I nie obchodzi ich, że nie masz na to pieniędzy

12.11.2025 12:21, Miłosz Magrzyk

Szefowie walczą z quiet quitting. Wyjaśniamy, co grozi za "brak zaangażowania"

12.11.2025 11:10, Edyta Wara-Wąsowska

Kupowanie sprzętu elektronicznego stacjonarnie mija się z celem. Konsument ma więcej praw online

12.11.2025 10:23, Marcin Szermański

Comarch Betterfly zastępuje ERP XT. Teraz program do faktur kusi też warstwą wizualną

12.11.2025 10:11, Mariusz Lewandowski

Skarbówka skontroluje przedsiębiorcę od razu. Ale wbrew pozorom to niekoniecznie zła informacja

12.11.2025 9:29, Edyta Wara-Wąsowska

Lidl Plus to nie wszystko. Ta karta pozwala na zniżki 10 proc. na wiele towarów

12.11.2025 8:34, Aleksandra Smusz

Możliwa duża zmiana na rynku materiałów budowlanych. To wpłynie na koszty budowy domu

12.11.2025 7:44, Edyta Wara-Wąsowska

Jak iść do Carrefoura, to najlepiej z babcią. Ten sklep ma niezłe zniżki dla seniorów

12.11.2025 6:43, Aleksandra Smusz

Podatek antyspelulacyjny Partii Razem to pierwszy od dawna projekt ustawy o podatku katastralnym

11.11.2025 19:52, Rafał Chabasiński

Ci sami lekarze w publicznej i prywatnej przychodni to patologia polskiej służby zdrowia

11.11.2025 15:14, Mateusz Krakowski

UFG nalega, byście wbili sobie do głowy jedną rzecz. Macie samochód = macie OC

11.11.2025 12:45, Filip Dąbrowski

Wszyscy Polacy zapłacą nowy podatek. "To jakby powierzyć ZUS-owi sortowanie śmieci"

11.11.2025 11:27, Mariusz Lewandowski

Kogoś nieźle poniosło, jeśli ta reklama KFC promuje przemoc

11.11.2025 10:28, Mariusz Lewandowski

Jesteśmy patriotami, ale z szacunkiem do biało-czerwonej flagi jest różnie. Nawet, gdy chcemy dobrze

11.11.2025 9:52, Jerzy Wilczek

Agresywny kierowca FlixBusa zastraszył pasażerów. Jego zmiennik złośliwie się śmiał

11.11.2025 9:25, Aleksandra Smusz

USA uczciły niepodległość Polaków w mniej więcej taki sam sposób, jak Biedronka czci mnie, sprzedając mi polędwicę sopocką

11.11.2025 8:55, Mariusz Lewandowski

Czas podnieść składkę zdrowotną. To jedyny pomysł, który na pewno w czymś pomoże

11.11.2025 8:31, Rafał Chabasiński

BIK i banki przetwarzają nasze dane, nawet jeśli nie dostaniemy kredytu. Wreszcie się za to zabrano

11.11.2025 7:19, Mariusz Lewandowski

Apple nie wprowadza w błąd. Komisja Etyki Reklamy oddaliła skargi dotyczące Apple Intelligence

11.11.2025 6:24, Mariusz Lewandowski

Firma ukarana za brak zgłoszenia incydentu. NSA: samo ryzyko kradzieży PESEL to już powód do alarmu

10.11.2025 20:56, Mariusz Lewandowski

Uczucie dyskomfortu po wycieku danych osobowych to trochę za mało na odszkodowania

10.11.2025 20:18, Mariusz Lewandowski

Siłownia za 60 zł dziennie. To oczywiście nie jest tyle warte, chodzi o coś zupełnie innego

10.11.2025 20:10, Aleksandra Smusz

Skandal w muzeum. Profesor z zagranicznymi gośćmi nie został wpuszczony do WC

10.11.2025 14:28, Aleksandra Smusz

Jeszcze 800 tys. Polaków nie złożyło wniosku o ulgę. Czas jest tylko do końca listopada

10.11.2025 12:54, Edyta Wara-Wąsowska