Przepisy prawa pracy nie dają wprost odpowiedzi na pytanie, jak właściwie należy traktować przerwę w pracy. Analizę przepisów należałoby zacząć od przepisów dotyczących stosunku pracy. Przez zawarcie umowy o pracę pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art. 22 k.p.). Kodeks pracy definiuje także czas pracy. Zgodnie z zapisami ustawy czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy (art. 128 k.p.). A jak to jest z przerwą? Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy (art. 134 k.p.).

Z jednej strony przepisy wydają się przemawiać na korzyść pracownika. Zapis dotyczący przerwy w pracy stanowi, że przerwa musi wynosić co najmniej 15 minut i polega na właśnie "przerwie w pracy".

Z drugiej strony na niekorzyść pracownika przemawia zapis, zgodnie z którym przerwa w pracy jest wliczana do czasu pracy. W czasie pracy pracownik pozostaje bowiem w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.

Przepisy kodeksu pracy nie normują więc wprost sposobu wykorzystania przerwy w pracy. Stwierdzają jedynie, że pracownik w czasie przerwy nie musi świadczyć pracy. Stąd wątpliwości, czy wyjście do sklepu podczas przerwy w pracy, jest naruszeniem obowiązków pracowniczych.

Wątpliwości te mogą rozwiać zapisy regulaminu pracy. W wypadku, gdy pracownik, postępuje wbrew regulaminowi, bez wątpienia naraża się na naruszenie obowiązków pracowniczych.

Sąd Najwyższy, jak się zdaje, poszedł nawet o krok dalej. W uzasadnieniu powyższego wyroku stwierdził, że korzystanie z płatnej przerwy zaliczanej do czasu przerwy co do zasady wymaga przebywania w siedzibie pracodawcy lub w innym miejscu wyznaczonym, lub akceptowanym przez pracodawcę do jej wykorzystania. To sugeruje, że niezależnie od regulacji w regulaminie pracy, pracodawca może uznać, że wyjście do sklepu podczas przerwy w pracy jest niemożliwe, a pracownik ma pozostać na miejscu.

Jak widać, nie da się więc odpowiedzieć jednoznacznie na pytanie, czy wyjście z zakładu pracy prowadzi do naruszenia obowiązków pracowniczych.

Czy za wyjście do sklepu podczas przerwy w pracy może komuś grozić zwolnienie? Zdrowy rozsądek nakazuje pracodawcy, przed wyciąganiem konsekwencji, co najmniej uregulowanie tej kwestii w regulaminie pracy.

W przypadku naruszenia regulaminu możliwe jest już nakładanie kar porządkowych zgodnie z kodeksem pracy. Pojedyncze wyjście co do zasady nie powinno stanowić podstawy do zwolnienia. Jednak notoryczne łamanie zapisów regulaminu, już tak - nawet zwolnienia dyscyplinarnego.

Pracownicy przed wyjściem na papierosa czy do sklepu powinni upewnić się, że nie łamią regulaminu pracy. Tylko znowu – regulamin pracy może być tu, a prawdziwe życie, gdzieś tam, hen daleko. Na szczęście wszyscy jesteśmy ludźmi i trudno sobie wyobrazić sytuację, w której rozsądnie oceniająca pracownika osoba, uzna takie wyjścia za podstawę do nakładania kar porządkowych.