Osoby, które chcą w najbliższym czasie wziąć kredyt, muszą przygotować się na to, że będzie im znacznie trudniej zaciągnąć zobowiązanie – i to zarówno jeśli chodzi o zwykły kredyt konsumencki, jak i mieszkaniowy. Banki planują bowiem zaostrzenie kryteriów przyznawania kredytów – a przynajmniej tak wynika z najnowszej ankiety NBP.
Banki planują zaostrzenie kryteriów przyznawania kredytów
Jeszcze niedawno mogłoby się wydawać, że w drugiej połowie roku łatwiej będzie o kredyt – coraz więcej analityków przewiduje bowiem pierwszą obniżkę stóp procentowych jeszcze we wrześniu lub październiku br., a tym samym – początek cyklu spadkowego. Okazuje się jednak, że mimo to banki wcale nie planują złagodzenia kryteriów przyznawania kredytów. Wręcz przeciwnie – wszystko wskazuje na to, że w III kwartale 2023 r. kryteria te zostaną wręcz zaostrzone. Jak podaje bowiem Narodowy Bank Polski, z ankiety przeprowadzonej na rynku kredytowym i skierowanej do Przewodniczących Komitetów Kredytowych wynika, że
Na III kwartał 2023 r. banki zapowiadają zaostrzenie kryteriów udzielania wszystkich rodzajów kredytów oraz oczekują spadku popytu na kredyty dla MSP, jak również dalszego wzrostu popytu na kredyty dla dużych przedsiębiorstw oraz kredyty mieszkaniowe i konsumpcyjne.
Ta informacja może zaskakiwać o tyle, że już w II kwartale banki zaostrzyły sporą część kryteriów udzielania kredytów (nie dotyczyło to jedynie zobowiązań zaciąganych przez duże przedsiębiorstwa). Dotyczyło to zwłaszcza kredytów konsumpcyjnych. Banki zdecydowały się wtedy na podwyższenie marży, co z kolei wpłynęło negatywnie na zdolność kredytową części potencjalnych kredytobiorców. Zaostrzenie kryteriów przyznawania kredytów w poprzednim kwartale banki usprawiedliwiały pogorszeniem jakości portfela kredytowego, wzrostem ryzyka w całej branży oraz gorszymi prognozami gospodarczymi dla Polski.
Jak można przeczytać w raporcie opublikowanym przez NBP „Sytuacja na rynku kredytowym” (publikowanym zresztą co kwartał), W III kwartale największe zaostrzenie warunków udzielania kredytów będzie można zaobserwować prawdopodobnie w przypadku kredytów konsumpcyjnych, a także kredytów dla MŚP (zarówno krótko- jak i długoterminowych zobowiązań). Nieznaczne zaostrzenie może być również obserwowane w przypadku kredytów mieszkaniowych.
Część potencjalnych kredytobiorców może być zmuszona do poczekania z zaciągnięciem kredytu
Prawdopodobnie w najgorszej sytuacji znajdą się zatem osoby, które będą chciały w tym kwartale zaciągnąć kredyt konsumpcyjny; w przypadku tego rodzaju zobowiązania zaostrzenie warunków udzielania kredytów może być najbardziej widoczne. Nie wiadomo jednak, jak mocno zaostrzenie kryteriów odbije się na zdolności kredytowej potencjalnych klientów. Na razie nie wiadomo też, czy sytuacja (i podejście banków) zmienią się w ostatnim kwartale roku; wiele może zależeć od najnowszych prognoz gospodarczych na 2024 r. czy poziomu wskaźnika inflacji.
