Za przeciętne wynagrodzenie jesteśmy obecnie w stanie kupić średnio 0,89 metra kwadratowego mieszkania – informuje Polski Instytut Ekonomiczny. W ostatnich kilku latach sytuacja znacząco się pogorszyła, a zdolność do zakupu mieszkania spadła. Powód jest prosty – tym razem wzrost przeciętnego wynagrodzenia nie był w stanie nadążyć za wzrostem ceny mieszkań.
Zdolność do zakupu mieszkania spada. Wszystko przez ogromne wzrosty cen nieruchomości
Jak podaje PIE, lata 2010-2019 to systematyczny wzrost zdolności do zakupu mieszkania – w tym czasie rosły wprawdzie i ceny, i przeciętne wynagrodzenie, jednak ostatecznie ceny nieruchomości rosły znacznie wolniej. Z danych GUS wynika, że w latach 2010-2019 ceny nieruchomości wzrosły jedynie o 22,5 proc., podczas gdy wartość średniego wynagrodzenia – aż o 52 proc. Nie dziwi zatem, że zdolności zakupowe Polaków rosły; każdego roku średnie wynagrodzenie pozwalało kupić 0,02 metra kwadratowego mieszkania więcej. Teoretycznie jest to wzrost dość skromny, jednak warto zauważyć, że regularny – i to niemal przez dekadę. W dodatku uwagę zwraca też stosunkowo niski wzrost cen nieruchomości (zwłaszcza jeśli porównamy go chociażby z ubiegłorocznym – i tym samym zmianą cen w ciągu zaledwie roku).
Jednocześnie łatwo się domyślić, że korzystna relacja między cenami nieruchomości a wartością przeciętnego wynagrodzenia w największym stopniu poprawiła sytuację mniej i średnio zamożnych osób. W przypadku osób należących do II kwintyla dochodowego, czyli znajdujących się w przedziale 20-40 proc. najlepiej zarabiających osób, zdolność do sfinansowania zakupu metra kwadratowego nieruchomości wzrosła w latach 2010-2019 o 38 pkt. Dla porównania – w przypadku osób należących do V kwintyla, zdolność wzrosła już tylko o 14 pkt (choć jednocześnie eksperci PIE zwracają uwagę, że wzrost dochodów osób należących do tego kwintyla jest niedoszacowany, a co za tym idzie – niedoszacowana jest też zdolność do zakupu mieszkania w tamtym okresie).
Po 2019 r. wszystko zaczęło się jednak zmieniać. Można przypuszczać, że spory wpływ na zmianę sytuacji miał wybuch pandemii, a następnie – wybuch wojny w Ukrainie. Zdolność do zakupu mieszkania zaczęła spadać – a wzrost przeciętnego wynagrodzenia przestał nadążać za wzrostami cen nieruchomości.
Tylko w trzy lata średnia cena metra kwadratowego nieruchomości wzrosła o 40 proc.
W latach 2019-2022 wzrost przeciętnego wynagrodzenia wyniósł 29 proc.; w teorii to sporo, jednak wzrost cen nieruchomości w tym samym czasie był znacznie wyższy. Średnia cena metra kwadratowego wzrosła bowiem aż o 40 proc. Tym samym zdolność do zakupu mieszkania spadła – i to we wszystkich grupach dochodowych. Najmocniej odczuły ją osoby należące do II kwintyla dochodowego; w ich przypadku zdolność w okresie 2019-2022 spadła o 13 pkt.