O ile rządzący wskazują, z jakich rozwiązań w ramach tarczy antykryzysowej mogą skorzystać przedsiębiorcy w czasie epidemii, o tyle znacznie mniej uwagi poświęca się rozwiązaniom, które można zastosować dzięki od dawna obowiązującym przepisom. O co można starać się w czasie epidemii?
Rodzice mogą starać się o zwrot opłat za żłobek lub przedszkole
Oprócz zasiłku opiekuńczego rodzice mogą starać się także o zwrot opłat za żłobek lub przedszkole – na przykład powołując się na art. 495 par. 1 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, strona, która miała to świadczenie spełnić, nie może żądać świadczenia wzajemnego, a w wypadku, gdy je już otrzymała, obowiązana jest do zwrotu według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.
W tej konkretnej sytuacji świadczenia (czyli opieki nad dziećmi) nie może sprawować żłobek lub przedszkole, a świadczeniem wzajemnym są opłaty ponoszone przez rodziców. Epidemia koronawirusa jest okolicznością, na którą obie strony nie mają wpływu – tym samym żłobek lub przedszkole nie powinny pobierać opłat za opiekę, której w tym momencie nie wykonują. Jeśli rodzice uiścili opłatę na początku miesiąca, w którym opieka de facto nie mogła być realizowana ze względu na epidemię, mają prawo ubiegania się o zwrot opłat za żłobek czy przedszkole.
Można również wystąpić o zwrot zaliczki lub zadatku
O co jeszcze może wnioskować obywatel w związku z epidemią? Warto na przykład wiedzieć, że możliwe jest staranie się o zwrot zadatku (np. za umówionego wcześniej fotografa ślubnego) lub nawet zwrot zaliczki – przynajmniej w niektórych sytuacjach. Zgodnie z art. 394 par. 3 Kodeksu cywilnego
W razie rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, a obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej odpada. To samo dotyczy wypadku, gdy niewykonanie umowy nastąpiło wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które ponoszą odpowiedzialność obie strony.
Tym samym jeśli umowa została rozwiązana ze względu na epidemię koronawirusa (za którą żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności), zadatek powinien zostać zwrócony (z zachowaniem formy, w której został wręczony – czyli np. jeśli zadatek został przekazany gotówką, to jego zwrot również powinien mieć formę gotówki). Eksperci uważają również, że analogicznie powinno stać się w przypadku zaliczki. Osoby, które będą sporządzać wniosek o zwrot zadatku czy zaliczki powinny wskazać termin zwrotu – z zastrzeżeniem, że powinien być on realny i możliwy do spełnienia.
