Bezpieczne warunki pracy również dla zleceniobiorców
Dla pracodawcy za brak badań lekarskich czy nieprzestrzeganie przepisów BHP przewidziane są kary. Praca na podstawie umowy zlecenia jest jednak bardziej elastyczna i wiąże się z mniejszą odpowiedzialnością ze strony osoby zatrudniającej. Z artykułu 207. Kodeksu pracy stosowanego również w przypadku umowy zlecenia wynika natomiast, że pracodawca ma obowiązek:
- Organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunku pracy
- Zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad BHP
- reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Czy to jednak oznacza, że badania i szkolenia BHP na umowie zlecenia są obowiązkowe tak jak w przypadku osoby zatrudnionej na umowę o pracę? Zgodnie z artykułem 304. Kodeksu pracy:
Pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2 [obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy], osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.
Z przepisu tego nie wynika jednak obowiązek bezwzględnego kierowania badania i szkolenia BHP na umowie zlecenia, a raczej zapewnienia odpowiednich warunków podczas wykonywania pracy.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Kiedy badania i szkolenia BHP na umowie zlecenia są konieczne?
Przepisy nie nakładają wprost obowiązków związanych z badaniami i szkoleniami BHP. Zgodnie ze stanowiskiem stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy w sprawie BHP samozatrudnionych (GNP/426/4560-364/07/PE) rodzaj wykonywanego zlecenia powinien determinować konieczność skierowania na badania i szkolenia BHP dla zleceniobiorców. Zleceniodawca będzie więc podejmował decyzję w tym zakresie, mając na uwadze rodzaj wykonywanej pracy oraz stopień zagrożeń związanych z warunkami pracy. Jeśli dane czynności związane są z wysokim stopniem zagrożenia, to badania i szkolenia BHP na umowie zlecenia powinny być warunkiem koniecznym do podjęcia pracy. Decyzja będzie należeć jednak w każdym przypadku do zleceniodawcy.
Badania i szkolenia BHP na umowie zlecenia mogą zostać określone w umowie
Zleceniodawca ma prawo wymagać od zleceniobiorcy, by poddał się on badaniom lekarskim czy wziął udział w szkoleniu, jednak nie może go do tego zmusić na przykład za pomocą kar porządkowych. Właśnie dlatego ważne okazuje się uregulowanie tej kwestii już na etapie umowy zlecenia. W postanowieniach umownych można dokładnie określić konsekwencje dla zleceniobiorcy w przypadku braku wykonania badań lub nie wzięcia udziału w szkoleniu BHP – na przykład kary umowne czy możliwość rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym.
W umowie powinna się znaleźć również informacja dotycząca obowiązku zapłaty za badania i szkolenia BHP na umowie zlecenia. O ile w przypadku szkoleń i badań przy umowie o pracę jest to obowiązek pracodawcy, to w przypadku umowy zlecenia obciążony płatnościami może być równie dobrze zleceniobiorca.
