Ciąża w okresie wypowiedzenia. Ochrona niemal absolutna
W ostatnich latach uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem stale się powiększają. Dotyczą one nie tylko sytuacji, gdy dziecko jest już na świecie, ale także okresu ciąży. Podstawową kwestią jest zakaz rozwiązania stosunku pracy.
Powyższe oznacza, że nawet jeżeli pracodawca złożył już pracownicy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, jest zobligowany do jego cofnięcia. Zakaz wypowiadania umowy o pracę dotyczy zarówno okresu ochronnego, jak i rozwiązania umowy o pracę wskutek wcześniej złożonego wypowiedzenia. Jeżeli pracodawca nie spełni swojego obowiązku, pracownicy nie pozostaje nic innego jak złożenie odwołania do sądu pracy.
Choć termin na wywiedzenie powództwa do sądu pracy wynosi 21 dni, to jednak w sytuacji, gdy pracownica, która wcześniej wypowiedzenia nie kwestionowała, dowie się o ciąży po przekroczeniu terminu może złożyć odwołanie. Termin do wniesienia odwołania od wypowiedzenia należy liczyć w takiej sytuacji od dnia dowiedzenia się przez pracownicę o ciąży, a nie od dnia poinformowania pracodawcy o ciąży. Za takim stanowiskiem przemawia ugruntowane przez lata orzecznictwo Sądu Najwyższego.
Sprawdź polecane oferty
RRSO 21,36%
Cofnięcie wypowiedzenia złożonego przez pracownika w okresie ciąży nie zawsze dopuszczalne
Rozpoczęcie okresu wypowiedzenia umowy o pracę nie zawsze jest jednak spowodowane decyzją pracodawcy. Oświadczenie o chęci zakończenia współpracy składają przecież także pracownicy, którzy chcieliby spróbować swoich sił w innym miejscu. Wiadomość o ciąży może te plany mocno pokomplikować. Tym samym sądy dopuszczają cofnięcie wypowiedzenia umowy o pracę przez pracownicę w sytuacji, gdy składając wypowiedzenie nie wiedziała o zajściu w ciążę. Kobieta musi mieć bowiem świadomość rezygnacji z własnych uprawnień dotyczących chociażby urlopu macierzyńskiego.
Chcąc cofnąć złożone wypowiedzenie ciężarna winna zatem powołać się na błąd co do stanu ciąży. W sytuacji jednak, gdy pracownica wiedziała o ciąży albo zaszła w ciążę przed ustalonym terminem rozwiązania stosunku pracy, nie przysługuje jej uprawnienie do uchylenia się od złożonego oświadczenia pod wpływem błędu. Błąd ten nie dotyczy bowiem mylnego wyobrażenia o zdarzeniach przyszłych i niepewnych.
Likwidacja zakładu pracy i naruszenie obowiązków pracowniczych wyłączają ochronę
Ustawodawca wprost w przepisach wskazał też sytuacje, w których pracownica w ciąży nie może liczyć na kontynuację zatrudnienia. Pierwszą z nich jest upadłość lub likwidacji pracodawcy. W takim przypadku pracodawca powinien jednak ustalić termin rozwiązania umowy o pracę z reprezentującą pracownicę zakładową organizacją związkową.
Sytuacja wygląda analogicznie w przypadku tzw. „dyscyplinarki”. Okres wypowiedzenia nie zwalnia pracowników ze starannego wykonywania swoich obowiązków. W sytuacji, gdy pracownica w ciąży ciężko narusza swoje podstawowe obowiązki, a więc m.in. odmawiania wykonania polecenia służbowego, czy opuszcza miejsce pracy, nie może liczyć na jakąkolwiek ochronę. Ciąża w czasie wypowiedzenia nie stanie też na przeszkodzie rozwiązaniu umowy w przypadku popełnienia przez pracownicę przestępstwa lub zawinionej utraty uprawnień.
