Jedną z najistotniejszych rzeczy dla powodów cywilnych (swoistych ,,klientów” Sądu) jest czas w jakim Sąd rozpozna ich sprawę. Sprawne rozpoznanie niektórych kategorii spraw jest szczególnie istotne np. spraw rodzinnych, pracowniczych – mieć albo nie mieć pracę to czasami wszak kwestia życia i śmierci.
Popularne ludowe przysłowie mówi, że ,,oliwa leniwa, lecz sprawiedliwa” ale niewątpliwie, każdy chciałby otrzymać sprawiedliwość jak najszybciej. Czy Sąd ma określony czas na rozpatrzenie danej sprawy cywilnej? Ile czasu ma sąd na rozpatrzenie takiej sprawy?
Przede wszystkim należy wskazać, że ustawodawca przewidział określone terminy do rozpatrywania niektórych wniosków i dokonywania niektórych czynności procesowych przez Sądy np.
- Wniosek o zabezpieczenie powinien zostać rozpoznany przez Sąd niezwłocznie nie później niż jednak w ciągu tygodnia,
- W sprawach z zakresu prawa pracy termin rozprawy powinien być wyznaczony tak, aby od daty zakończenia czynności wyjaśniających, a jeżeli nie podjęto tych czynności – od daty wniesienia pozwu lub odwołania, do rozprawy nie upłynęło więcej niż dwa tygodnie, chyba że zachodzą niedające się usunąć przeszkody.
- W ciągu dwóch tygodni od dnia złożenia wniosku Sąd powinien sporządzić uzasadnienie wyroku.
Jednakże określanie czasu w którym Sąd powinien dokonać danej czynności jest raczej wyjątkiem niż zasadą. Terminy te co najistotniejsze są tzw. terminami ,,instrukcyjnymi”, czyli ich przekroczenie faktycznie nie powoduje żadnych skutków na gruncie danej sprawy (z zastrzeżeniem jak poniżej). Praktyka pokazuje natomiast, że terminy instrukcyjne prawie w ogóle nie są przestrzegane. Nie wynika to jak się wydaje w większości przypadków ze złej woli Sędziów ale z liczby spraw i czynności, które Sądy zobowiązane są podejmować.
Nie jest jednak też tak, że petent Sądu pozbawiony jest jakichkolwiek praw w tym zakresie. Petent ów nie może zmusić Sądu do określonego działania (Sądy są bowiem niezależne i niezawisłe) ale ma prawo do rozpoznania swej sprawy bez uzasadnionej zwłoki. W przypadku, gdy Sąd nie rozpoznaje sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki może złożyć tzw. skarga na przewlekłość i domagać się zasądzenia kwoty pieniężnej od Skarbu Państwa.
Skargę taką możemy złożyć na działanie Sądu, a także prokuratora w postępowaniu przygotowawczym (tj. postępowaniu poprzedzającym wniesienie aktu oskarżenia lub przyjęcie, że brak podstaw do jego wniesienia) oraz komornika sądowego.
Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty albo czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu zakończenia postępowania przygotowawczego lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.
Ile czasu ma sąd?
W praktyce termin na dokonanie czynności ,,określa” linia orzecznicza danego Sądu Okręgowego, Apelacyjnego i Sądu Najwyższego. Nie jest więc tak, że Sąd nie jest niczym związany w zakresie terminowości podejmowanych przez siebie czynności, a petent Sądu pozbawiony jest jakiejkolwiek możliwości ,,wpłynięcia” na Sąd.
W tym miejscu warto też wskazać, że zwłoka w czynnościach dokonywanych przez Sędziego może skończyć się dla niego nawet odpowiedzialnością dyscyplinarną, tak też było w jednym przypadku, gdy Sąd opóźniał się ze sporządzeniem uzasadnienia wyroku.
Jeśli chciał(a)byś uzyskać poradę prawnika w powyższym lub też innym zakresie, to z redakcją Bezprawnik.pl współpracuje zespół prawników specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach, który solidnie, szybko i tanio pomoże rozwiązać Twój problem. Opisz go pod adresem e-mailowym kontakt@bezprawnik.pl, a otrzymasz bezpłatną wycenę rozwiązania sprawy.
Fot. tytułowa: Shutterstock
