Wielokrotnie spotykałem się opinią – nie mającą w istocie nic wspólnego z prawdą – że gdy decydujemy się umieścić zdjęcie na Instagramie to równocześnie zrzekamy się do przedmiotowego zdjęcia praw, lub też przenosimy te na prawa na rzecz portalu. Jest to wierutna bzdura. Wystarczy w tym wypadku sięgnąć po regulamin, w którym wskazano, że serwis (Instagram) zezwala na publikację zdjęć, do których użytkownik ma prawo własności lub posiada inny tytuł prawny. Przed dołączeniem do grona użytkowników danego portalu społecznościowego każdy z nas musiał zaakceptować regulamin serwisu.
Pamiętajmy, że publikując zdjęcie/Insta Stories bez zgody podmiotu praw autorskich lub osob, której wizerunek jest utrwalony w istocie możemy tym działaniem naruszyć osobiste prawa autorskie lub prawo do wizerunku danej osoby. Pod tym kątem Instagram różni się od polityki prywatności przyjętej uprzednio przez Facebooka oraz Twittera. Oba wskazane powyżej serwisy wprowadziły opcję „share”, z której skorzystać możemy w stosunku do wszystkich postów publikowanych na portalach. Dzięki temu udostępnianie zdjęć, które wcześniej zostały dodane przez innych użytkowników nie narusza przy tym praw autorskich. Jedyną możliwością udostępniania treści zamieszczonych przez innych użytkowników serwisu jest udostępnienie ich za pośrednictwem Insta Stories.
W sklepach z aplikacjami dla smartfonów z systemem iOS oraz Android pełno jest aplikacji umożliwiających udostępnienie czyjegoś zdjęcia na naszym profilu. Nie powinno zmylić nas to, że z przedmiotowych aplikacji korzysta wielu innych użytkowników, nawet tych „znanych” posiadających zweryfikowane konta. Powinniśmy pamiętać, aby nie korzystać z takich tworów oraz być świadomymi możliwymi konsekwencjami z ich korzystania. Stanowią bowiem zupełnie „zewnętrzne” w stosunku do Instagrama oprogramowanie. Oznacza to, że nie zostały uregulowane w regulaminie serwisu. Pamiętajmy, że w przypadku „repostowania” na swoim profilu zdjęć bez uzyskania wcześniejszej zgody od ich właściciela dokonujemy naruszenia praw autorskich, co może stanowić podstawę do obrony swoich praw zarówno na drodze cywilnej, jak i karnej.
Należy bowiem podkreślić, że ten kto decyduje się repostować zdjęcia innych użytkowników – bez uzyskania uprzednio zgody – narusza nie tylko autorskie prawa osobiste, ale również autorskie prawa majątkowe – w tym przypadku prawa autorskie do zdjęcia. Tym samym, osoba dokonująca wskazanych naruszeń pozbawia czerpania korzyści z utworu prawowitego twórcę.
Problematyka udostępnianych na Instagramie zdjęć jest jeszcze bardziej złożona, gdy na repostowanej fotografii znajduje się wizerunek osoby trzeciej. Należy pamiętać, że zgoda na rozpowszechnianie wizerunku nie musi być dorozumiana. Oznacza to, iż brak zastrzeń/protestu ze strony osoby znajdującej się na zdjęciu nie jest jednoznaczny z wyrażeniem zgody na rozpowszechnianie wizerunku. Przedmiotowa zgoda powinna zostać wyrażona jednoznacznie, bez jakichkolwiek wątpliwości co do jej zakresu.
Udostępnianie zdjęć na Instagramie bez zgody. Co zrobić, gdy zdjęcie narusza przysługujące nam prawa?
W sytuacji, gdy doświadczymy niemiłej niespodzianki, a na ekranie naszego telefonu niespodziewanie pojawi się opublikowane niezgodnie z zasadami Instagrama zdjęcie, wówczas zawsze możemy:
- dokonać zgłoszenia fotografii w serwisie Instagram. Należy wskazać: naruszenie własności intelektualnej;
- żądać zaprzestania rozpowszechniania, a także wypłaty rekompensaty za szkody np. utracone korzyści finansowe w przypadku celebrytów, którzy często zarabiają na upublicznianiu swojego wizerunku.
Podsumowanie – co możemy, a czego nam nie wolno
- Udostępniając zdjęcia na Instagramie możemy naruszyć prawa osobiste twórcy (w tym m.in. prawo autorskie do danego utworu, prawo do nienaruszalności treści i formy utworu).
- Poza autorskim prawem osobistym możliwe jest także naruszenie autorskiego prawa majątkowego twórcy (m. in. prawa do wynagrodzenia za korzystanie z utworu).
- Jeśli na udostępnianym przez nas zdjęciu znajduje się osoba trzecia – wówczas opublikowanie zdjęcia bez jednoznacznie wyrażonej przez tę osobę zgody narusza jej prawo do wizerunku.
Możliwe formy udostępniania fotografii opublikowanych przez innych użytkowników serwisu Instagram ograniczają się wyłącznie do udostępnienia naszego własnego zdjęcia, bądź fotografii, od której autora otrzymaliśmy wyraźną oraz jednoznaczną zgodę.
W przypadku wątpliwości lub problemów z prawem autorskim zachęcamy do skorzystania z odpłatnych usług naszych prawników, dostępnych pod adresem e-mailowym kontakt@bezprawnik.pl.
