Home -
Prawo -
Można uniknąć płacenia zachowku lub obniżyć jego wysokość. I to nie tylko ze względu na relację ze spadkodawcą

Można uniknąć płacenia zachowku lub obniżyć jego wysokość. I to nie tylko ze względu na relację ze spadkodawcą

Nie zawsze bliscy krewni zmarłego mogą liczyć na jakikolwiek spadek - czasem spadkodawca decyduje się np. na przepisanie całego majątku wyłącznie współmałżonkowi lub dzieciom (albo zupełnie innej osobie). Wtedy jednak zazwyczaj pominięci krewni mogą liczyć na wypłatę zachowku. Warto jednak pamiętać, że nie w każdej sytuacji. Jak uniknąć płacenia zachowku? Teoretycznie jest to możliwe np. po powołaniu się na zasady współżycia społecznego - i to nie tylko w kontekście relacji uprawnionego ze spadkodawcą.

Edyta Wara-Wąsowska07.07.2021 9:49

Prawo

07.07.2021 9:49

Edyta Wara-Wąsowska

redaktor

Nagłówki

Zachowek to nic innego jak swoista rekompensata - dla bliskich spadkodawcy, którzy jednak nie mogą liczyć na swoją część spadku. Uprawnionymi do zachowku są zstępni spadkodawcy, jego małżonek oraz rodzice (chociaż pod warunkiem, że byliby powołani do dziedziczenia na mocy ustawy). Jeśli uprawniony do zasiłku jest małoletni lub niezdolny do pracy, przysługuje mu udział w wysokości 2/3 udziału spadkowego. Pozostali uprawnieni mogą liczyć na połowę wartości takiego udziału.

Jak uniknąć płacenia zachowku i kiedy jest to możliwe?

Dobra wiadomość dla spadkobierców, którzy nie chcą wypłacać zachowku, jest taka, że w niektórych sytuacjach można uniknąć tego obowiązku. Jak nie płacić zachowku? Oprócz przedawnienia roszczenia o zachowek lub sytuacji, w której uprawniony nie decyduje się na skorzystanie ze swojego prawa, może jeszcze dojść do wydziedziczenia lub naruszenia zasad współżycia społecznego. W grę wchodzi również niegodność dziedziczenia.

O ile kwestia wydziedziczenia czy nawet niegodności dziedziczenia wydaje się w miarę oczywista, o tyle największe wątpliwości może budzić jednak naruszenie zasad współżycia społecznego. Kiedy będziemy mieć do czynienia z taką sytuacją?

Zachowek a zasady współżycia społecznego

Powołanie się na zasady współżycia społecznego - dla spadkobiercy, który nie chce płacić zachowku - często jest ostatnią deską ratunku. Spadkobierca może sięgnąć po ten argument nawet jeśli nie ma podstaw do uznania, że uprawniony do zachowku jest niegodny dziedziczenia. Mimo tego spadkobierca może argumentować, że zachowanie uprawnionego względem spadkodawcy (jeszcze za jego życia) było naganne.

Co jednak niezwykle ważne, uprawniony może zostać pozbawiony zachowku także ze względu na zachowanie niezgodne z zasadami współżycia społecznego względem... spadkobiercy mającego ten zachowek wypłacić. Potwierdził to zresztą Sąd Najwyższy w postanowieniu z 27 sierpnia 2020 r. SN przypomniał również wtedy, że ocena określonych sytuacji przez pryzmat zasad współżycia społecznego ma charakter ocenny - co oznacza, że każdy sąd samodzielnie ocenia realia danej sprawy i podejmuje decyzję.

Niestety - należy mieć świadomość, że uniknięcie płacenia zachowku ze względu na zasady współżycia społecznego jest niezwykle rzadkie. Częściej udaje się obniżyć jego wysokość - a i tak zdarza się to tylko w niektórych sytuacjach. Warto też wiedzieć, że rzadko samo zerwanie więzów rodzinnych jakkolwiek wpływa na sytuację. Na art. 5 Kodeksu cywilnego szybciej można powołać się np. w przypadku przestępstwa (m.in. w przypadku, gdy uprawniony do zachowku okradł osobę zobowiązaną do wypłacenia zachowku). Sąd może obniżyć wysokość zachowku także w sytuacji, gdy np. spadkobierca jako jedyna osoba opiekował się ciężko chorym spadkodawcą za jego życia. Jeśli chodzi zatem o to, jak uniknąć płacenia zachowku, to znacznie lepiej, jeśli uprawniony został wcześniej wydziedziczony lub okazał się niegodny dziedziczenia. Albo - gdy roszczenie się przedawniło.

Dołącz do dyskusji

zobacz więcej:

dziedziczenie,spadek,zachowek,zasady współżycia społecznego

kliknij by przejść do następnego posta

Najnowsze

Warte Uwagi

Nauczyciel WF-u też może zrobić kartkówkę

07.12.2025 14:38, Miłosz Magrzyk

Zapytaliśmy CANAL+ jak wygląda walka z piratami w sieci. Tak tropi się nielegalne transmisje meczów

07.12.2025 12:27, Jakub Kralka

Tylko 37 proc. Polaków umie korzystać z internetu jak należy

07.12.2025 12:11, Mariusz Lewandowski

Dzięki systemowi 6 słoików przestaniesz wreszcie walczyć o przetrwanie do dziesiątego

07.12.2025 9:01, Miłosz Magrzyk

Każdą pensję podziel zgodnie z zasadą 50/30/20. Przestaniesz mieć problem z brakiem pieniędzy

07.12.2025 7:56, Miłosz Magrzyk

Ludzi coraz mniej obchodzą zmiany klimatu. Interesuje ich tylko to, ile mają pieniędzy w portfelu

07.12.2025 7:05, Mateusz Krakowski

Darmowe spotkanie u notariusza vs. 300 zł za 15 minut u lekarza. Skąd taka różnica w podejściu?

06.12.2025 14:57, Aleksandra Smusz

DPD puszczało reklamy podczas oczekiwania na infolinii. Czy takie tortury są w ogóle legalne?

06.12.2025 14:32, Mariusz Lewandowski

Netflix kupi Grę o tron. I traci na giełdzie, za to świętują akcjonariusze sprzedającego Warner Bros

06.12.2025 14:09, Filip Dąbrowski

Koniec pobłażania big techom. Musk płacze, Europa reguluje

06.12.2025 13:39, Filip Dąbrowski

Nawet 3000 zł mandatu za nieodśnieżone auto. Czasem taniej jest się po prostu spóźnić

06.12.2025 12:53, Jerzy Wilczek

Pieniądze od państwa za palenie i picie. To nie jest cała prawda, choć faktycznie jest na stole 1900 złotych

06.12.2025 12:31, Jerzy Wilczek

Manager w korpo zarządził. Połowie zespołu wigilię opłaci firma, a druga połowa płaci

06.12.2025 12:03, Mariusz Lewandowski

Duolingo nie promowało podglądania ludzi w toalecie. Nie zdaniem poważnych ludzi

06.12.2025 11:41, Mariusz Lewandowski

Polacy o tym zapominają przed wyjazdem. Potem płacą grube pieniądze na granicy

06.12.2025 10:41, Marcin Szermański

Nie jesteś bogaty, ale zapłacisz jak bogacz. Oto absurd polskich podatków

06.12.2025 9:59, Joanna Świba

Na parkingach osiedlowych ludzie zostawiają służbowe busy. Przez to dla sąsiadów brakuje miejsca

06.12.2025 9:25, Miłosz Magrzyk

Stop smogowi. Jest urządzenie, które przed nim chroni. Jego posiadanie to konieczność, a nie luksus

06.12.2025 8:15, Aleksandra Smusz

Sąsiad kradł od niego ciepło. Przyłapał go, oglądając mieszkanie kamerą termowizyjną

06.12.2025 7:19, Aleksandra Smusz

W Polsce jest więcej chińskich marek samochodów niż niemieckich i japońskich razem wziętych. A jeszcze niedawno był tylko MG

06.12.2025 5:30, Marcin Szermański

Nauczyciele wcale nie zarabiają 10 tys. złotych. 7 tys. zł netto to pensja dyrektora

05.12.2025 18:14, Aleksandra Smusz

Program „Mieszkanie za remont” to pułapka. Za remont mieszkania trzeba zapłacić nawet 300 tys. zł

05.12.2025 15:57, Aleksandra Smusz

Zadzwoń na stację i zapytaj o cenę paliwa. Jeśli ci odpowiedzą, będziesz szczęściarzem

05.12.2025 15:02, Miłosz Magrzyk

Ten Fiat mógł być polskim hitem i dać pracę wielu osobom. Ale powstaje u konkurencji

05.12.2025 14:11, Marcin Szermański

Możesz mieć dom z basenem i luksusowy samochód, a wciąż być biedny jak mysz kościelna

05.12.2025 13:20, Miłosz Magrzyk

Zapłacił 25 zł za "Czekoladę Gdańską" na jarmarku. W środku znalazł produkt z Aldi za grosze

05.12.2025 12:30, Mateusz Krakowski

To, że umiesz obsługiwać ChatGPT, o niczym nie świadczy. Prawdziwy postęp technologiczny dzieje się gdzie indziej

05.12.2025 11:55, Jakub Bilski

W tych miastach Polski nikt nie chce mieszkać. To dalekosiężne skutki polityki wewnętrznej i UE

05.12.2025 11:28, Marcin Szermański

Wielka ulga dla pracujących na B2B. Nie będzie karania firm i płacenia składek ZUS wstecz

05.12.2025 10:42, Edyta Wara-Wąsowska

Allegro łączy siły z ChatGPT. Nowa funkcja całkowicie zmienia sposób zakupów

05.12.2025 10:24, Mateusz Krakowski