Wszystko wskazuje na to, że pracownicy mogą powoli świętować – projekt ustawy wprowadzającej jawność zarobków właśnie został przyjęty przez Sejm. Oczywiście można było się spodziewać, że prędzej czy później i tak się to stanie (zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że zmiany wymusza unijne prawo), jednak dla pracowników jest to z pewnością dobra wiadomość.
Jawność zarobków przyjęta przez Sejm. Rewolucja na rynku pracy coraz bliżej
Nowelizacja Kodeksu pracy została dziś przyjęta przez Sejm; za przyjęciem projektu głosowało 228 posłów, 14 przeciw, 181 wstrzymało się. Projekt trafi teraz do Senatu, a następnie, jeśli tam również zostanie przyjęty, trafi do podpisu na biurko prezydenta. Nowe przepisy mogą wejść w życie jeszcze pod koniec 2025 r., choć bardziej prawdopodobne wydaje się, że nowelizacja zacznie obowiązywać od początku 2026 r.
Co zmiany oznaczają dla pracowników? Projekt ustawy ma na celu przede wszystkim zwiększenie transparentności procesu rekrutacji. Nowelizacja kodeksu wprowadza obowiązek informowania kandydatów o proponowanym wynagrodzeniu lub jego przedziale już na etapie rekrutacji – przed nawiązaniem stosunku pracy, a zatem przed podpisaniem umowy. Pracodawcy będą musieli zatem wcześniej podać informację o wynagrodzeniu w ogłoszeniu o pracę. Dzięki temu osoba chcąca aplikować na dane stanowisko ma wiedzieć, jakiego wynagrodzenia może się spodziewać – choć warto zaznaczyć, że tzw. „widełki” (projekt zmian dopuszcza takie rozwiązanie) już teraz bywają dość szerokie, przez co nie stanowią dla kandydata rzetelnej informacji. Warto też zaznaczyć, że pracodawcy będą mogli umieszczać dopisek o możliwości negocjacji podanej stawki. W efekcie kwota podana w ogłoszeniu może mieć często niewiele wspólnego z rzeczywistością – co nierzadko można zaobserwować już w tym momencie.
Z perspektywy pracowników dobrą informacją jest fakt, że jeśli pracodawca nie zawsze w ogłoszeniu informacji o wysokości zarobków, to będzie mu grozić kara grzywny – od 1000 do nawet 30 000 zł.
Co z możliwością poznania wynagrodzenia innych pracowników?
Nowelizacja Kodeksu pracy ma jednak na celu również umożliwienie poznania wynagrodzenia innych pracowników – choć tylko w pewnym zakresie. Pracownicy będą mogli wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczącej ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia w podziale na płeć – przy czym mowa o wynagrodzeniu pracowników wykonujących taką samą pracę lub pracę o tej samej wartości.
W dalszej perspektywie to jednak dopiero początek zmian w prawie pracy; nowelizacja nie dostosowuje bowiem w pełni polskiego prawa do unijnej dyrektywy o równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn. W teorii Polska ma czas do 2026 r. na wdrożenie odpowiednich przepisów – nie wiadomo jednak, czy nie stanie się to z opóźnieniem.
